Behandeling Niertransplantatie bij kinderen

De donornier

Een donornier kan afkomstig zijn van een levende donor of een overleden donor.

• Nier van een levende donor

  Een andere mogelijkheid om een donornier te ontvangen is als iemand bij leven een gezonde nier afstaat. In dit geval kan het zijn dat uw kind niet eerst hoeft te dialyseren.

  • lees meer over een niertransplantatie met een levende donor

  Nierdonatie
  Bij een nierdonatie staat iemand een van zijn/haar gezonde nieren af aan een nierpatiënt, bijvoorbeeld aan een familielid of bekende. Ook doneren mensen anoniem hun nier omdat zij iets goeds willen doen.

  • lees meer over nierdonatie of bespreek uw vragen met uw behandelend arts.

• Nier van een overleden donor

  De donornieren zijn afkomstig van mensen die zijn overleden aan onder andere hersenletsel. Hersenletsel ontstaat meestal door een ongeval of een hersenbloeding. De nieren zijn van zowel kinderen als volwassenen afkomstig. Om medisch-ethische redenen stelt een medisch team de dood van de donor vast. Dit team staat volledig buiten de behandeling van de mogelijke ontvanger.

  Gever en ontvanger
  Voor de niertransplantatie zoeken we naar een optimale combinatie tussen gever (donor) en ontvanger (patiënt). Dit houdt in dat bepaalde kenmerken van witte bloedcellen en weefselcellen zo veel mogelijk op elkaar moeten lijken. Om deze kenmerken bij uw kind te bepalen, doen we bloedonderzoek (weefseltypering). Om de weefselkenmerken van uw kind nog nauwkeuriger vast te stellen, kan het nodig zijn om familieleden te onderzoeken.

  Match
  De behandelend arts meldt uw kind aan en stuurt de gegevens door naar de Stichting Eurotransplant. Deze stichting werkt samen met diverse West-Europese landen. De weefseltyperingen van alle mensen die bij deze stichting zijn aangemeld, zijn opgeslagen. Als een donornier beschikbaar komt, worden ook daarvan de weefselkenmerken vastgesteld. Uiteindelijk komt de patiënt, van wie de weefselkenmerken het meest overeenkomen met die van de donor, naar voren als match. Vervolgens brengen we bloed van de donor en ontvanger met elkaar in contact. We voeren dan een zogenaamde kruisproef uit. Op die manier gaan we na of de ontvanger en donor bij elkaar passen. Als dit het geval is waarschuwt de Stichting het Transplantatie- en Dialysecentrum.

  Anoniem
  Om privacyredenen verstrekken we geen gegevens van de donor.

  • lees meer over de transplantatie van overleden donor

Voor de operatie de voorbereiding

Donor beschikbaar

De kindernefroloog informeert u over het aanbod van de donornier. Hij of zij maakt vervolgens verdere afspraken met u over het tijdstip van opname in het ziekenhuis, het moment van nuchter blijven en het vervoer. Voor de transplantatie nemen we uw kind op bij verpleegafdeling Het Strand van het Amalia kinderziekenhuis, Radboudumc hoofdingang, route 807. De bezoektijden op de afdeling zijn van 14.30 tot 20.00 uur. Ouders, broertjes en zusjes zijn de hele dag welkom. Wij verzoeken u het bezoek tot 2 personen tegelijkertijd te beperken. Het is mogelijkheid dat 1 van de ouders blijft slapen. U kunt eventueel ook is gebruik maken van het Ronald McDonald huis of overnachten vlakbij het Radboudumc.

Voorbereiding op de operatie

Vanaf de aankomst op de afdeling tot aan het tijdstip van de operatie bereiden we uw kind voor op de operatie. We nemen bloed af voor verschillende onderzoeken. Ook krijgt uw kind een infuus zodat we medicatie via het infuus kunnen toedienen. Daarnaast is een kruisproef noodzakelijk. De transplantatie kan pas doorgaan als de kruisproef goed is. Deze proef duurt ongeveer 4 tot 6 uur. Ook onderzoekt een kinderarts uw kind. Als het nodig is maken we een röntgenfoto van het hart en de longen van uw kind.

