Behandeling Operatie voorhuid bij kinderen

Wat is phimosis?

Er is sprake van een vernauwde voorhuid of phimosis als de voorhuid zo vernauwd is dat u de voorhuid niet over de eikel terug kunt schuiven. Dit komt door een huidafwijking. Vernauwde voorhuid of phimosis komt weinig voor. Veel jongens komen terecht bij een medisch specialist, omdat er vermoeden van phimosis bestaat. Dit is vaak onterecht. 90% van de jongens onder de 4 jaar kunnen hun voorhuid nog niet terugschuiven over hun eikel, maar zij hebben geen huidafwijking. Tot die leeftijd en vaak ook later, komen vaak natuurlijke vergroeiingen voor tussen de voorhuid en de eikel. Deze verdwijnen vanzelf. Als dit het geval is, probeer dan niet de voorhuid over de eikel terug te schuiven. Dit kan leiden tot beschadigingen van en scheurtjes in de voorhuid. Hierdoor kan littekenvorming ontstaan en uiteindelijk phimosis.

Symptomen

• De vernauwing in de voorhuid belemmert de uitstroom van urine. Dit leidt tot opbollen of ‘balloneren’ van de voorhuid bij plassen.
• Door de vernauwing kan urine achterblijven tussen voorhuid en eikel. Daardoor ontstaat een ontsteking of ‘balanitis’ van de eikel en voorhuid.

Besnijdenis

Besnijdenis of circumcisie is verwijdering van de gehele voorhuid zonder dat een afwijking in de voorhuid aanwezig is. Dit gebeurt om religieuze of hygiënische redenen. Het nut van hygiënische circumcisie is niet bewezen. Een goede dagelijkse hygiëne blijft van belang, besneden of onbesneden. Een rituele of hygiënische besnijdenis mag niet uitgevoerd worden als er een aangeboren afwijking van de penis/plasbuis aanwezig is (hypospadie). In dat geval is de voorhuid nodig voor een latere operatieve reconstructie van deze afwijking.

De behandeling

Er zijn verschillende operaties mogelijk die plaatsvinden onder algehele anesthesie. Daarnaast kan corticoïdcrème ook helpen bij de behandeling van een vernauwde voorhuid.

Operatie

Er bestaan verschillende mogelijkheden:

• Losser maken van het nauwe deel van de voorhuid door middel van een ‘plastiekje’. Zo hoeven we geen weefsel te verwijderen.
• Gedeeltelijke verwijdering van de voorhuid. Hierbij verwijderen we alleen de vernauwing. Daarna proberen we de eikel opnieuw te bedekken met het resterende gedeelte van de voorhuid. Lukt dit goed, dan is nauwelijks zichtbaar dat een operatie is uitgevoerd. Lukt dit niet goed en komt het geheel er niet zo mooi uit te zien, dan besluit de chirurg tijdens de operatie soms toch tot de derde mogelijkheid:
• Totale verwijdering van de voorhuid. We verwijderen hierbij de gehele voorhuid en de eikel komt volledig bloot te liggen zonder enige bedekking van voorhuid. Dit gebeurt ook bij besnijdenis.

Opname

Ongeveer 3 tot 5 dagen voor de opname van uw kind krijgt u hierover bericht. De ingreep gebeurt meestal in dagbehandeling of tijdens een korte opname van 2 dagen. Op de dag van opname meldt u zich met uw kind bij de balie van de verpleegpost.

Ingreep

De ingreep vindt plaats onder algehele anesthesie. Tijdens de operatie krijgt uw kind een infuus voor toediening van medicijnen en vocht. Meestal geven we tijdens de anesthesie dan nog extra een plaatselijke verdoving aan de basis van de penis. Dit dient als pijnbestrijding gedurende de ingreep, maar ook als pijnbestrijding in de eerste uren na de operatie.

Corticoïdcrème

In plaats van een operatie blijkt corticoïdcrème ook te helpen bij de behandeling van een vernauwde voorhuid. Bij zo’n behandeling brengen we 4 weken lang, 2 keer per dag 1 van de volgende producten op de voorhuid aan:

• Triamcinolonacetonide 0,02%
• Betamethason (valeraat) 0,05%
• Clobetasol (propionaat) 0,05%

Dit gebeurt in combinatie met het voorzichtig terugtrekken van de voorhuid. Als de behandeling na 4 weken geen of te weinig effect heeft, kunnen we de behandeling met nog 4 weken extra verlengen. Bijwerkingen treden volgens de verschillende studies niet op. De behandeling voorkomt in 70-95 % van de gevallen een chirurgische ingreep. Heeft de behandeling geen succes of is de voorhuid ernstig vernauwd door stug littekenweefsel, dan kunnen we alsnog een operatie uitvoeren.

