De baby draaien
Bij een stuit- of dwarsligging proberen we rond de 36e week van de zwangerschap de baby te draaien naar een hoofdligging. We doen dit met de handen vanaf de buitenkant van de buik. Dit noemen we een uitwendige versie.
lees meerDe baby draaien
Bij een stuitligging proberen we de baby te draaien naar een hoofdligging. We noemen dit een versie. Dit is een veilige behandeling. De kans op problemen voor moeder of kind zijn tijdens het draaien zeer klein zijn. De kans dat het lukt om de baby te draaien is gemiddeld 55% (55 van de 100 baby’s liggen na het draaien met het hoofd omlaag).
Als er voldoende vruchtwater is kan de baby vanaf 35-36 weken tot aan de bevalling gedraaid worden. Daarvoor kan de baby vaak zelf nog draaien. Baby’s veranderen vaak van ligging in de zwangerschap. Rond 30 weken ligt nog ongeveer 25% van de baby’s in stuit- of dwarsligging. Bij 36-37 weken ligt nog 3-4% in stuit- of dwarsligging.
De gynaecoloog of verpleegkundige kijkt altijd eerst met een echo of een versie mogelijk is, en of de baby nog steeds in stuit- of dwarsligging ligt.
-
Het lukt niet altijd om de baby te draaien. Een aantal factoren speelt hierbij een rol:
- de zwangerschapsduur: naarmate de zwangerschap verder gevorderd is, is de kans groter dat bij een gelukte versie het kind in hoofdligging blijft liggen en niet terugdraait.
- de hoeveelheid vruchtwater: bij voldoende tot ruim vruchtwater is het draaien makkelijker dan bij weinig vruchtwater.
- de ligging van de placenta: als de placenta tegen de achterkant van de baarmoeder ligt, is het makkelijker om het kind vast te pakken dan wanneer deze tegen de voorkant ligt.
- de buikwand van de moeder: een stevige buikwand zoals vaak bij een eerste kind, maakt het draaien veelal iets minder makkelijk.
- de indaling: als de billen van de baby al ingedaald zijn is het moeilijker om ze weer uit het bekken te krijgen.
De kans op een succesvolle versie is bij een eerste kind tussen de 30-40%. Bij een tweede en volgend kind is dit tussen de 60-70%.
-
Bijna alle baby’s die in een stuit- of dwarsligging liggen, kunnen gedraaid worden. Het kan niet (altijd) bij:
- een afwijkende vorm van de baarmoeder
- een placenta (moederkoek) die voor de uitgang van de baarmoeder ligt
- een hoge bloeddruk met complicaties bij de moeder
- een ernstige groeivertraging van de baby
- meerlingen
- gebroken vliezen
-
Een versie heeft weinig risico’s. De kans op problemen na een versie is veel kleiner dan de kans op problemen wanneer je bevalt met een kind in stuitligging. Daarom adviseren gynaecologen en verpleegkundigen je baby te laten draaien bij een stuit- of dwarsligging. Als de versie lukt, is de bevalling veiliger voor jou en je baby. Als de baby met het hoofd naar beneden ligt, heb je een grotere kans op een normale bevalling en minder kans op problemen voor jou en de baby. De kans op een keizersnede is dan ongeveer 11%.
Als de baby met het hoofd naar boven ligt (stuitligging) heb je bij een vaginale bevalling een iets hoger risico op problemen met de baby tijdens de geboorte. Je hebt bij een vaginale stuitbevalling ongeveer 50% kans dat het alsnog een keizersnede wordt. Een kind in dwarsligging kan niet vaginaal geboren worden en zal altijd met een keizersnede geboren worden.
Bij een keizersnede zijn er meer risico’s voor de moeder. Je hebt meer kans op wondinfecties, een nabloeding, trombose en langer herstel. Ook is er een kleine kans op ernstige complicaties, zoals schade aan de darmen of blaas.
Complicaties komen zelden voor
Met een versie kan geen directe schade aan de baby worden aangebracht. De baby zit goed beschermd in de vruchtzak met vruchtwater. Dit vruchtwater vangt de druk van buitenaf op.
Complicaties komen zelden voor bij een versie. De versie kan de hartslag van de baby kortdurend vertragen of versnellen. Meestal herstelt de hartslag zich weer na een paar minuten. Er zijn dan geen gevolgen voor de gezondheid van de baby. Om risico’s uit te sluiten, wordt de hartslag van de baby na de versie minimaal een half uur lang gecontroleerd.
Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat bij ongeveer 4 op de 1.000 vrouwen een keizersnede nodig is, omdat de hartslag van de baby langdurig lager blijft. Een keizersnede is dan nodig omdat de baby anders kans loopt op zuurstoftekort of andere complicaties. Alle baby’s uit dit wetenschappelijke onderzoek (een optelsom van verschillende internationale studies) zijn na een keizersnede gezond geboren. In een Nederlandse studie waren er helemaal geen keizersneden nodig.