Arts

De transplantatie is een spoedoperatie. Hierdoor komt de anesthesioloog, de arts die verantwoordelijk is voor de anesthesie, niet altijd van tevoren langs op de afdeling. In de meeste gevallen maakt  hij of zij op de operatiekamer pas kennis met uw kind. De anesthesioloog legt dan uit wat hij of zij gaat doen.

Extra dialyse

Een extra dialyse kan noodzakelijk zijn als bij uw kind enkele dagen geleden een hemodialyse plaatsvond. Ook kan dit het geval zijn als het kaliumgehalte in het bloed van uw kind verhoogt is. Dit doen we op de dialyse- of verpleegafdeling. Als uw kind aan peritoneaal dialyse doet, kunnen de wisselingen net zoals thuis worden voortgezet. Het is daarom nodig dat u de homechoise (machine voor peritonaal dialyse) meeneemt naar het ziekenhuis. Als het moet laten we vlak voor de operatie de spoelvloeistof uitlopen. Uw kind moet voor de operatie een lege buik hebben.
 

Transplantatie bij kinderen jonger dan 3 jaar

Kinderen jonger dan 3 jaar kunnen ook een volwassen donornier ontvangen. Bij hen wordt de donornier echter in de buikholte geplaatst, omdat er te weinig ruimte is in het bekken. Het Radboudumc heeft sinds 2012 een speciaal transplantatieprogramma hiervoor: KLEINE KINT.
 
Bij kinderen vanaf 3 jaar wordt de donornier in het bekken geplaatst. Bij jongere kinderen is daar onvoldoende ruimte en plaatsen we de donornier in de buikholte.

Wachttijd

In Nederland zijn ongeveer 40 kinderen afhankelijk van dialyse en 150 kinderen onder de 16 jaar hebben een donornier. Een donornier van een overleden kinderdonor is zelden beschikbaar. Door het transplantatieprogramma hoeven kinderen minder lang op een donornier te wachten en hoeven ze soms helemaal niet te dialyseren.

Kwaliteit van leven verbetert

Tot de transplantatie moeten kinderen dialyseren. Kindernefroloog Marlies Cornelissen: “Met deze techniek van het plaatsen van de nier in de buikholte is in Nederland de noodzakelijke uitbreiding op het behandelaanbod voor jonge nierpatiënten gecreëerd. Als een kind ouder is dan 6 maanden, kunnen ouders naast dialyse, nu ook direct kiezen voor een niertransplantatie. Vaak staat een van de (groot)ouders een nier af. De kwaliteit van leven is voor een kind na transplantatie veel beter. Gemiddeld voeren we in het Radboudumc één keer per maand een kinderniertransplantatie operatie uit. De Nierstichting stimuleert de ontwikkeling van transplantatie van zeer jonge kinderen."

Tijdens de operatie wat kunt u verwachten?

De operatie

De operatie voeren we zo spoedig mogelijk uit. Dit kan zodra er een operatiekamer beschikbaar is. Hierdoor kan het voorkomen dat we de volgende ochtend pas opereren. De hele operatie duurt, tot het moment dat uw kind wakker wordt uit de anesthesie, doorgaans 4 tot 5 uur. De transplantaatnier komt in de buikholte te liggen. Hiervoor is het meestal niet nodig de eigen nieren van uw kind te verwijderen.

Artsen

Tijdens de operatie werken artsen van verschillende specialismen samen. De vaatchirurg zorgt voor de verbinding van de bloedvaten. De uroloog maakt de verbinding tussen de urineleider en blaas. Ook sluit hij of zij de wond. Daarnaast is de kindernefroloog tijdens de operatie aanwezig. Na de operatie is hij of zij verantwoordelijk voor de dagelijkse begeleiding van uw kind.

Genezing

Voor een goede genezing van de wond plaatst de chirurg een aantal katheters:

• Een splint. Dit is een dunne katheter die via de buikwand in de urineleider van de transplantaatnier ligt. Deze katheter verwijderen we na ongeveer 5 dagen.
• Een blaaskatheter. Dit is een katheter die via de urinebuis in de blaas zit. Deze verwijderen we na ongeveer 7 dagen.
• Een wonddrain voor het opvangen van vocht uit de wond. Het tijdstip dat we deze drain verwijderen is afhankelijk van de hoeveelheid wondvocht die hieruit afloopt.