Behandeling Stuitligging

Voorbereiding

Hartslag controleren

Voor en na de uitwendige versie controleren we de hartslag van je baby om te beoordelen of alles goed gaat. Dit doen we met een hartfilmpje (CTG). Als jouw bloedgroep Rhesus negatief is, krijg je anti-D toegediend.

Infuus

Je krijgt ook een infuus tijdens de versie. Via het infuus krijg je medicijn om de baarmoederspier te ontspannen om de slagingskans te verhogen.

Hoe draaien we de baby?

Een uitwendige versie vindt bij ons in het ziekenhuis plaats op de verloskamers. Je mag zelf bepalen of je iemand mee wilt nemen. Bijvoorbeeld je partner, vriend, vriendin of familielid. We doen de versie met 2 personen om de slagingskans te verhogen. In het versieteam zitten gynaecologen en verloskundigen die veel ervaring hebben met het uitvoeren van een uitwendige versie. Daarnaast assisteert een verpleegkundige van de verloskamers.

Veel vrouwen vinden een versie spannend. De gynaecoloog  en de verpleegkundige  begrijpen dat en houden daar rekening mee. Ze zorgen voor een rustige sfeer en luisteren goed naar je. Veel vrouwen vinden het draaien van de baby achteraf meevallen.

De versie

Je ligt op bed in een ontspannen houding met je knieën op een kussen. Via de buitenkant van je buik voelt de gynaecoloog of verloskundige hoe de baby ligt. Vervolgens pakt hij of zij met beide handen de billen van je kind vast en brengt deze naar één kant van het bekken. De tweede persoon beweegt het hoofd naar beneden. Door nu de billen omhoog en het hoofd langzaam naar beneden te bewegen zal het kind zelf verder draaien. 

Tijdens de versie is het fijn als je je kunt ontspannen en rustig kunt ademen. Tijdens een diepe uitademing is je buikwand helemaal ontspannen. Dat is het moment dat de gynaecoloog  of verpleegkundige de baby uit het bekken kan proberen te tillen of te draaien.

De uitwendige versie zelf duurt vaak maar 5 tot 15 minuten. Je bent in totaal gemiddeld 1,5 tot 2 uur bij ons op de afdeling in verband met het hartfilmpje ervoor en erna en het inbrengen van het infuus.

Wat als draaien niet lukt?

Als de versie niet is gelukt of als je kind weer terugdraait kunnen we het soms nog eens proberen op een ander tijdstip. Blijft het kind in stuitligging liggen, dan bespreken we met je wat de mogelijkheden zijn voor de bevalling. Het kind wordt dan geboren via een vaginale stuitbevalling of een keizersnede. We bespreken de voor- en nadelen van een vaginale stuitbevalling en een keizersnede. Als het kind dwars ligt zal er een keizersnede gepland worden.

Na de behandeling

Als alle controles van jou en de baby goed zijn mag je weer naar huis. Later heb je een controle op de poli of verwijzen wij je terug naar je verloskundige als de versie geslaagd is.

Je kunt na de versie een gevoelige buik hebben. Dit is normaal. Ook kun je na de versie het kind minder voelen bewegen. Na enkele uren is dat weer normaal. 

Contact opnemen

Voel je je kind lange tijd niet bewegen, krijg je heftige buikpijn, regelmatige weeën of verlies je vruchtwater of bloed? Neem dan direct contact op met ons of je verloskundige.

Wat is een stuitligging?

Als een kind met het hoofd boven in de baarmoeder ligt en met de stuit naar beneden, noemen we dat een stuitligging. Waardoor een kind in stuitligging ligt, is vaak niet duidelijk. Rond de 36e week van de zwangerschap kunnen we proberen het kind te draaien, zodat het met z'n hoofd naar beneden ligt.

