Behandeling Percutane Endoscopische Jejunostomie (PEJ)

Voorbereiding

• In overleg met uw behandelend arts besluiten we of u een paar dagen voor de behandeling moet stoppen met het gebruik van eventuele medicijnen.
• U krijgt in verband met de narcose een oproep voor een afspraak bij de anesthesist.
• U mag vanaf 6 uur voor de behandeling niet meer eten of drinken.

Opname

De behandeling

Voor de behandeling krijgt u een infuus op de verpleegafdeling. Zo kunnen we u antibiotica, narcose-, pijnstilling of kalmeringsmiddelen geven. Een PEJ plaatsen we op het Endoscopie Centrum. Een medewerker van de vervoersdienst brengt u in uw bed naar deze afdeling. Een verpleegkundige of medisch assistent haalt u op uit de wachtruimte en neemt een checklist met u door.

Vlak voor elk onderzoek controleert het endoscopieteam aan de hand van een lijst een aantal gegevens. Dit heet een time out procedure.

Tijdens de behandeling ligt u op uw rug op de behandeltafel. U krijgt een mondstukje in om de scoop te beschermen. Als u een gebitsprothese draagt, vragen wij u deze uit te doen voor de behandeling. Wij stellen het op prijs als u uw eigen gebittenbakje meeneemt. Voordat de behandeling begint krijgt u sedatie. De PEJ-katheter leggen we aan met behulp van een endoscoop. Dit is een buigzame slang, die de arts via uw mond in de maag brengt en daarna door tot in de dunne darm. Aan het uiteinde van deze slang zit een camera. Hiermee kan de arts in uw maag en dunne darm kijken. Tijdens de behandeling blaast de arts koolzuurgas (CO2) in uw maag en darmen. Het maag- en darmslijmvlies is hierdoor beter te zien. Met de endoscoop bepaalt de arts waar de PEJ-katheter door uw huid gaat. Hierna verdoven we de huid plaatselijk en wordt de katheter als volgt geplaatst:

Met een infuusnaald prikt de arts naar uw dunne darm met een geleidingstouwtje. Een grijpertje aan de endoscoop pakt het touwtje op en leidt het via uw mond naar buiten. Daar maakt de arts het touwtje vast aan de PEJ. Via uw mond, slokdarm, maag en dunne darm trekt de arts het touwtje met de PEJ tot aan de bumper door uw huid naar buiten. De plek waar de PEJ uw huid in gaat maken we schoon en plakken we af. Dit doen we met een steriel splitgaas en een pleister. Daarna brengt de arts het plaatje aan de buitenkant van de PEJ aan. Er moet ongeveer 2 mm speling tussen de huid en het plaatje zitten. Op de PEJ sluiten we een klemmetje aan. Na de plaatsing van de PEJ-katheter komt er een steriel gaasje op de insteekopening. Daarna plaatst de arts het uitwendige plaatje strak (op het steriele gaas) tegen uw buikwand. Door de narcose voelt u geen pijn, u merkt alleen wat druk op uw buik.
De behandeling duurt ongeveer 45 tot 60 minuten.

Na de behandeling

Na de behandeling blijft u eerst enige tijd op de zorgruimte van het Endoscopie Centrum, voordat u weer naar de verpleegafdeling gaat. Als de verdoving is uitgewerkt, kan de prikplaats pijn doen. U kunt om een pijnstiller vragen. De pijn is meestal na 1 of 2 dagen minder. De plek waar de PEJ uw buik ingaat, blijft nog zeker 1 week gevoelig. Ook kunt u nog last hebben van lucht in uw maag (boeren) en lucht in uw darmen (winden). Meestal kunt u 3 uur na de behandeling water drinken. Als dat goed gaat kunt u daarna beginnen met de sondevoeding. U mag dan ook weer starten met uw medicatie in overleg met de arts. Toediening van de sondevoeding bij een PEJ gaat altijd met een pomp. De voeding moet u gelijkmatig toedienen. U gaat dit waarschijnlijk zelf thuis doen of met hulp van de wijkverpleegkundige. Daarom is het van belang dat u goed begrijpt hoe het toedienen in zijn werk gaat en hoe u de PEJ-katheter moet verzorgen. De verpleegkundig specialist darmfalen vertelt u daar meer over. Als alles goed gaat, mag u de dag na de behandeling weer naar huis. We maken dan een controle afspraak voor over 10 dagen bij de verpleegkundig specialist darmfalen.

Weer thuis

Alle spullen voor de toediening van de sondevoeding, de verzorging van de PEJ-katheter en vergoeding via de zorgverzekeraar regelt de verpleegkundig specialist darmfalen samen met de diëtiste. Alle spullen worden thuis bezorgd.