Contact
Afdeling Verloskunde en Gynaecologie
Bezoektijden: 10.30 - 12.00 uur en 16.00 - 20.00 uur.
Voorbereiding
Voor en na de uitwendige versie controleren we de hartslag van je baby. Via een infuus krijg je medicijn die de baarmoederspier ontspannen.
lees meerHoe draaien we de baby?
De uitwendige versie vindt plaats op de verloskamer. Je ligt in een ontspannen houding op bed. Via de buitenkankt van je buik voelt de gynaecoloog of verloskundige hoe de baby ligt. Met twee personen wordt geprobeerd de baby te draaien.
lees meerHoe draaien we de baby?
Een uitwendige versie vindt bij ons in het ziekenhuis plaats op de verloskamers. Je mag zelf bepalen of je iemand mee wilt nemen. Bijvoorbeeld je partner, vriend, vriendin of familielid. We doen de versie met 2 personen om de slagingskans te verhogen. In het versieteam zitten gynaecologen en verloskundigen die veel ervaring hebben met het uitvoeren van een uitwendige versie. Daarnaast assisteert een verpleegkundige van de verloskamers.
Veel vrouwen vinden een versie spannend. De gynaecoloog en de verpleegkundige begrijpen dat en houden daar rekening mee. Ze zorgen voor een rustige sfeer en luisteren goed naar je. Veel vrouwen vinden het draaien van de baby achteraf meevallen.
De versie
Je ligt op bed in een ontspannen houding met je knieën op een kussen. Via de buitenkant van je buik voelt de gynaecoloog of verloskundige hoe de baby ligt. Vervolgens pakt hij of zij met beide handen de billen van je kind vast en brengt deze naar één kant van het bekken. De tweede persoon beweegt het hoofd naar beneden. Door nu de billen omhoog en het hoofd langzaam naar beneden te bewegen zal het kind zelf verder draaien.
Tijdens de versie is het fijn als je je kunt ontspannen en rustig kunt ademen. Tijdens een diepe uitademing is je buikwand helemaal ontspannen. Dat is het moment dat de gynaecoloog of verpleegkundige de baby uit het bekken kan proberen te tillen of te draaien.
De uitwendige versie zelf duurt vaak maar 5 tot 15 minuten. Je bent in totaal gemiddeld 1,5 tot 2 uur bij ons op de afdeling in verband met het hartfilmpje ervoor en erna en het inbrengen van het infuus.
Wat als draaien niet lukt?
Als de versie niet is gelukt of als je kind weer terugdraait kunnen we het soms nog eens proberen op een ander tijdstip. Blijft het kind in stuitligging liggen, dan bespreken we met je wat de mogelijkheden zijn voor de bevalling. Het kind wordt dan geboren via een vaginale stuitbevalling of een keizersnede. We bespreken de voor- en nadelen van een vaginale stuitbevalling en een keizersnede. Als het kind dwars ligt zal er een keizersnede gepland worden.
Na de behandeling
Als alle controles goed zijn mag je naar huis. Je kunt na de versie een gevoelige buik hebben. Ook kun je het kind tijdelijk minder voelen bewegen. Krijg je klachten? Neem dan contact met ons op.
lees meerNa de behandeling
Als alle controles van jou en de baby goed zijn mag je weer naar huis. Later heb je een controle op de poli of verwijzen wij je terug naar je verloskundige als de versie geslaagd is.
Je kunt na de versie een gevoelige buik hebben. Dit is normaal. Ook kun je na de versie het kind minder voelen bewegen. Na enkele uren is dat weer normaal.
Contact opnemen
Voel je je kind lange tijd niet bewegen, krijg je heftige buikpijn, regelmatige weeën of verlies je vruchtwater of bloed? Neem dan direct contact op met ons of je verloskundige.
Wat is een stuitligging?
Als een kind met het hoofd boven in de baarmoeder ligt en met de stuit naar beneden, noemen we dat een stuitligging. Waardoor een kind in stuitligging ligt, is vaak niet duidelijk. Tegen het einde van de zwangerschap kunnen we proberen het kind te draaien, zodat het met z'n hoofd naar beneden ligt.
lees meerWat is een stuitligging?
Als een kind met het hoofd boven in de baarmoeder ligt en met de stuit naar beneden, noemen we dat een stuitligging. Waardoor een kind in stuitligging ligt, is vaak niet duidelijk. Rond de 36e week van de zwangerschap kunnen we proberen het kind te draaien, zodat het met z'n hoofd naar beneden ligt.
Er zijn verschillende stuitliggingen:
- Onvolkomen stuitligging: de benen liggen helemaal omhoog naast het lichaam, zodat het kind als het ware op zijn tenen kan sabbelen.
