Behandeling Methotrexaat (MTX) bij kinderen

Hoe moet uw kind MTX innemen?

Om de kans op bijwerkingen te verminderen hoeft uw kind MTX niet dagelijks te nemen, maar één keer per week. Om eventuele bijwerkingen beter op te vangen heeft het de voorkeur dat uw kind MTX in het weekend neemt.

Tablet

We adviseren u om uw kind de tabletten met voedsel of drinken (water of bijvoorbeeld ranja) in te nemen. U mag de tabletten ook oplossen in water. U mag de tabletten niet vermalen. Bij kleine kinderen kunt u het medicijn oplossen in lauw water en met een spuitje in  de wangzak spuiten. De verpleegkundige kan dit aan u uitleggen. MTX-tabletten kunt u gewoon met de hand aanpakken.

Injectie

We schrijven MTX ook in injectievorm voor. Dit is bij hogere dosering nodig, omdat het medicijn anders onvoldoende vanuit de darm wordt opgenomen. Injecties hebben het voordeel dat ze vaak minder maag- of darmklachten geven.

Foliumzuur

Omdat het gebruik van MTX effect heeft op het foliumzuur en om de kans op leverstoornissen te verkleinen, schrijft de arts standaard 5 mg foliumzuur in tabletvorm voor. Uw kind moet deze tablet 24 tot 48 uur na de MTX innemen. Soms wordt een hogere dosis foliumzuur geadviseerd.

Belangrijke voorschriften bij het gebruik van MTX

Alcohol en het gebruik van MTX

Alcohol in combinatie met MTX geeft een verhoogd risico op leverfunctiestoornissen. Ons advies is om bij het gebruik van dit medicijn helemaal geen alcohol te drinken. Als uw kind toch alcohol nuttigt, dan mag dit op de innamedag van de medicijnen beslist niet. 

Antibiotica

Als de huisarts of specialist antibiotica voorschrijft, meld hem of haar dan altijd dat uw kind behandeld wordt met MTX. Bepaalde antibiotica (onder andere trimethoprim-sulfamethoxazol) kunnen namelijk niet in combinatie met MTX worden gegeven.

Bent u zwanger?

Wanneer u zwanger bent en uw kind MTX tabletten gebruikt adviseren we u nitril handschoenen (speciale plastic handschoenen) te gebruiken tijdens het verschonen van uw kind. Dit geldt ook voor het verschonen van nat beddengoed. De luiers moet u in een afvalzak doen en vervolgens bij het restafval weggooien.

Anticonceptie

Bij gebruik van MTX tijdens zwangerschap is er een vergrote kans op miskramen en aangeboren aandoeningen. Daarom adviseren we zowel jongens als meisjes die seksueel actief zijn, om voor betrouwbare anticonceptie te zorgen. Zowel tijdens de behandeling met MTX als 4 maanden na de behandeling met MTX. MTX levert in deze lage doseringen geen problemen op voor de vruchtbaarheid.

Mogelijke bijwerkingen

Het gebruik van MTX kan bijwerkingen met zich meebrengen. Het is belangrijk dat we het bloed van uw kind regelmatig controleren om zo eventuele bijwerkingen tijdig te ontdekken. Normaalgesproken betekent dit dat uw kind de eerste 3 maanden iedere 4 weken moet bloedprikken. Dit kan vaak ook in uw eigen regio gedaan worden. Daarna vinden de bloedcontroles in principe iedere 3 maanden plaats tijdens de controle in het ziekenhuis.

De apotheker geeft altijd een bijsluiter mee. Lees deze bijsluiter goed. In de bijsluiter staat een uitgebreid overzicht van alle bijwerkingen die kúnnen voorkomen, van zeer vaak tot zeer zelden. Het is mogelijk dat er een bijwerking ontstaat, maar dat hoeft niet. Hieronder staan de belangrijke bijwerkingen die kunnen voorkomen bij methotrexaat bij kinderen.

Meest voorkomende bijwerkingen

• Maag- of darmklachten, zoals een vol gevoel, misselijkheid, diarree, braken.
• Leverfunctiestoornissen. Uw kind merkt niets van een eventuele stoornis van de leverfunctie. Uw arts controleert het bloed van uw kind daarom regelmatig. Zo nodig wordt de dosis MTX aangepast of gaan we over op injecties. Eventuele leverfunctiestoornissen treden meestal tijdelijk op en herstellen weer bij aanpassingen van de dosering.

Wat te doen bij misselijkheid?

• Neem de MTX ’s avonds voor het slapen.
• Verspreid de tabletten over 2 momenten op een dag. Vergeet niet om de foliumzuur ook 24 uur later te nemen.
• Overleg eventueel met de arts voor medicijnen tegen misselijkheid.
• Eventueel ibuprofen/diclofenac/indometacine/naproxen overslaan op de dag van de MTX na overleg met de arts.
• Eet licht verteerbaar voedsel rondom de inname van MTX.

Minder vaak voorkomende bijwerkingen

• Ontsteking van het mondslijmvlies.
• Stoornis in de bloedaanmaak door onderdrukking van het beenmerg. Uw kind merkt niets van een eventuele stoornis van de bloedaanmaak. Uw arts controleert het bloed van uw kind daarom regelmatig.

Zelden voorkomende bijwerkingen

• Huidafwijkingen, haaruitval.
• Hoofdpijn, duizeligheid.
• Verhoogde kans op infecties door stoornis in de bloedaanmaak. Uw arts controleert het bloed van uw kind daarom regelmatig.
• Indien één of meerdere van bovenstaande bijwerkingen of andere lichamelijke veranderingen voor doen, waarschuw dan de behandelend arts.