Wat is een radicale vaginale trachelectomie?
Een vaginale radicale trachelectomie is een operatie waarbij we de baarmoederhals en het steunweefsel daaromheen verwijderen. Daarnaast verwijderen we de lymfeklieren in het bekken via een kijkoperatie. Deze operatie is voor patiënten met baarmoederhalskanker die nog een kinderwens hebben. lees meerWat is een radicale vaginale trachelectomie?
U bent naar het Radboudumc verwezen met de diagnose baarmoederhalskanker (cervixcarcinoom), om te bespreken en te beoordelen of een baarmoeder sparende behandeling, een radicale vaginale trachelectomie, een geschikte behandeling is voor u. We hopen u hier meer duidelijkheid te kunnen geven en antwoorden te kunnen geven op vragen die u mogelijk heeft over de radicale vaginale trachelectomie.
Als u net de diagnose baarmoederhalskanker heeft gekregen, is het normaal om verschillende emoties te voelen. Voor de meeste vrouwen kan het een angstige tijd zijn. Probeer te praten met mensen die gespecialiseerd zijn in uw probleem, zoals bijvoorbeeld uw huisarts, uw casemanager en uw gynaecoloog. Zij kunnen uw vragen beantwoorden en doorverwijzen naar andere specialismen als u dit wenst.
Wat is een radicale vaginale trachelectomie?
De standaard behandeling voor een vroeg stadium baarmoederhalskanker is het verwijderen van de baarmoeder en baarmoederhals met het steunweefsel. Een radicale vaginale trachelectomie is een operatie waarbij een gedeelte van de baarmoederhals met steunweefsel (parametrium) verwijderd wordt, maar de baarmoeder en een stukje baarmoederhals behouden blijft. Hierdoor is het in de toekomst nog wel mogelijk om zelf zwanger te worden. In een vroeg stadium van baarmoederhalskanker is deze baarmoeder sparende operatie net zo veilig gebleken als de operatie waarbij ook de baarmoeder wordt verwijderd. Deze operatie wordt uitgevoerd door enkele ziekenhuizen wereldwijd. Het Radboudziekenhuis is een van de Nederlandse ziekenhuizen waar deze operatie wordt uitgevoerd.
Wie kan er in aanmerking komen voor een radicale vaginale trachelectomie?
Een radicale vaginale trachelectomie is ontwikkeld voor vrouwen met een vroeg stadium baarmoederhalskanker met een kinderwens. Een radicale vaginale trachelectomie is veilig en mogelijk bij vrouwen waarbij de baarmoederhalstumor kleiner is dan 2 cm, de baarmoederhals nog voldoende lengte heeft, en waarbij er geen aanwijzingen zijn voor uitzaaiingen. Om te onderzoeken of dit bij u het geval is zullen er mogelijk nog een aantal onderzoeken volgen.
Contact
Casemanagers gynaecologische oncologie
(024) 818 63 34
Dringende medische vragen in de avonduren of in het weekend
(024) 361 34 38
Voorafgaand aan de operatie
Tijdens uw eerste bezoeken zullen er een aantal onderzoeken plaatsvinden om te beoordelen of een radicale vaginale trachelectomie een geschikte behandeling is voor u.
lees meerVoorafgaand aan de operatie
Tijdens uw eerste bezoeken zullen er een aantal onderzoeken plaatsvinden om te beoordelen of een radicale vaginale trachelectomie een geschikte behandeling is voor u. Deze onderzoeken bestaan uit:
- Een intake (fysiek of telefonisch) met een van de gynaecologen van de afdeling gynaecologisch oncologie. Hierbij wordt gevraagd naar uw algehele gezondheid, eventuele klachten, naar bijzonderheden in uw familie, of u medicijnen gebruikt, en uw medische voorgeschiedenis. Ook wordt het beloop tot nu toe besproken en er zal worden uitgelegd hoe het verdere traject eruit kan gaan zien.
- Een onderzoek onder sedatie of narcose. Dit is een onderzoek waarbij u een “roesje” krijgt. De avond voor dit onderzoek vragen wij u om zelf thuis een klysma uit te voeren. Door het klysma wordt de endeldarm leeggemaakt. Het recept voor het klysma krijgt u van uw behandelend arts. De verpleegkundige legt u uit hoe u het klysma moet gebruiken. Verder dient u voor deze ingreep volledig nuchter te zijn. Als u onder narcose bent is beter te voelen hoe groot de baarmoederhalskanker is, hoe lang uw baarmoederhals (nog) is en of de ziekte zich heeft uitgebreid naar de vagina of het omliggende steunweefsel. Soms worden er tijdens dit onderzoek (opnieuw) biopten (kleine stukjes weefsel) afgenomen voor verder onderzoek. Voorafgaand aan dit onderzoek neemt de anesthesist (de dokter die u het roesje/narcose zal geven) contact met u op. De anesthesist zal het roesje of de narcose met u bespreken en een aantal vragen stellen over uw gezondheid.
