Wat zijn hersentumoren?
Gezwellen (tumoren) in de hersenen kunnen ontstaan in het hersenweefsel zelf (primaire hersentumoren) of vanuit de hersenvliezen. Hersentumoren kunnen goedaardig of kwaadaardig zijn. Ook uitzaaiingen van kanker naar de hersenen (hersenmetastasen) behoren tot de hersentumoren. lees meerWat zijn hersentumoren?
Gezwellen (tumoren) in de hersenen kunnen ontstaan in het hersenweefsel zelf (primaire hersentumoren) of vanuit de hersenvliezen. Hersentumoren kunnen goedaardig of kwaadaardig zijn. Ook uitzaaiingen van kanker naar de hersenen (hersenmetastasen) behoren tot de hersentumoren.
Goedaardige hersentumoren
Een goedaardige tumor is meestal goed afgegrensd, groeit langzaam en dringt niet door in het omliggende weefsel. Maar een goedaardige tumor kan wel grote gevolgen hebben doordat deze het omringende hersenweefsel kan verdringen. De meest voorkomende goedaardige hersentumor is het meningeoom, dat ontstaat vanuit de hersenvliezen. Een ander goedaardig gezwel is de hypofysetumor. De hypofysetumor ontstaat in de hypofyse; een klein, hormonenproducerende klier achter de ogen. Deze tumoren zijn over het algemeen goed operatief te verwijderen.Kwaadaardige hersentumoren
Primaire, kwaadaardige hersentumoren worden gliomen genoemd. Ze ontstaan vanuit de steuncellen (=gliacellen) van het hersenweefsel. Zij worden genoemd naar het type cel waaruit ze ontstaan. De belangrijkste soorten zijn astrocytomen, oligodendrogliomen en mengvormen hiervan.De mate van kwaadaardigheid of agressiviteit van een glioom wordt uitgedrukt in verschillende gradaties. De meest gebruikte indeling is die in laaggradige (graad 1 en 2) en hooggradige (graad 3 en 4) gliomen. Het hooggradige glioom (graad 4) komt het meeste voor en heet ook wel glioblastoom. Hooggradige gliomen groeien snel en ongeremd, laaggradige gliomen groeien langzaam. Een glioom is niet goed afgegrensd en ziet er grillig uit. De tumor verdringt niet alleen het omringende weefsel, maar kan er ook binnendringen (infiltratieve groei). Hierdoor is de tumor vrijwel nooit in zijn geheel met een operatie te verwijderen. Ondanks aanvullende behandeling zal de tumor in de loop van de tijd weer aangroeien. In tegenstelling tot kwaadaardige tumoren elders in het lichaam zaait een glioom zelden uit naar andere organen in het lichaam.
Hersenmetastasen
Naast de hersentumoren die vanuit de hersenen groeien (de primaire tumoren) bestaan er ook secundaire hersentumoren. Secundaire hersentumoren zijn uitzaaiingen (metastasen) naar de hersenen die vanuit kanker elders in het lichaam ontstaan. Meestal ontstaan ze laat in het beloop van de ziekte. Longkanker, borstkanker en huidkanker zijn de meest voorkomende oorzaken, maar ook andere kankersoorten kunnen uitzaaiingen in de hersenen veroorzaken. De behandelingsmogelijkheden van hersenmetastasen hangen onder andere af van de aard van de oorspronkelijke tumor, de fase van de ziekte en de locatie van de tumor.Radboudumc Expertisecentrum voor Neuro-oncologie
Het Radboudumc Expertisecentrum voor Neuro-oncologie biedt specialistische zorg voor patiënten met goed- of kwaadaardige hersentumoren.
