EN
DE
Afdelingen
Maag-, Darm- en Leverziekten
Diëtetiek
Voedings- en dieetadviezen
Leef- en dieetadviezen voor kinderen en ouders met een (familiair) verhoogd cholesterol
Waarom deze tips?
U kunt zelf dingen doen om het LDL-cholesterol (het 'slechte' cholesterol) te laten dalen of het HDL-cholesterol (‘goed cholesterol’ of ‘stofzuiger-cholesterol’) te laten stijgen. lees meerWaarom deze tips?
Na een eerste gesprek met de specialist heeft u veel tips gekregen om het LDL-cholesterol (het 'slechte' cholesterol) omlaag te krijgen en/of laag te houden. U kunt zelf dingen doen om het LDL-cholesterol te laten dalen of het HDL-cholesterol (‘goed cholesterol’ of ‘stofzuiger-cholesterol’) te laten stijgen. Of u nu wel of geen medicijnen hebt gekregen om het cholesterol te verlagen, het is belangrijk om deze tips ook toe te passen.Dit kan in het begin best lastig zijn, maar u zult zien dat het uiteindelijk goed te doen is. Het betekent bijvoorbeeld niet dat u op een streng dieet moet, maar wel dat u rekening moet houden met wat u eet.
Roken
Roken is zeer verslavend en het is slecht voor uw gezondheid. Het roken beschadigt de binnenkant van uw bloedvaten enorm, waardoor het risico op bijvoorbeeld een hartinfarct of een vaatziekte groot is.De allerbelangrijkste tip en leefstijladvies wat we u kunnen geven is daarom: niet roken.
Belangrijkste adviezen op een rij
- verzadigd vet = verkeerd. Dit verhoogt het LDL-cholesterol
- onverzadigd vet = oké. Dit verhoogt het HDL-cholesterol
- voldoende bewegen, want dit verhoogt het HDL- cholesterol; minstens 30 minuten per dag
- een gezond gewicht bereiken en/of behouden
- lees vooral etiketten om te zien of het product bij u past
- neem liever geen alcohol
- eet zoveel mogelijk verschillende soorten groenten; minimaal 250 gram per dag
Beweging
- bewegen is goed, meer bewegen is nog veel beter
- doe minstens elke dag een uur aan matig intensieve inspanning. Langer, vaker en/of intensiever bewegen geeft extra gezondheidsvoordeel
- doe minstens 3 keer per week spier- en botversterkende activiteiten
- voorkom stilzitten
Kan ik met cholesterolverlagende voeding nooit meer alles eten wat ik wil?
Het is helemaal niet nodig om alles wat u graag eet te laten staan. Wel is het belangrijk dat u nadenkt bij wat u eet. Probeer producten met veel verzadigd vet te vermijden. lees meerKan ik met cholesterolverlagende voeding nooit meer alles eten wat ik wil?
Het is helemaal niet nodig om alles wat u graag eet te laten staan. Wel is het belangrijk dat u nadenkt bij wat u eet. Probeer producten met veel verzadigd vet te vermijden. Verzadigd vet verhoogt het cholesterol en zit vooral in vet dat niet vloeibaar is en voorkomt in dierlijke producten. Plantaardige producten bevatten van nature al weinig of geen verzadigd vet.Een voedingspatroon met weinig verzadigd vet kan zeker zo lekker zijn. Voorbeelden van middelen met veel verzadigd vet zijn bijvoorbeeld: roomboter en roomijs. Het is beter om deze middelen te vervangen door middelen met veel onverzadigd vet zoals bijvoor¬beeld olie, noten en vette vis zoals zalm. Of kies voor producten zonder vet, zoals waterijs.
Waaruit bestaat gezonde voeding?
Uw voedingspatroon is gezond wanneer onderstaande ‘spelregels’ worden toegepast bij de samenstelling van maaltijden en tussendoortjes. lees meerWaaruit bestaat gezonde voeding?