Na de behandeling

Na de operatie gaat uw kind naar de uitslaapkamer. Als uw kind goed wakker is, mag hij terug naar de afdeling. Ongeveer 1 uur na de operatie mag uw kind weer starten met helder drinken en geleidelijk opbouwen naar volledige voeding. Het infuus verwijderen we dan. Uw kind kan misselijk zijn van de anesthesie. Dit is niet verontrustend en verdwijnt vanzelf. Bij ernstige misselijkheid en/of braken krijgt uw kind hiertegen medicijnen.

Weer thuis

Direct na de operatie zwelt de huid van de penis vaak op. Deze zwelling neemt tijdens de eerste 10 tot 14 dagen geleidelijk af. Soms heeft uw kind een schrijnend gevoel bij het plassen of plasproblemen. Dit is met name het geval als er veel vergroeiingen tussen de eikel en de voorhuid zijn losgemaakt. Hierdoor kunnen ‘schaafwondjes’ zijn ontstaan. Er komen dan in de loop van de dagen korstjes op de eikel. Soms vernauwt of bedekt daarbij ook de uitgang van de plasbuis. Daardoor kan uw kind niet met een rechte straal plassen, maar gaat het sproeien. Ook moet uw kind in dat geval vaak ’s ochtends heel hard persen voordat de plas komt. Hij plast dan uiteindelijk met een harde straal over de toiletpot heen. Durft uw zoon niet te plassen of heeft hij pijn, dan kunt u hem het beste even in een warm bad zetten. Op die manier lukt het plassen meestal beter met minder pijn. De klachten verdwijnen vanzelf na 2 tot 3 dagen. Eventuele hechtingen zijn oplosbaar.

Ontslag uit het ziekenhuis vindt plaats 4 tot 6 uur na de operatie. Voorwaarde is dat uw zoon goed geplast heeft. Bij ontslag krijgt u een afspraak mee voor een poliklinische controle 7 tot 10 dagen na de operatie. Voor een goede genezing van de voorhuid is het belangrijk dat u op onderstaande zaken let:

• Bekijk voordat u uw zoon mee naar huis neemt, eerst even zijn penis. De penis kan de eerste dagen namelijk wat opgezet kan zijn. Thuis merkt u dan eventuele veranderingen eerder op.
• Is uw zoon nog niet zindelijk dan is het belangrijk de eerste dagen de luier vaker te verwisselen. Zo blijft de kans op infectie zo klein mogelijk.
• Soms zitten er na de operatie kleine korstjes op de rand van de voorhuid. U hoeft hier niets aan te doen.
• De eerste dagen is het dragen van een wijde broek of onderbroek vaak prettig voor uw zoon. Sommige jongens vinden een strakke onderbroek of zwembroek juist prettiger.
• Het kan zijn dat uw zoon na de operatie niet durft te plassen. Meestal lukt dat wel als hij even in een lauw tot warm bad zit.
• Om pijn en irritatie aan de voorhuid te voorkomen, mag uw zoon 1 keer per dag 5 minuten in een lauw tot warm bad zitten. Daarnaast kunt u vaseline uit een tube aanbrengen op de eikel/voorhuid.
• Als tijdens de anesthesie de voorhuid alleen is losgemaakt (dus niet echt geopereerd is), of alleen wijder gemaakt is (dus geen besnijdenis), raden we aan de voorhuid dagelijks even naar achteren te schuiven. Dit kunt u het gemakkelijkst doen als uw zoon in een lauw tot warm bad zit. U voorkomt daarmee dat de voorhuid weer gaat verkleven. De voorhuid moet u direct daarna weer over de eikel heen schuiven. Neem contact op met het ziekenhuis als dit laatste niet lukt.

Overige aandachtspunten

• De eerste week mag uw zoon niet fietsen, niet sporten en niet zwemmen.
• Hij mag weer naar school zodra hij zich fit genoeg voelt.