Behoud van vruchtbaarheid voor transjongens en transmannen
Wanneer je start met een geslachtsbevestigende behandeling, stopt de werking van je eierstokken. Zo heeft deze behandeling invloed op je vruchtbaarheid. Om op latere leeftijd toch kinderen te kunnen krijgen van eigen eicellen, kun je bijvoorbeeld eicellen invriezen.
lees meerBehoud van vruchtbaarheid voor transjongens en transmannen
Wanneer je start met een geslachtsbevestigende behandeling, stopt de werking van je eierstokken. Dit gebeurt wanneer je start met puberteitsremmers maar ook wanneer je begint met mannelijke hormonen. Zo hebben deze behandelingen invloed op je vruchtbaarheid. Om op latere leeftijd toch kinderen van eigen eicellen te kunnen krijgen, bestaan er meerdere mogelijkheden:
- je eierstokken behouden tijdens de geslachtsbevestigende behandeling. Dit kan met of zonder het behoud van je baarmoeder
- je eicellen invriezen
- je eierstokweefsel invriezen (vanaf 18 jaar)
Keuzehulp
De Keuzehulp van Amsterdam UMC helpt je bij het maken van keuzes over vruchtbaarheids-behoud.
Behandelmogelijkheden
Eierstokken behouden
Je kunt ervoor kiezen om je eierstokken te behouden. Op het moment dat je een kinderwens hebt kun je dan je eigen eicellen gebruiken voor een vruchtbaarheidsbehandeling.
lees meerEierstokken behouden
Je kunt ervoor kiezen om je eierstokken in je lichaam te behouden tijdens de geslachtsbevestigende behandeling. Op het moment dat je een kinderwens hebt kun je dan je eigen eicellen gebruiken voor een vruchtbaarheidsbehandeling.
Tijdens de behandeling met puberteitsremmers wordt de werking van je eierstokken onderdrukt, je hebt dan geen eisprong meer. We zien dat dit geen schadelijk effect heeft op de hoeveelheid en kwaliteit van je eicellen op latere leeftijd. Maar over de langetermijneffecten van een behandeling met testosteron op de eierstokken is nog niet veel bekend. We denken dat de behandeling met testosteron niet schadelijk is voor je vruchtbaarheid.
Op het moment dat je vanuit je eigen eicellen zwanger wilt worden, moet je tijdelijk met de testosteronbehandeling stoppen. Na het stoppen met de testosteron herstelt je menstruatie en eisprong zich meestal binnen 3 tot 6 maanden.
Eierstokken behouden of verwijderen
Als je wil, kun je je baarmoeder en/of vagina laten verwijderen als voorbereiding op een phalloplastiek, terwijl je eierstokken op hun plek blijven. Hierdoor kun je in de toekomst nog eigen eicellen verkrijgen. In een later stadium kunnen dan alsnog de eierstokken verwijderd worden.
Eicellen invriezen
Om je eicellen in te vriezen moet je 3 tot 6 maanden stoppen met de puberteitsremmende medicijnen en/of de behandeling met testosteron. Daarna gaan we er met hormonen voor zorgen dat je eierstokken in korte tijd meerdere eicellen laten rijpen.
lees meerEierstokweefsel invriezen
Bij het invriezen van eierstokweefstel verwijderen we je eierstokken tijdens een operatie. Daarna vriezen we een deel van het eierstokweefsel in. Dit is een nieuwe behandeling waarvan we de werking en resultaten nog onderzoeken.
lees meer
Eierstokweefsel invriezen
Bij het invriezen van eierstokweefstel verwijderen we je eierstokken tijdens een operatie. Daarna vriezen we een deel van het eierstokweefsel in. Met dit weefsel kunnen we op een later moment proberen je hormooncyclus weer op gang te brengen en eicellen te rijpen.
De eierstokken (ovaria) liggen onderin je buik, links en rechts naast de baarmoeder. In de buitenste laag van de eierstokken zit de voorraad onrijpe eicellen voor je hele leven. Het verwijderen van je eierstokken gebeurt tijdens een kijkoperatie (laparoscopie) onder verdoving (narcose). Daarbij maken we enkele kleine sneetjes in je buik. Vaak gebeurt dit tijdens de operatie waarbij je baarmoeder wordt verwijderd. Je wordt hiervoor 1 of 2 dagen opgenomen in het ziekenhuis.
Na het verwijderen van de eierstok wordt de buitenste laag, met de voorraad onrijpe eicellen, in kleine stukjes gesneden. Dit weefsel wordt ingevroren en bewaard in vloeibare stikstof. Zo kunnen we de onrijpe eicellen in dit weefsel jarenlang bewaren. Bij het invriezen en ontdooien van het eierstokweefsel gaat een deel van de eicellen verloren.
Bij de kijkoperatie in je buik kun je heel soms beschadigingen oplopen aan je urinewegen, darmen of bloedvaten. En er is een klein risico op het ontstaan van een infectie of trombose. De risico’s van een verdoving zijn meestal erg klein.
Het eierstokweefsel op een later moment gebruiken
Het invriezen van eierstokweefsel en vooral het terugplaatsen is een nieuwe behandeling waarvan we de werking en resultaten nog onderzoeken. Bij de terugplaatsing worden stukjes ontdooid eierstokweefsel in je buikholte geplaatst. Als het teruggeplaatste eierstokweefsel weer gaat leven, komt je hormonale cyclus weer op gang. Let wel, het ingevroren weefsel kan alleen bij jou worden teruggeplaatst en (nog) niet bij iemand anders. Ook moet je tijdelijk stoppen met de testosteron. Daarna kun je met injecties (prikken) met hormonen ervoor zorgen dat het eierstokweefsel eicellen laat rijpen. De eicellen kunnen we met een eicelpunctie uit je buikholte halen.
Misschien worden er nog andere behandelingen ontwikkeld om de onrijpe eicellen uit ingevroren eierstokweefsel te gebruiken (in vitro maturatie). Maar op dit moment kan dat nog niet.
Meer informatie
Voortplantingsgeneeskunde
Voor het behouden van je vruchtbaarheid kun je terecht bij de afdeling Voortplantings-geneeskunde. Deze afdeling begeleidt je als er problemen zijn met de vruchtbaarheid.
lees meer