Leerervaringen

Linda de Haas over het scholen van nieuwe verpleegkundigen

'Een tijdje terug werd ik als verpleegkundig specialist gevraagd om binnen de afdeling Verloskunde van het Amalia Kinderziekenhuis een scholing te geven voor nieuwe medewerkers. Tot nu toe bestond deze scholingsdag uit 8 uur scholing waarin veelal informatie werd gezonden, maar door de kleine aantallen was er wel veel ruimte was voor responsie.' 

Tijdrovend en overweldigend

De scholing zou regelmatig moeten plaatsvinden doordat er vaker nieuwe verpleegkundigen zijn op onze afdeling. 'Dit vond ik niet alleen voor mijzelf tijdrovend, maar ook voor de nieuwe verpleegkundigen. Daarnaast leek mij zoveel informatie op een dag redelijk overweldigend voor de soms net afgestudeerde verpleegkundigen. Om die reden ben ik gaan nadenken of we niet digitaal iets zouden kunnen ontwikkelen, zoals een e-learning waarin alle noodzakelijke kennis aan bod kwam.' Op dat moment kwam Linda ook via een teamleider van de afdeling in contact met Rosanne Abbink. Zij is werkzaam als IC-verpleegkundige en heeft daarnaast Nurses Know How binnen het Radboudumc opgezet. 

Nurses Know How

'We hebben de scholingsdag omgezet naar Nurses Know How. Dit is een kennistool waarmee we nieuwe verpleegkundigen wekelijks een reeks meerkeuzevragen sturen. Het invullen van de vragen duurt wekelijks +/- 1 uur. Aan iedere vraag is een kennisflits gekoppeld met uitleg, een foto of een filmpje.'

Uitdagende vragen voor het hele team

Momenteel werken we aan meer vernieuwde/uitdagende vragen voor heel het verpleegkundig team, dus ook de collega’s die al langere tijd bij ons werken. Als Verpleegkundig specialist lever ik de protocollen en inhoud aan, waarna Rosanne het in het programma bouwt. 

Evaluatie

'Inmiddels is de eerste evaluatie met de nieuwe verpleegkundigen achter de rug en zijn zij tevreden over deze kennistool in het algemeen (Cijfer 7,7). Een verpleegkundige geeft aan: “Ik ben tevreden op de manier hoe dit programma werkt. Het is duidelijk en geeft je weer een reminder over de kennis van de afdeling. Ik vind het interessante vragen, waar ik veel van geleerd heb.” ‘Natuurlijk zijn er verbeterpunten, maar over het algemeen is iedereen enthousiast en gaan wij zeker door met deze methode binnen onze afdeling!’ vertelt Linda de Haas. 

Céline van Kalmthout over leren & ontwikkelen

We spraken Céline van Kalmthout over hoe zij leert en zich ontwikkelt in haar werk. Céline is doktersassistent en sinds kort ook urotherapeut bij het Amalia kinderziekenhuis.

• Hoe geef jij invulling aan ontwikkeling tijdens je werk?

  Ik vind het belangrijk om te kijken naar vernieuwingen, wat zijn de knelpunten en hoe kunnen we dingen verbeteren. Zo zijn we bijvoorbeeld begonnen met een nieuw systeem rondom het meten en wegen van patiënten en het stukje coördinatie hieromheen. Er zijn heel veel verschillende specialismes binnen het Amalia Kinderziekenhuis. Ik ben zelf aandachtsvelder op het gebied van de Kinderendocrinologie. Hierin vind ik het bijvoorbeeld belangrijk dat collega’s goed op de hoogte zijn van het belang van het meegeven van bepaalde laboratoriumformulieren en het instrueren van patiënten.

  Daarnaast gaan we binnenkort werken met een vernieuwde H2-ademtest. Deze test kan een lactose-intolerantie bij kinderen aantonen. Met de vernieuwde H2-ademtest kunnen de metingen straks moderner en sneller worden uitgevoerd. Ik vind het daarbij ontzettend leuk om mee te denken wat de voordelen zijn om te werken met nieuwe apparatuur. Hiervoor ben ik samen met mijn collega ook in contact geweest met de leverancier. Hierbij vind ik het belangrijk om ook eventuele knelpunten aan het licht te stellen, om uiteindelijk zo goed mogelijke zorg aan patiënten te kunnen leveren. 