- Een MRI scan. In sommige gevallen is er al een MRI scan gemaakt in een ander ziekenhuis. Deze zal dan worden opgevraagd en opnieuw worden beoordeeld door onze radiologen. Indien er nog geen MRI scan is gemaakt of wanneer de eerdere MRI scan de huidige situatie niet goed weergeeft zal er nog een MRI scan plaatsvinden. Tijdens dit onderzoek wordt er een gel (contrastvloeistof) via de vagina en anus ingebracht, zodat de radioloog extra goed de baarmoederhals en het steunweefsel kan beoordelen.
- Bespreking in het multidisciplinair overleg. Deze besprekingen vinden plaats op dinsdagen. Tijdens deze bespreking zijn de gynaecologisch oncologen, radiologen, radiotherapeuten en medisch oncologen aanwezig. U bent hier zelf niet bij aanwezig. De uitslagen van alle eerdere onderzoeken zullen binnen het team besproken worden en er zal een advies worden gegeven over welke soort behandeling het beste bij uw situatie past.
- Een consult (fysieke of telefonisch). Dit consult vindt meestal plaats op dinsdagmiddag, nadat u bent besproken in ons multidisciplinair overleg, bij voorkeur met een van de operateurs. Wij zullen ons behandeladvies met u bespreken en we zullen de verdere behandelingen uitleggen en plannen.
Wat kan ik doen om mij voor te bereiden op de operatie?
Het is belangrijk om alle vragen die u heeft van te voren te bespreken met uw behandelende arts. Als u rookt, heeft het grote voordelen als u stopt met roken voor de operatie. Ook als u kort voor de operatie stopt, heeft u hier voordelen van. Zo heeft u minder kans op ontstekingen na de operatie en is het herstel over het algemeen een stuk sneller. Daarnaast is het belangrijk om gevarieerd te blijven eten en in beweging te blijven voor de operatie. Mocht u hier vragen over hebben of graag hulp willen, overleg dit dan met uw verpleegkundige of behandelend arts.
Verloop van de operatie
De ingreep bestaat uit twee stappen. De eerste stap gaat via een kijkoperatie. Tijdens de tweede stap van deze operatie wordt er via de vagina een deel van de baarmoederhals verwijderd, een deel van het bovenste stuk van de vagina en een deel van het steunweefsel. lees meerBehandeling Anesthesie
Als u naar het Radboudumc komt voor een operatie dan krijgt u te maken met anesthesie (verdoving of narcose). Ook voor andere ingrepen, zoals een behandeling of onderzoek, is anesthesie soms nodig. Anesthesie zorgt ervoor dat u tijdens de behandeling geen pijn heeft.
lees meerNa de operatie
Na de operatie blijft u nog enkele dagen in het ziekenhuis om te herstellen. lees meerNa de operatie
Na de operatie gaat u terug naar de afdeling. Gemiddeld wordt u na de operatie 1-2 dagen opgenomen op de afdeling voordat u naar huis kunt gaan. U kunt zich de dag van de operatie moe voelen en soms misselijk zijn. Als u zich misselijk voelt, is het goed om dit aan te geven. We hebben medicatie om ervoor te zorgen dat dit minder wordt. U heeft een infuus in uw arm om extra vocht en indien nodig medicijnen te geven. Ook heeft u een urinekatheter. U mag direct na de operatie weer eten en drinken.
Bij sommige vrouwen is het wat moeilijker om ontlasting te hebben na de operatie. Dit gaat vanzelf over. Daarnaast kan de buik zeker de eerste dagen wat opgeblazen aanvoelen. De meeste vrouwen hebben wat vaginaal bloedverlies na de operatie. Dit kan enkele dagen tot weken aanhouden. Als het bloedverlies meer is dan bij een reguliere menstruatieperiode, dan raden wij u aan om contact op te nemen met het ziekenhuis.