Uw voedingspatroon is gezond wanneer onderstaande ‘spelregels’ worden toegepast bij de samenstelling van maaltijden en tussendoortjes:- Eet zo gevarieerd mogelijk, dus niet elke dag hetzelfde. Door gevarieerd te eten heeft u de grootste kans dat u alle benodigde voedingstoffen binnenkrijgt.
- Eet minstens 1 maal per week vis in plaats van vlees. Vis kan ook als broodbeleg.
- Eet veel groente en fruit. Met 250 gram groente en 2 stuks fruit per dag krijgt u een schat aan beschermende voedingsstoffen binnen.
- Beperk de hoeveelheid vlees tot 100 gram per persoon per dag.
- Vervang volle zuivelproducten (rijk aan verzadigd vet) zoveel mogelijk door magere of halfvolle zuivelproducten, zoals: halfvolle of magere melk, 0% vet yoghurtdrink, karnemelk, magere chocomel en 20+ of 30+ (smeer)kaas.
- Vervang vet vlees of vette vleeswaren door mager vlees en magere vleeswaren. Mager vlees is bijvoorbeeld kip- en kalkoenfilet, rundertartaar, licht gezouten rookvlees en rosbief.
- Kies bij voorkeur voor vetarme hartige versnaperingen zoals Japanse mix, zoute stokjes, wokkels of vetarme zoete versnaperingen zoals ontbijtkoek, krentenbiscuits of volkoren biscuits.
- Besmeer uw brood met (dieet)halvarine in plaats van margarine of roomboter.
- Gebruik voor het bakken en braden een vloeibaar bak- en braadproduct (uit een fles) met maximaal 20 gram verzadigd vet per 100 gram (dit staat op de verpakking) of gebruik plantaardige olie, bijvoorbeeld olijfolie (als koud product), zonnebloemolie, maïsolie en sesamolie. Voor dressings kunt u gebruikmaken van arachideolie, sesamolie en walnootolie.
- Let ook op de hoeveelheden: 2 plakken 20+ kaas bevatten evenveel verzadigd vet als 1 plak 48+ kaas.
- Wees matig met suiker en zout. Beperk het gebruik van sterk gezouten en erg zoete producten zoals kant-en-klare sauzen en soepen, zoutjes, snoep en frisdrank.
- Eet voldoende bonen, soja, noten en zaden (een bron van onverzadigde vetten).
- Kies volkoren graanproducten voor voldoende vezels.
Hoe zie ik of er verzadigde vetten of onverzadigde vetten in een product zitten?
Op elk verpakt product is een tabel te vinden met voedingsinformatie. Hierop staat hoeveel calorieën, koolhydraten, vetten en eiwitten een product bevat (soms zelfs per portie). In deze tabel kunt u dan ook terugvinden hoeveel vet er totaal in zit, en wat de verhouding is van verzadigd vet en onverzadigd vet.Wees matig met vet
Te veel vet, en met name verzadigd vet, verhoogt het cholesterolgehalte. Het vervangen van verzadigd vet door onverzadigd vet heeft een gunstige werking op het cholesterolgehalte. In bijvoorbeeld pindakaas zitten vooral onverzadigde vetten, dus ‘goede’ vetten.Lekker en gezond eten
Om het kiezen van gezonde voeding met minder verzadigd vet makkelijker te maken, vindt u hieronder een overzicht van voedingsmiddelen. lees meerLekker en gezond eten
Om het kiezen van gezonde voeding met minder verzadigd vet makkelijker te maken, vindt u hieronder een overzicht van voedingsmiddelen:| Productsoort | Liever niet of bij uitzondering | Kies liever |
|---|---|---|
| Brood en ontbijtproducten | Croissant, broodjes van bladerdeeg, cruesli |
Bruin- en volkorenbrood, muesli,cornflakes, knäckebröd |
| Broodsmeersel | Roomboter en margarinesoorten met meer dan 20% verzadigd vet. Halvarine met meer dan 10% verzadigd vet |