• Hoe ben je op het idee gekomen om de opleiding tot urotherapeut te doen?

  Ik ondersteun naast andere spreekuren ook de Kinderurologie. Tijdens het ondersteunen van dit  spreekuur ben ik in contact gekomen met een verpleegkundig specialist urologie. Ik heb haar verteld, dat ik toentertijd logopediste was en eigenlijk altijd wel opensta voor vernieuwingen. Een van de urologen die veel promotieonderzoek heeft gedaan en dit nog steeds doet, heeft mij toen benaderd of ik het leuk zou vinden om een opleiding te volgen tot urotherapeut aan de Hogeschool van Utrecht. Als ik deze opleiding zou afronden, zou ik ook deel kunnen nemen als urotherapeut voor onderzoek naar de effectiviteit van het SENSU-apparaat.

  Ik werd meteen enthousiast, maar vond het tegelijkertijd ook spannend want ik had nog helemaal geen tot weinig kennis van de anatomie van de blaas en de darmen. Ik heb daarom eerst een aantal keer meegelopen op de polikliniek om te kijken wat ik ervan vond. Ik realiseerde me toen dat dit specialisme heel veel omvat, zeker ook omdat we hier met derdelijns patiënten werken.

  Wat mij over de streep heeft getrokken? Ik heb veel discipline en ik vond dat ik deze kans op z’n minst moest aanpakken, dan heb ik het in ieder geval maar geprobeerd!

• Welke van de zes tips over leren en ontwikkelen spreekt jou het meeste aan?

  Ik vind alle 6 tips belangrijk, maar nummer één spreekt mij het meeste aan: 'Richt je op wat jij belangrijk vindt.' Waar hecht ik de meeste waarde aan? Voor mij is dat de vraag; hoe word ik een betere urotherapeut? Vanuit die vraag probeer ik mijzelf verder te ontwikkelen.

  Ook nummer twee: 'start een experiment of uitdaging', vind ik een goede tip. Laatst waren er twee collega’s met vakantie waardoor ik meer op mezelf was aangewezen. Praktische vragen die ik anders even snel bij hen gecheckt zou hebben, ging ik nu zelf uitzoeken. Uiteindelijk is dat heel leerzaam geweest.

• Hoe ervaar je ‘leren en ontwikkelen’ in jouw team?

  Ik word heel goed begeleid. Voordat we patiënten zien hebben we altijd een uitgebreide voorbespreking. Ik kan en durf hen alles te vragen, dat geeft mij een veilig gevoel en hierdoor kan ik uiteindelijk nog beter worden in mijn werk. Er is ook veel ruimte voor reflectie; niet alleen vanuit de arts op mij, maar ook andersom. Laatst vroeg de arts bijvoorbeeld aan mìj of ik nog een idee had van andere vragen die zij nog aan de patiënt had kunnen stellen. Fijn dat we op die manier samen kunnen blijven leren.

• Welke tips zou je aan je collega’s willen meegeven op het gebied van leren en ontwikkelen?

  Blijf in contact met je collega’s, wie weet opent het ergens een deur. Stel jezelf proactief op en laat zien dat je graag wilt leren en jezelf wilt ontwikkelen.

Nieuwe methode van beoordelen vervolgopleiding Kinder­verpleegkundige

Sinds oktober 2022 wordt er bij de vervolgopleiding tot Kinderverpleegkundige gewerkt met het EPA-systeem, een methode die al langer in gebruik is bij de opleiding tot kinderarts. Marjolein Linders, aios kindergeneeskunde, sprak met Vivian van der Heijden en Lisanne van der Weerden, beiden kinderverpleegkundige en procesbegeleider op de verpleegafdeling van het Amalia kinderziekenhuis. Vivian en Lisanne zijn samen met het team actief betrokken bij de implementatie van dit nieuwe systeem.