- Volkomen stuitligging: de bovenbenen zijn langs het lichaam gestrekt en de knieën gebogen, zodat de voeten naast de billen liggen (kleermakerszit).
- Half onvolkomen stuitligging: één been ligt gestrekt naar boven, zoals bij een onvolkomen stuitligging. Het andere been ligt naar beneden, zoals bij een volkomen stuitligging.
- Voetligging: het kind ligt met één of beide benen gestrekt naar beneden, zodat één of twee voetjes onder de billen liggen.
Hoe vaak komt een stuitligging voor?
Vroeg in de zwangerschap komen stuitliggingen veel voor. In de periode tussen de 20 en 25 weken ligt ongeveer een derde van alle kinderen met het hoofd naar boven. De meeste kinderen draaien daarna met hun hoofd een keer naar beneden. Acht weken voor de uitgerekende datum, bij 32 weken, ligt nog 10-15% van de kinderen in stuitligging. Rondom de uitgerekende datum is dat bij 3%.
Oorzaak
Bij meer dan 85% van de stuitliggingen weten we niet waardoor het komt. Wel zijn er een aantal dingen die mee kunnen spelen. Een stuitligging komt vaker voor bij:
- een kind dat te vroeg geboren wordt
- meerlingzwangerschap
- een afwijkende vorm van de baarmoeder of het bekken
- een voorliggende moederkoek of een vleesboom bij de ingang van het bekken
- aangeboren afwijkingen van het kind
De bevalling van een kind in stuitligging
De bevalling
Veel Nederlandse gynaecologen vinden dat bij de meeste stuitliggingen een gewone, vaginale bevalling verantwoord is. Het is belangrijk dat je weet welke problemen er bij een gewone bevalling of een keizersnede kunnen zijn. lees meerDe bevalling
Veel Nederlandse gynaecologen vinden dat bij de meeste stuitliggingen een gewone, vaginale bevalling verantwoord is. Het is belangrijk dat je weet welke problemen er bij een gewone bevalling of bij een keizersnede willen zijn.
Wanneer is een vaginale bevalling verantwoord?
Elke gynaecoloog wil dat je na de bevalling tevreden bent en met een gezond kind naar huis gaat. De gynaecoloog overlegt daarom samen met jou of een gewone bevalling veilig is of dat het beter is een keizersnede te doen. Voorwaarden voor een veilige bevalling zijn:- dat er bij een vorige bevalling geen ernstige problemen waren, zoals een moeizame vacuüm- of tangverlossing;
- dat het geschatte gewicht van het kind niet te hoog is;
- dat het hoofd van het kind voorover ligt;
- dat het kind een beetje in het bekken is ingedaald;
- dat de ontsluiting en het persen goed gaan.
Wat betekent dit voor jou?
Meestal kun je samen met jouw gynaecoloog een keuze maken. Er zijn twee uitzonderingen:- het is te laat om een keizersnede te doen, omdat het kind al bijna geboren wordt;
- de gynaecoloog vindt het niet verantwoord om je vaginaal te laten bevallen en adviseert een keizersnede.
Vaginale stuitbevalling
De voordelen van een vaginale stuitbevalling zijn:- geen keizersnede met de nadelen die daarbij horen
- kortere ziekenhuisopname en een sneller herstel
- je kunt een volgende keer thuis bevallen
Keizersnede
Het grootste voordeel van een keizersnede bij een stuitligging is dat er iets minder kans is op gezondheidsproblemen van het kind kort na de geboorte.De nadelen van een keizersnede bij een stuitligging zijn:
- meer kans op problemen voor de moeder;
- bij een volgende zwangerschap adviseren we een bevalling in het ziekenhuis;
- iets meer kans op problemen tijdens een volgende bevalling.
De bevalling van een kind onder de 37 weken
Je bent opgenomen op de afdeling Verloskunde van het Radboudumc. De bevalling lijkt te vroeg op gang te gaan komen. Je bent tussen de 24 en 37 weken zwanger van een eenling. Je baby ligt in stuitligging. lees meerNaar uw afspraak op de verpleegafdeling
Ingang: Hoofdingang
Gebouw: F
Verdieping: 1
Route: 794
Naar uw afspraak op de verpleegafdeling
Bezoekadres
Radboudumc hoofdingang
Geert Grooteplein Zuid 10
6525 GA Nijmegen
Je kunt naar binnen via de Hoofdingang of via Ingang Midden voor een kortere looproute. Deze ingang is geopend op werkdagen van 7 tot 19 uur en bevindt zich hier:
Ingang Midden
Routebeschrijving
Meer informatie
Stuitligging
Bij een stuitligging ligt een baby met zijn hoofd naar boven in plaats van naar beneden. De bevalling is veiliger als de baby met het hoofd omlaag ligt.
lees meer