Er zijn verschillende stuitliggingen:

1. Onvolkomen stuitligging: de benen liggen helemaal omhoog naast het lichaam, zodat het kind als het ware op zijn tenen kan sabbelen.
2. Volkomen stuitligging: de bovenbenen zijn langs het lichaam gestrekt en de knieën gebogen, zodat de voeten naast de billen liggen (kleermakerszit).
3. Half onvolkomen stuitligging: één been ligt gestrekt naar boven, zoals bij een onvolkomen stuitligging. Het andere been ligt naar beneden, zoals bij een volkomen stuitligging.
4. Voetligging: het kind ligt met één of beide benen gestrekt naar beneden, zodat één of twee voetjes onder de billen liggen.

Hoe vaak komt een stuitligging voor?

Vroeg in de zwangerschap komen stuitliggingen veel voor. In de periode tussen de 20 en 25 weken ligt ongeveer een derde van alle kinderen met het hoofd naar boven. De meeste kinderen draaien daarna met hun hoofd een keer naar beneden. Acht weken voor de uitgerekende datum, bij 32 weken, ligt nog 10-15% van de kinderen in stuitligging. Rondom de uitgerekende datum is dat bij 3%.

Oorzaak

Bij meer dan 85% van de stuitliggingen weten we niet waardoor het komt. Wel zijn er een aantal dingen die mee kunnen spelen. Een stuitligging komt vaker voor bij:

• een kind dat te vroeg geboren wordt
• meerlingzwangerschap
• een afwijkende vorm van de baarmoeder of het bekken
• een voorliggende moederkoek of een vleesboom bij de ingang van het bekken
• aangeboren afwijkingen van het kind

De bevalling

Veel Nederlandse gynaecologen vinden dat bij de meeste stuitliggingen een gewone, vaginale bevalling verantwoord is. Het is belangrijk dat je weet welke problemen er bij een gewone bevalling of bij een keizersnede willen zijn.

Wanneer is een vaginale bevalling verantwoord?

Elke gynaecoloog wil dat je na de bevalling tevreden bent en met een gezond kind naar huis gaat. De gynaecoloog overlegt daarom samen met jou of een gewone bevalling veilig is of dat het beter is een keizersnede te doen. Voorwaarden voor een veilige bevalling zijn:

• dat er bij een vorige bevalling geen ernstige problemen waren, zoals een moeizame vacuüm- of tangverlossing;
• dat het geschatte gewicht van het kind niet te hoog is;
• dat het hoofd van het kind voorover ligt;
• dat het kind een beetje in het bekken is ingedaald;
• dat de ontsluiting en het persen goed gaan.

Wat betekent dit voor jou?

Meestal kun je samen met jouw gynaecoloog een keuze maken. Er zijn twee uitzonderingen:

• het is te laat om een keizersnede te doen, omdat het kind al bijna geboren wordt;
• de gynaecoloog vindt het niet verantwoord om je vaginaal te laten bevallen en adviseert een keizersnede.

Kun je kiezen tussen een gewone bevalling of een keizersnede? Dan is het belangrijk dat je alle informatie hebt. Als je alle informatie hebt, kun je de voor- en nadelen tegen elkaar afwegen en met de arts bespreken wat jullie voorkeur is.

Vaginale stuitbevalling

De voordelen van een vaginale stuitbevalling zijn:

• geen keizersnede met de nadelen die daarbij horen
• kortere ziekenhuisopname en een sneller herstel
• je kunt een volgende keer thuis bevallen

Een nadeel van een vaginale stuitbevalling is dat er meer kans is op gezondheidsproblemen van het kind kort na de geboorte.

Keizersnede

Het grootste voordeel van een keizersnede bij een stuitligging is dat er iets minder kans is op gezondheidsproblemen van het kind kort na de geboorte.
De nadelen van een keizersnede bij een stuitligging zijn:

• meer kans op problemen voor de moeder;
• bij een volgende zwangerschap adviseren we een bevalling in het ziekenhuis;
• iets meer kans op problemen tijdens een volgende bevalling.