Hoe vangen we elkaar op?

Peer support collega's staan voor elkaar klaar

​In het Rabdoudumc startten we in 2020 met Peer Support: collega’s steunen collega’s die een heftige situatie hebben meegemaakt. Als iemand er daardoor minder alleen voorstaat, komt dat de verwerking ten goede. Ook tijdens de coronacrisis zetten we Peer Support in.

Na een oproep in juli 2020, waarbij collega’s geschikte Peer Supporters konden aandragen, kwamen er veel aanmeldingen binnen. De Peer Supporters werden in het najaar van 2020 opgeleid. Vanaf medio december 2020 stonden de ruim zestig collega’s in deze rol klaar om andere collega’s te gaan helpen. ‘De kracht van Peer Support is dat als je een ingrijpende gebeurtenis hebt meegemaakt je bij een collega je verhaal kunt doen’, vertelt Herbert Achten projectleider Peer Support en bedrijfsmaatschappelijk werker. ‘Een collega kan de voorkeur hebben om met een Peer Supporter uit hetzelfde werkveld in gesprek te gaan, maar het kan ook met iemand van een andere discipline. Het kan drempelverlagend werken om met een collega je verhaal te delen als je iets heftigs hebt meegemaakt.’

Uitzending RTL Nieuws

Het RTL Nieuws besteedde in april 2020 aandacht aan de manier waarop wij bij het Radboudumc Peer Support in hebben gevoerd. Mariëlle van Summeren, verpleegkundige op de IC en Jeroen Verwiel, IC-intensivist, vertellen in de uitzending over hun ervaring met deze manier van gesprek voeren rondom de soms zware last van de zorg voor coronapatiënten.

Bekijk de uitzending

Onderzoek naar stress en klachten bij COVID-zorgverleners

In 2020 startten onze afdelingen HR, Psychiatrie en de bedrijfsartsen twee onderzoeken naar stress en klachten onder collega’s in de coronacrisis.

In de eerste studie vullen collega's vragenlijsten in over korte- en langetermijngevolgen van het werken in de COVID-zorg. ‘We vragen naar iemands stemming, posttraumatische stressklachten, angst, slaap en lichamelijke stressklachten’, zegt onderzoeksleider Eric Ruhé. ‘We meten de klachten opnieuw na één, vier en zeven maanden, om zo de lange termijn te overzien. We meten dit ook bij niet-COVID-zorgverleners, om zo de resultaten van de COVID-zorgverleners met hen te vergelijken. We willen zoveel mogelijk mensen die in de COVID-zorg werken of gewerkt hebben uitnodigen om mee te doen. Ook als ze geen klachten hebben; dat is ook belangrijke informatie.’

Dit onderzoek heeft als extra doel om collega’s feedback te geven over stress-symptomen. Psychotherapeut/onderzoeker Thom van den Heuvel: ‘Als iemand bijvoorbeeld hoog scoort op slecht slapen, angst- of depressieve klachten, dan melden we dit aan deze collega en bieden we handvatten voor hulp. Zo willen we collega’s helpen mogelijke klachten vroegtijdig te herkennen, zodat ze eerder contact opnemen met hun huisarts of bedrijfsarts.’

Mindfulness

In het tweede onderzoek wordt vanuit het Radboudumc Centrum voor Mindfulness het effect van mindfulness op het verminderen van stress bij COVID-zorgverleners gemeten. Twee groepen worden vergeleken: een zelfhulpgroep die in vier weken zelf de training online volgt, en een groep die in vier weken acht keer een online training met een mindfulness-trainer krijgt. Eric: ‘We weten dat mindfulness ervoor kan zorgen dat je afstand van (werk-gerelateerde) stress kan nemen. We kijken welke online training het meest effectief is, zodat we die landelijk kunnen aanbieden aan zorgverleners.’

Tips van collega's

Hoe houden collega's elkaar op de been? In 2020 deelden enkele collega's hun tips.

Machteld Dronkers, manager verbeteren, vernieuwen en innoveren, Radboudumc Health Academy

‘Collega’s opvangen is voor mij een luisterend oor bieden en met ze meedenken. Bijvoorbeeld als iemand iets spannends of leuks heeft, even bellen of appen. Of ik spreek een bel-/looplunch af. Op een afgesproken tijdstip ga je met een collega los van elkaar buiten wandelen en bel je elkaar. Buiten en in beweging zijn én je hebt contact: een echte aanrader.’

Eveline van der Kolk, radiodiagnostisch laborant

‘Ik wil er echt zijn voor mijn collega’s, bijvoorbeeld door vaker te vragen hoe het echt met iemand gaat. Daarbij vind ik het ook belangrijk dat we als collega’s bereid zijn wat harder voor de ander te werken, en geregeld met elkaar te praten over de huidige situatie op het werk. Het is fijn om je ei kwijt te kunnen. Maar niet alleen corona is belangrijk, je moet ook alledaagse dingen blijven bespreken en plezier maken tijdens je werk.’

Joyce Rust, researchverpleegkundige Radboud Technology Centers

‘Ik wil collega’s zich gezien laten voelen, humor gebruiken en luisteren. Dat eerste is het belangrijkste wanneer tijd ontbreekt: soms is dit letterlijk even omdraaien en naar iemand teruglopen. Teamwork is voor mij per definitie steun. Ik denk met plezier aan een mediamoment terug: we kwamen met collega’s in het NOS Journaal. Normaal geef je een high five om dit te vieren, nu was een blik naar elkaar genoeg.’

Goof Claessen, coördinator opleiding Radboudumc Health Academy

‘Binnen onze teams hebben we het buddybellen geïntroduceerd: twee collega’s bellen elkaar om het juist niét inhoudelijk over het werk te hebben, maar over wat thuiswerken met je doet en hoe je je werk-privébalans gezond houdt. Daarnaast hebben we een virtueel koffiemoment. Je kunt hier elkaar vrijblijvend zien, zonder dat er werkissues op de agenda staan. Beide manieren helpen om je hart te luchten, samen met je collega’s.’

Estel Collado Camps, PhD-kandidaat Nucleaire Geneeskunde en Biochemie

‘Ik wil een luisterend oor zijn en collega’s helpen om het beste uit zichzelf te halen. Sommigen moesten lachen om mijn – deels toch geslaagde! – pogingen ze te motiveren om thuis te sporten. Tijdens de lockdown merkte ik dat we elkaar veel meer in de gaten hielden: of iemand last had van onzekerheid, niet kon wennen aan nieuwe routines, of zich een beetje eenzaam voelde. Door ervaringen te delen, kreeg ieder van ons de nodige steun.’