(Dieet) margarine, halvarine met minder dan 20% verzadigd vet en (dieet)halvarine met minder dan 10% verzadigd vet |
| Broodbeleg | 48+ (smeer)kaas, roomkaas | 20+, 30+ (smeer)kaas |
| Vette vleeswaren (worst, smeerleverworst, paté, bacon, spek, gebraden gehakt, pekelvlees) |
Magere vleeswaren(achterham, schouderham, casselerrib, kip, rosbief, rookvlees, varkensfricandeau, filet americain) |
|
| Kokosbrood, hagelslag en chocoladevlokken | Groentespread, pindakaas, jam, vruchtenhagel, chocopasta | |
| Melkproducten | Volle (chocolade)melk, volle yoghurt, vla en pudding van volle melk, roomkwark | Halfvolle en magere (chocolade)melk, karnemelk, magere yoghurt, magere kwark, vla en pudding van halfvolle of magere melk, optimel yoghurt(drink) met 0%vet. Drink plantaardige dranken zoals sojadrink, haverdrink, enz |
| Fruit | Alle soorten, 2 stuks per dag | |
| Vlees | Vette vleessoorten (worst, half-om-halfgehakt, spek, schouderkarbonade, doorregen runderlap, sla-, runder,- en blinde vink, tam konijn, wild) | Magere vleessoorten (tartaar, biefstuk, bieflap, hamlap, magere runderlap, kipfilet, kalkoenfilet) |
| Vleesvervanger | Tempé, tahoe, quorn, vegetarische burger | |
| Vis | Vis gebakken in hard of onbekend vet | Vette vis: zalm, tonijn, makreel (paling en garnalen 1 x p 14 dagen). Alle andere vissoorten |
| Aardappel, pasta, rijst, peulvruchten | Aardappelen of frites gebakken in harde margarine of roomboter of hard frituurvet, aardappelpuree met volle melk en harde margarine of roomboter | Gekookte aardappelen, aardappelen/frites gebakken in vloeibaar bak- en braadproduct of plantaardige olie, aardappelpuree met halfvolle melk of magere melk. Alle soorten (volkoren)pasta, (zilvervlies)rijst, noedels en peulvruchten |
| Bak- braad- en frituurvet | Harde margarine, roomboter, reuzel, ossewit, hard frituurvet en kokosolie | Zachte margarine,vloeibaar bak- en braadproduct, vloeibaar frituurvet, olie |
| Groenten | Pot- en diepvriesgroente a la crème, panklare diepvries roerbakgroente met hard vet | Diepvries en verse groenten. Eventueel natriumarme potgroentes |
| Sauzen | Sauzen bereid met roomboter, harde margarine, vette kaas, crème fraiche, (zure)room, volle melk | Sauzen bereid met: zachte margarine-soorten, halfvolle en magere melk, 30+ kaas. Koude sauzen op basis van olie zoals fritessaus, mayonaise en sladressing. Koude sauzen op tomatenbasis zoals tomatenketchup en barbecuesaus |
| Smaakmakers | Santen (kokosmelk) | Sojasaus, sambal, piccalilly, tabasco, alle kruiden en specerijen |
| Zoete snacks | Chocolade, candybars, gebak en koekjes bereid met roomboter of harde margarine, slagroom- of crèmegebak, roomijs | Vruchtenvlaai, peperkoek,langevingers, cafe noir, taaitaai, bitterkoekje, zuurtjes, spekjes, pepermunt, kauwgom, waterijs, en popcorn |
| Hartige snacks | Nasi-, bamibal, frikadel, kroket, bitterballen ed, kaaszoutjes en zoute koekjes en chips, bladerdeeghapjes | Loempia, studentenhaver, noten, zaden, popcorn, japanse mix, zoute stokjes, rauwkost, augurk, bapao, pita falafel |
| Niet-alcoholische dranken | Koffie met koffieroom, slagroom of koffiecreamer, koffie uit een cafetière | Filterkoffie met (halfvolle) koffiemelk, groene thee, frisdrank, vruchtensappen, groentesappen, (mineraal)water |
