Behandeling Uitwendige bestraling bij baarmoeder­kanker

Voorbereiding

Vóór de behandeling bepalen we met een CT-scan de juiste plaats van de bestraling. Hiervoor is een nieuwe CT-scan nodig, omdat u bij deze scan in dezelfde houding moet liggen als waarin u bestraald gaat worden. De CT-scan vindt plaats op de afdeling Radiotherapie. Hierbij worden tattoo-puntjes op uw huid gezet. Ze zijn nodig om u tijdens de bestraling steeds weer in de juiste positie te leggen.

Bij voorkeur ligt u op uw rug. Soms is het niet mogelijk of noodzakelijk om te bestralen om u liggend op uw rug te bestralen, dan kan er gekozen worden voor een buikligging.

CT-scan

Bij de CT worden 2 scans gemaakt. Soms maken we een scan met contrastvloeistof. De eerste scan is met een lege blaas en de tweede scan met een volle blaas.

Drinkprotocol

De bestraling vindt plaats met een volle blaas, omdat we daarmee de bijwerkingen kunnen verminderen. Om de blaas iedere keer evenveel gevuld te hebben, is er een drinkprotocol opgesteld:

Instructies lege blaas

• Voordat u gescand wordt, vragen we u uw blaas leeg te maken.

Instructies met volle blaas

• Na de eerste scan instrueert de laborant u voor de scan van de volle blaas:

- U krijgt 3 bekers water te drinken (0,5 L).
- Deze moeten meteen na de eerste scan gedronken worden en binnen 15 minuten gedronken worden. De resterende tijd is nodig om het opgedronken water in de blaas te krijgen.

• Nadat de tweede scan gemaakt is, mag u pas weer uitplassen.

Vaginale marker

Bij beide scans brengen we een vaginale marker in. Dit is een dun plastic buisje waarmee we op de scan de vaginatop en de lengte van de vagina beter kunnen bepalen. 

Na de behandeling

De reactie van bestraling is bij iedere patiënt anders. Als u bestraald bent na een eerdere operatie, wordt u bestraald voor ‘microscopische ziekte’- achtergebleven tumorcellen die niet te zien zijn bij lichamelijk onderzoek of op een scan. Het is dus ook niet mogelijk om na de bestraling te beoordelen of alle kwaadaardige cellen inderdaad zijn opgeruimd. We kijken hoe het verder gaat door regelmatige controle afspraken te maken.

Bijwerkingen 

Op de langere termijn kunt u blijvend last houden van plas- en ontlastingsklachten. Denk aan wisselende diarreeklachten, verlies van kleine beetjes (bloederige) ontlasting en/of urine en buikkrampen. Ook kan de hoeveelheid bindweefsel toenemen in het bestraalde gebied waardoor het weefsel hier vaster aan gaat voelen (fibrose). En u kunt last hebben van seksuele veranderingen; door de behandeling kan uw vagina vernauwen en verkorten. Ook kunnen we er verklevingen ontstaan en vaginale droogheid. Het gebruik van pelottes (kunststof staafjes) na het afronden van de behandeling kan hierbij helpen. De verpleegkundigen zullen dit met u bespreken.