Seksualiteit
Vanaf 6 weken na de operatie is uw wond voldoende genezen om weer geslachtsgemeenschap te kunnen hebben. Emotioneel gezien kan het echter langer duren voor u weer plezier beleeft aan vrijen. Het lichamelijk gevoel kan anders zijn en soms kan pijn ontstaan bij het vrijen. Door de operatie kan de vagina wat korter zijn. Dit herstelt zich bijna altijd in na verloop van tijd. Het is belangrijk dat u de tijd neemt om te wennen aan de veranderde omstandigheden en erover praat met uw partner. Als u vragen hebt of problemen ervaart, kunt u deze altijd bespreken met uw behandelend arts of de verpleegkundige.
Wanneer kan ik weer werken?
Als u werkt, hangt het af van het soort werk dat u doet en hoe snel u lichamelijk en geestelijk herstelt, wanneer u weer aan het werk kunt. De meeste vrouwen kunnen na 6 weken langzaam weer beginnen met werken.
Wanneer kan ik weer sporten?
Het is goed om in beweging te zijn na de operatie. Wij adviseren om in de eerste weken kleine wandelingen te maken en dit langzaam om te bouwen. Na 6 weken kunt u langzaam weer beginnen met sporten.
Controle-afspraken na de ingreep
Na de operatie krijgt u het eerste jaar om de drie maanden een controle-afspraak met een lichamelijk onderzoek en een uitstrijkje. Het tweede jaar krijgt u om de 4 maanden een controle-afspraak met een lichamelijk onderzoek en een uitstrijkje. Hierna krijgt u nog 3 jaar eens per jaar een controle-afspraak met een uitstrijkje.
Als u bent verwezen vanuit een ander academisch ziekenhuis voor deze ingreep, kunt u na de ingreep terug naar het academisch ziekenhuis bij u in de buurt voor de controle-afspraken. De controles worden uitgevoerd om het eventueel terugkomen van kanker te beoordelen en om te bespreken hoe het met u gaat.
Het risico op terug komen van baarmoederhalskanker hangt met name af van het type kankercellen van de baarmoederhals (histologie) en de grootte van de tumor. Bij een vroeg stadium baarmoederhalskanker varieert dit tussen de 2-15%. Het risico op terugkomen van de kanker is na een baarmoeder sparende operatie niet groter dan bij een operatie waarbij de gehele baarmoeder verwijderd is.
Zwangerschap na radicale vaginale trachelectomie
Zodra het tweede uitstrijkje, 6 maanden na de ingreep, goed is (pap 1), mag u gaan proberen zwanger te worden. 65-70% van alle vrouwen die actief zwanger proberen te worden, lukt het ook daadwerkelijk om zwanger te worden en een zwangerschap uit te dragen. Na een radicale vaginale trachelectomie komt het vaker voor dat u hulp nodig hebt met zwanger worden (fertiliteitsbehandeling). De bevalling is altijd via een keizersnede. Zwangerschappen na een radicale vaginale trachelectomie hebben een iets verhoogde kans op vroeggeboorte in vergelijking met vrouwen die deze ingreep niet hebben ondergaan.
Uitslag weefselonderzoek
Het weefsel dat we tijdens de operatie hebben weggehaald, sturen we voor onderzoek op naar de patholoog. U hoort de uitslag van uw behandelend arts. Als u al thuis bent, heeft u later een uitslaggesprek op de polikliniek.
lees meerUitslag weefselonderzoek
Het weefsel dat we tijdens de operatie hebben weggehaald, wordt onderzocht naar de patholoog. Na 10 tot 14 dagen is de uitslag hiervan bekend. De uitslag bespreken we in een werkgroep met zorgverleners die gespecialiseerd zijn in de diagnostiek, behandeling en nazorg van patiënten met gynaecologische kanker. De groep komt wekelijks bij elkaar voor deze patiëntenbespreking. Hieruit volgt een advies voor controle of misschien verdere behandeling.
Uw behandelend arts bespreekt de uitslag en het resultaat van de bespreking met u. Als u al thuis bent, heeft u later een uitslaggesprek op de polikliniek. Het is verstandig om samen met een familielid of andere naaste naar deze afspraak te komen. Twee horen en onthouden meer dan één en u kunt dan na het gesprek alles nog eens nabespreken. Als u vooraf vragen heeft, is het handig deze op te schrijven zodat u niets vergeet.
Baarmoederhalskanker (cervixcarcinoom)
Bij baarmoederhalskanker is er sprake van een kwaadaardig gezwel (een tumor) aan de baarmoederhals. Ieder jaar krijgen ongeveer 800 mensen in Nederland baarmoederhalskanker.
lees meer