Landelijke leefregels na een allogene stamceltransplantatie

Terug in eigen omgeving

• Het opzoeken van mensenmassa's

  Probeer grote groepen mensen te vermijden als er niet voldoende afstand gehouden kan worden van elkaar. Bij grote groepen mensen is er een grote kans dat mensen die verkouden/ziek zijn u kunnen besmetten. 

• Contact met zieke mensen

  Probeer het contact met zieke en/of verkouden mensen te voorkomen. Als dat niet lukt (in het geval van zieke kinderen en/of partners) zorg dan voor een goede handhygiëne. Gebruik wegwerptissues, schud geen handen en zoen elkaar niet. 

• Het gezin/kinderen

  Uw kinderen kunnen gewoon naar school. Vraag de school wel u te informeren als er waterpokken of andere kinderziektes heersen op school. Dit omdat u vatbaarder bent voor het krijgen hiervan. In principe geeft de valaciclovir gedurende het eerste jaar na de transplantatie voldoende bescherming voor het krijgen van waterpokken en/of gordelroos. Als u bij iemand bent geweest met waterpokken, geef dit zo snel mogelijk door aan uw behandelend arts. Soms (bij een negatief IgG VZV serostatus) is het nodig de dosis van valaciclovir aan te passen. Dit bespreekt uw behandelend arts met u.

• Autorijden

  Zolang u geen medicijnen gebruikt die de rijvaardigheid kunnen beïnvloeden is autorijden toegestaan op eigen verantwoordelijkheid. Dit houdt in dat er vanuit medisch oogpunt geen redenen zijn om niet te rijden. U moet zelf inschatten of u lichamelijk in staat bent om weer auto te rijden. Soms kan concentratie of het focussen op het verkeer nog lastig zijn. Het advies is daarom ook om eerst korte stukjes te proberen waarbij er iemand naast u zit. Deze persoon kan eventueel met u meekijken of afwisselen als het niet lukt.

• Openbaar vervoer

  We raden af om met het openbaar vervoer te reizen. Hier krijgt u vaak te maken met grote groepen mensen. Als u geen mogelijkheid heeft om met eigen vervoer of met familie/bekenden naar de poli afspraak te komen is het verstandig om zittend taxivervoer aan te vragen. Welke mogelijkheden hiervoor zijn, kunt u navragen bij de zorgverzekering. De maatschappelijk werkers en ondersteuningsconsulenten kunnen u hierbij helpen als dit nodig is.

• School, studie en werk

  Afhankelijk van het soort werk, school of studie is dit weer toegestaan. Werkzaamheden waarin blootstelling aan schimmels of mensenmassa’s aan de orde zijn worden afgeraden. Ook worden werkzaamheden waarbij chemicaliën worden gebruikt afgeraden. Belangrijk is het contact met uw werkgever te behouden, ook kunt u contact opnemen met de bedrijfsarts of klinisch arbeidsdeskundige.

• Seksualiteit

  Seksualiteit en intimiteit zijn toegestaan. Wel is bekend dat vermoeidheid en libidoverlies van invloed kunnen zijn op seksualiteit. Bij vrouwen kan er sprake zijn van vaginale droogte en bij mannen kan een erectiestoornis optreden. U kunt deze klachten bespreken. Gebruik bij seksuele contacten altijd een condoom. Dit voorkomt besmetting met CMV, HSV, HIV, hepatitis B en C. Orale seks is toegestaan maar gebruik ook hierbij een condoom of beflapje om overdracht van virusinfecties te voorkomen. Anale seks is toegestaan, met condoom, maar wordt afgeraden wanneer de bloedplaatjes (tromboycten) laag zijn.

  Vruchtbaarheid

  Een groot deel van de mensen is onvruchtbaar na de behandeling met een allogene stamceltransplantatie. Dit is voor de transplantatie al met u besproken als dit voor u geldt/zou kunnen gelden. U kunt er niet vanuit gaan dat u onvruchtbaar bent. Daarom wordt anticonceptie of een voorbehoedmiddel aangeraden voor tenminste het eerste jaar na de allogene stamceltransplantatie. Overleg met uw behandelend arts of verpleegkundig specialist als u een kinderwens heeft. Door de verschillende medicijnen is het niet altijd veilig om zwanger te raken of een kind te verwekken.

Het huishouden

Voordat u naar huis gaat is het goed om het huis eerst goed schoon te laten maken. Bij boren, breken en verbouwen komen schimmels vrij. Er mag verbouwd worden, maar u mag hierbij zelf niet aanwezig zijn. Als uw conditie dit toelaat, mag u zelf het huishouden doen. Let hierbij wel op de volgende dingen;

• Gebruik handschoenen bij het schoonmaken en het weggooien van tuin- en huishoudelijk afval.
• U mag stofzuigen als de stofzuiger een HEPA-filter heeft. (Dit hangt af van het type stofzuiger. De meest nieuwe stofzuigers hebben al een filter)
• Het houden van planten en bloemen mag, maar vermijd contact met bloemenwater of aarde. Wanneer dit niet mogelijk is, draag dan handschoenen.
• U mag tuinieren, maar probeer contact met zand of aarde te voorkomen en gebruik tuinhandschoenen.
• Boodschappen doen mag. Doe dit op tijden dat het rustig is in de supermarkt. 