lees meerSymptomen
De symptomen die u kunt ervaren bij een hersenmetastase, glioom of menigneoom zijn sterk afhankelijk van het gebied in de hersenen waar de tumor is ontstaan en de groeisnelheid van de tumor. De symptomen variëren van vage klachten tot uitgebreide lichamelijke uitvalsverschijnselen. Er zijn grofweg vier soorten symptomen:1. Uitvalsverschijnselen
De hersenen regelen het functioneren van ons lichaam. Als een tumor het omringende hersenweefsel beschadigt of verdringt, kan de functie van dit hersengebied uitvallen. Hierdoor kunnen er uitvalsverschijnselen optreden. Afhankelijk van de plaats van de tumor in de hersenen kunnen er verschillende problemen ontstaan, zoals verlies van kracht in één of meer lichaamsdelen, problemen met het spreken of begrijpen van taal, vergeetachtigheid of problemen met horen of zien.2. Epilepsie
Een ander verschijnsel dat kan optreden is een ‘toeval’. Dit noemen ook wel ‘epilepsie’. Hierdoor kunt u tijdelijk buiten bewustzijn zijn en/of kunnen uw spieren samentrekken. Deze aanvallen worden veroorzaakt door irritatie van de zenuwcellen in het hersenweefsel, waardoor de zenuwen te veel activiteit produceren.3. Druktoename in de schedel
Een toename van druk binnen de schedel zorgt voor andere symptomen. Binnen de schedel is er een beperkte ruimte voor hersenen, hersenvocht (liquor) en bloed. De druk in de schedel kan toenemen door:- de aanwezigheid en groei van de tumor
- vochtophoping rond de tumor
- blokkade van de circulatie van het hersenvocht door de tumor
- een bloeding in of rond de tumor
4. Psychische veranderingen
De tumor kan groeien in een gebied in de hersenen waar de uitval minder snel opvalt. De verschijnselen bestaan dan vaak uit psychische veranderingen, zoals trager worden of minder geremd zijn.Epilepsie bij een hersentumor
Epilepsie uit zich in de vorm van aanvallen. Niet iedereen met een hersentumor krijgt epileptische aanvallen. lees meerNieuws
Voor verwijzers
Huisartsen en medisch specialisten kunnen patiënten met een verdenking op een hersentumor verwijzen naar ons expertisecentrum. Verwijzen kan schriftelijk of via het digitale aanmeldformulier-
Een schriftelijke verwijzing kan gestuurd worden naar de Polikliniek Neurologie.
lees meer
Schriftelijke verwijzing
Radboudumc
Polikliniek Neurologie
T.a.v. planningsbureau, huispost 943
Postbus 9101
6500 HB Nijmegen
Telefoon: 024-3616600 -
Spoedverwijzing en consulten: u kunt contact opnemen met de dienstdoende neuroloog of neurochirurg
Rijvaardigheid
Een aandoening aan de hersenen kan gevolgen hebben voor uw rijvaardigheid. Er zijn een aantal voorwaarden als u een hersentumor heeft, of heeft gehad, en u weer per auto of motor aan het verkeer wilt deelnemen. lees meerOndersteunende zorg Leven met kanker
We bieden leeftijdsspecifieke ondersteuning en werken met een vragenlijst om u op het juiste moment ondersteuning te bieden van de juiste zorgverlener.
lees meerSnel naar
Radboud Oncologie Fonds
Het Radboud Oncologie Fonds is opgericht om Oost-Nederland meer te betrekken in de strijd tegen kanker. lees meerUw privacy
Op het moment dat u in het ziekenhuis de diagnose kanker krijgt, leggen artsen en verpleegkundigen in het ziekenhuis uw gegevens vast in een medisch dossier. Dit moet volgens de wet. lees meerUw privacy
Op het moment dat u in het ziekenhuis de diagnose kanker krijgt, leggen artsen en verpleegkundigen in het ziekenhuis uw gegevens vast in een medisch dossier. Dit moet volgens de wet. Sommige van uw gegevens in het medisch dossier worden opgenomen in een onafhankelijke databank: de Nederlandse Kankerregistratie (NKR).
Dit verzamelen van gegevens in de NKR gebeurt omdat artsen en onderzoekers betrouwbare en relevante gegevens nodig hebben van patiënten met kanker. Hiermee kunnen zij onderzoek doen om meer over kanker te weten te komen. Door dit onderzoek ontstaan betere inzichten, effectievere behandelingen en uiteindelijk een beter resultaat in de zorg voor patiënten met kanker.
Meer informatie over de Nederlandse Kankerregistratie en wat deze voor u betekent: Registratie van kanker.