EPA’s zijn de bouwstenen van theorie- en praktijkonderwijs in de zorg. Het niveau waarop een professional een opleideling een EPA beheerst, geeft aan in hoeverre hij of zij de bekwaamheid heeft om de handeling zelfstandig uit te voeren. (Wat zijn EPA's? Uitleg van het begrip EPA en de toepassingen - Defacto)

In de vervolgopleiding voor kinderverpleegkundige kunnen de EPA’s per student sterk verschillen. Vivian: ‘’Wanneer je in de thuiszorg werkt, moet je in andere zaken bekwaam zijn dan wanneer je hier in het ziekenhuis werkt. Per stage kunnen de te behalen EPA’s dus anders zijn’’.

Vivian en Lisanne zijn erg enthousiast over deze nieuwe methode van beoordelen. Lisanne licht toe: ‘’Het is meer praktijkgericht leren, waardoor de theorie beter blijft hangen. De bedoeling is dat de theorie op school uiteindelijk ook flexibel aangeboden wordt. Nu wordt bijvoorbeeld nog het blok ‘de pasgeboren zuigeling’ als eerste behandeld, terwijl je soms juist stage loopt bij de oudere kinderen. We willen graag toe naar een situatie waarin de theorie en praktijk meer gaan aansluiten.”

De eerste studenten in het Amalia kinderziekenhuis zijn in oktober begonnen met het werken met het EPA-systeem. Er zijn daarom op dit moment nog geen concrete resultaten, maar Lisanne en Vivian zijn overtuigd van de voordelen van het werken en leren met EPA’s. ‘’Praktijk en theorie worden meer aan elkaar gelinkt, het is echt leren op maat. Daarnaast is het ook een ideaal systeem voor reeds afgestudeerde kinderverpleegkundigen die aan loopbaanontwikkeling willen doen. Ook zij kunnen aan de slag met EPA’s op een bepaald vlak en hoeven dus niet een compleet nieuwe opleiding te volgen’’ aldus Vivian.

Meer informatie

Wil je meer weten over werken en leren met EPA’s in de zorgopleidingen? Kijk dan op de website van CSO Flex Level.

Ervaring Moniek kinderverpleeg­kundige

‘Met een paar collega’s vroegen we ons af hoe we persoonsgerichte zorg nog meer in de praktijk konden brengen. Als klein experiment bedachten we de vraag: “hoe kan ik jouw dag tot een topdag maken?” Ik stelde deze vraag aan een meisje van een jaar of 6 die bij ons was opgenomen. Ze was rustig aan het kleuren en antwoordde: ‘niks, want alles is goed’. Maar toen ik later terugkwam met een paracetamol smelttablet begon ze hard te huilen. Aan die smelttablet zal het niet liggen, dacht ik nog. Die worden vaak voorgeschreven op vraag van het kind. Maar toen ik doorvroeg bleek dat juist wel het probleem, ze werd misselijk van het gevoel in haar mond.’ Dit is één van de ervaringen van Moniek. 

Moniek werkt als kinderverpleegkundige en kwaliteitsfunctionaris bij het Amalia kinderziekenhuis. Ze is een voorstander van persoonsgerichte zorg en dit soort (leer)ervaringen helpen haar de zorg nog persoonsgerichter te maken. De vraag ‘hoe kan ik jouw dag tot een topdag maken?’ heeft in deze situatie niet direct geleid tot meer persoonsgerichte zorg. Wel merkt Moniek dat zo’n vraag kan helpen om een stap terug te doen en open te staan voor wat je ziet. 

Moniek vertelt: ‘Je denkt dat je je bewust bent van de aannames die je doet, maar dat is niet altijd zo. Iets wat persoonsgericht lijkt, hoeft het dus niet altijd te zijn. Zoals in dit geval met de smelttablet. Je hebt jezelf vaak een werkwijze eigen gemaakt, waar je op terugvalt als er tijdsdruk is. Op dat moment liggen de prioriteiten soms anders en raken nieuwe uitdagingen, zoals het leveren van persoonsgerichte zorg, meer naar de achtergrond. Zo’n vraag waarmee wij hebben geëxperimenteerd kan helpen om open te staan voor andere oplossingen en leermomenten.’