• Huisdieren

  • Het houden van huisdieren is toegestaan, echter wordt het afgeraden om reptielen en exotische dieren te houden. Dit vanwege aanzienlijk meer kans op salmonella bij het aanraken van deze dieren.
  • U mag uw huisdieren vasthouden of op schoot houden. Was uw handen na contact met het dier en pas op dat de huisdieren u niet krabben of in uw gezicht likken. 
  • Huisdieren moeten de vaccinaties hebben gehad.
  • Maak dierenverblijven liever niet zelf schoon. Als dit toch moet, draag dan handschoenen. We raden het schoonmaken van vogelkooien, kattenbakken en aquaria sterk af om onder andere besmetting met toxoplasmose te voorkomen.

Persoonlijke verzorging

• Handhygiëne

  Een goede handhygiëne is belangrijk. We raden aan om handen te wassen:

  • Als uw handen er vies uitzien.
  • Na het tuinieren of na het aanraken van planten of bloemen.
  • Na aanraken van dieren en/of het verschonen van dierverblijven.
  • Na verschonen van luiers.
  • Wanneer u van buiten komt.
  • Voordat u gaat eten of eten gaat klaarmaken. 
  • Nadat u heeft gegeten. 
  • Nadat u naar de wc bent geweest.

• Mondverzorging

  Een goede mondverzorging na de transplantatie is belangrijk. Poets uw tanden na elke maaltijd en voordat u gaat slapen. Als de mentholsmaak niet fijn is kunt u mentholvrije tandpasta of kinder-tandpasta gebruiken. Verder kunnnen uw lippen droog aanvoelen, deze kunt u vet houden met bijvoorbeeld vaseline.

  Heeft u een droge mond? Op deze website vindt u meer informatie en tips. 

• Verzorgingsproducten

  Eigenlijk zijn alle verzorgingsproducten voor de huid na de stamceltransplantatie toegestaan. Wel raden we aan niet te veel zeep te gebruiken, niet te heet en niet te vaak te douchen. U mag make-up dragen als u wilt en uw haar verven, maar het kan het zijn dat bepaalde producten uw huid irriteren. Kies dan voor middelen zonder parfum. U mag deodorant gebruiken. Omdat uw huid na transplantatie kwetsbaar is, kan het voorkomen dat een deodorant met drijfgas (spuitfles) irritatie geeft, kies dan voor een roller. Kunstnagels raden we af omdat er geen lucht bij de nagel kan komen. Hierdoor kunnen infecties ontstaan. 

• Huidbescherming

  Verbranding van de huid kan omgekeerde afstoting uitlokken. Daarom is het belangrijk dat u zich goed beschermt tegen de zon. Gebruik een hoge beschermingsfactor (minimaal factor 30, levenslang) en voldoende bescherming zoals bedekkende kleding en een hoofddeksel. Bij het gebruik van afweer onderdrukkende medicijnen wordt het laten zetten van tatoeages en het gebruik van zelfbruinende producten afgeraden.

• Ogen

  Door de chemotherapie die u heeft gehad kan het zijn dat u last heeft van droge ogen. Ook kan door het voorkomen van omgekeerde afstoting een gevoel van droge ogen ontstaan. Draag geen lenzen als u droge ogen heeft. Bespreek de klachten met uw behandelend arts of verpleegkundig specialist. Deze kan zo nodig oogdruppels voorschrijven of u doorverwijzen naar een oogarts. Als u rode ogen heeft door bijvoorbeeld een gesprongen vaatje in uw oog, dan kunt u tijdelijk beter een bril dragen in plaats van lenzen.

Vrijetijds­besteding

Wanneer u in de eerste maanden uitstapjes wilt maken, adviseren wij dit met uw behandelend arts of verpleegkundig specialist te bespreken. We adviseren u om:

• Geen uitstapjes te maken waarbij grote groepen mensen aanwezig zijn.
• Niet naar de sauna te gaan. 
• Niet te gaan zwemmen.
• U kunt een boerderij, dierentuin of manege bezoeken, mits u de dieren niet aanraakt. 

• Vakantie

  Wanneer u een vakantie wilt boeken adviseren wij u dit te overleggen met uw behandelend arts of verpleegkundig specialist. Dit geldt zeker wanneer u een reis naar het buitenland of een vliegreis wilt maken. Dit in verband met uw conditie, hygiënische omstandigheden in het door u te bezoeken land, maar ook vanwege vaccinatie advies. We raden u aan een annuleringsverzekering af te sluiten.

  Probeer op vakantie ruimtes met schimmels te vermijden. Probeer vakantieverblijven te boeken waar de hygiënemaatregelen nageleefd kunnen worden. Doe tijdens het douchen in openbare ruimtes badslippers aan.

  Reizen naar landen waar vaccinatie adviezen gelden, dienen pas overwogen te worden wanneer de medische toestand het toestaat u te vaccineren na een allogene stamceltransplantatie. Reizen naar landen waarvoor een gele koorts vaccinatie verplicht is, worden de eerste 2 jaar na een allogene stamceltransplantatie sterk afgeraden. De gele koorts vaccinatie bevat een verzwakt levend vaccin en kan soms ernstige infecties geven. In de periode daarna is het onder strenge voorwaarden soms mogelijk. Hiervoor wordt u dan verwezen naar een reis-en vaccinatiepoli van een universitair medisch centrum.

• Vaccinaties

  Voor het actuele beleid rondom vaccinaties na uw allogene stamceltransplantatie verwijzen wij u naar de HOVON vaccinatie richtlijn.