Contact opnemen

Bij vragen over de katheter en toebehoren sondevoeding neemt u telefonisch contact op met de verpleegkundig specialist darmfalen via secretariaat Maag-, Darm- en Leverziekten.
Telefoonnummer: (024) 361 91 90 (keuze 2)

Verzorging

De eerste 10 dagen

Vooral in de eerste 10 dagen na de behandeling is het belangrijk dat de wanden van de dunne darm en buik goed tegen elkaar blijven. Daarom zit het uitwendige plaatje ‘strak’ tegen uw buikwand aan. Dit moet 10 dagen zo blijven. We maken een afspraak om na 10 dagen het uitwendige plaatje van de PEJ-katheter losser te zetten. Er zit dan ongeveer 2 tot 5 mm tussen uw huid en het plaatje.
 
Verzorging

• De eerste 24 uur niet douchen, na 2 weken in bad.
• Dagelijks splitgaas vervangen. 

Ga als volgt te werk bij het verzorgen van de insteekopening:

• Pak het splitkompres en leg deze rond de PEJ- katheter tussen de uittredeplaats en het plaatje. Plak het af met pleister. Zorg dat de katheter goed vast zit. Dan heeft u er bij het bewegen geen last van.

Complicaties eerste 10 dagen:

• Krijgt u tijdens de eerste 10 dagen hevige buikpijn? Stop dan met voeden (ook met drinken) en neem direct contact op met uw behandelend arts of verpleegkundig specialist darmfalen.
• Ook als de katheter in de eerste 10 dagen eruit valt moet u stoppen met voeden en drinken. Neem direct contact op met uw behandelend arts of verpleegkundig specialist darmfalen.

Na de eerste 10 dagen

Na 10 dagen zet de verpleegkundig specialist darmfalen het uitwendige plaatje losser. Het plaatje mag niet strak op uw huid knellen. 
 
Verzorging

• Maak dagelijks de huid rondom de PEJ-katheter schoon met water en zeep. Ook de onderkant van het plaatje. Dit gaat het makkelijkst tijdens het douchen. Laat daarna de huid en het plaatje goed drogen.
• Als het nodig is, kunt u rondom de PEJ-katheter een gaasje aanbrengen om uw huid te beschermen. Verschoon het gaasje dagelijks.
• Eventueel kunt u de katheter met een pleister aan uw buikwand vastplakken.
• Duw de katheter 1 keer per dag naar binnen om vastgroeien te voorkomen (dompelen). Zet het plaatje van de katheter ongeveer 3 centimeter losser en duw de katheter tot aan het plaatje naar binnen. Draai de katheter 1 keer rond en trek hem weer terug. Zet daarna het plaatje weer terug in de normale positie, ongeveer 2 tot 5 millimeter van uw huid. Er past een euro muntstuk tussen het plaatje en uw huid.

Complicaties na de eerste 10 dagen
Aan de binnenkant van uw dunne darm zit de PEJ-katheter vast door een plaatje. De kans dat de katheter eruit valt is erg klein. Gebeurt dit toch? Dek dan het wondje af met een gaasje. Neem vervolgens zo snel mogelijk contact op met de verpleegkundig specialist darmfalen. Gebeurt dit ’s avonds, ’s nachts of in het weekend? Neem dan meteen contact op met het ziekenhuis. Neem de volgende ochtend ook contact op met de verpleegkundig specialist darmfalen om door te geven wat er gebeurd is. De plaats waar de katheter uit uw buik komt groeit binnen 8 uur dicht. Om dit te voorkomen, moeten we de katheter zo snel mogelijk terugplaatsen. Wordt uw huid rondom de PEJ-katheter rood, dikker of gaat het pijn doen? Neem dan contact op met uw behandelend arts, huisarts of de verpleegkundig specialist darmfalen.

Vervangen en zwemmen

Vervanging PEJ-katheter

Een PEJ-katheter kan afhankelijk van het materiaal erg lang blijven zitten, meestal langer dan 1 jaar. Als de katheter niet meer goed werkt, moeten we hem vervangen. Meestal vervangen we de PEJ-katheter dan door een katheter met een ballon. Neem eventueel contact op met uw behandelend arts of de verpleegkundig specialist darmfalen.

Zwemmen met een PEJ- katheter

Gedurende de eerste 14 dagen na PEJ-plaatsing mag u niet zwemmen. Daarna is het geen probleem. U kunt de insteekopening afdekken, maar dit is niet persé noodzakelijk. U kunt transparante, polyurethane pleisters van Tegaderm kopen. Deze pleisters laten uw huid vrij ademen, maar water en bacteriën kunnen er niet doorheen. Zwemmen in de zee of in een zwembad is geen enkel probleem. Zwemmen in ander natuurwater (meren, plassen of sloten) raden we af. Zorg ervoor dat de PEJ-katheter afgesloten is en de voedingsklem dicht is in het water. Droog na afloop het stomagebied af met een gaasje.