CO2-neutraal

Vanwege de negatieve impact van CO2-uitstoot op het klimaat en de gezondheid van mensen zet het Radboudumc in op het terugdringen van haar CO2-uitstoot. Het Radboudumc streeft naar een CO2-neutrale bedrijfsvoering. Dat wil zeggen dat we ons werk dan zo doen, dat onze processen niet bijdragen aan klimaatverandering. We sluiten aan bij het Klimaatakkoord en de resultaatverplichting uit de Green Deal Duurzame Zorg: minimaal 49% CO2-reductie in 2030 en 95% CO2-reductie in 2050 ten opzichte van 1990.

CO2-uitstoot

Elk jaar berekenen we de CO2-uitstoot om te beoordelen waar we nu staan:

  • 2020: 40.784 ton CO2 (daling van 25%)
  • 2019: 54.284 ton CO2 (daling van 5,3%)
  • 2018: 57.340 ton CO2( daling 3,5%)
  • 2017: 59.450 ton CO2 (daling van 2,5%)
  • 2016: 61.080 ton CO2

Het bewogen jaar 2020 is ook zichtbaar in onze footprint. Zo is het aantal vervoersbewegingen van en naar de campus drastisch gedaald ten opzichte van 2019 vanwege de coronacrisis. Maar er zijn ook resultaten zichtbaar die direct te herleiden zijn uit duurzame initiatieven, zoals de inkoop van additionele groene stroom. Hieronder ziet u per categorie de uitstoot in 2020. Naar schatting wordt de totale daling van circa 13.500 ton CO2 voor een kwart veroorzaakt door gewijzigde bedrijfsvoering vanwege de coronacrisis. Het overige deel, circa 10.000 ton CO2-reductie, is met name te danken aan de inkoop van groenere stroom.

Per categorie lichten we hieronder een en ander toe:

  • Aardgas en overige brandstof gebouwen: deze daling wordt veroorzaakt door de zachtere winter en energiebesparingsmaatregelen.
  • Koelmiddelen koelinstallaties: er is meer diesel ingekocht in verband met het inzetten van een noodstroomaggregaat vanwege werkzaamheden.  
  • Anesthatica: de afname in anesthesiegassen is veroorzaakt doordat er minder operaties zijn uitgevoerd door de coronacrisis.
  • Elektriciteit: de daling wordt niet zozeer veroorzaakt door een daling van het elektriciteitsverbruik, maar door het inkopen van groenere stroom.
  • Zakelijke reizen medewerkers: als gegevensbron is gebruik gemaakt van declaratiegegevens van medewerkers. De daling wordt veroorzaakt door de coronacrisis.
  • Woon-werkverkeer medewerkers: als gegevensbron is gebruik gemaakt van de resultaten van een enquête uit 2016, met een aangepast werkpatroon vanwege de coronacrisis. Er is uitgegaan dat 55% van de medewerkers geen aangepast werkpatroon heeft gehad in 2020 vanwege taken in de zorg. Er is ingeschat dat de overige 45% van de medewerkers 55% aanwezig is geweest, analoog aan declaraties zakelijke reizen.
  • Reizen studenten: er is geschat dat 35% van de studenten naar de campus is toe gereisd.
  • Reizen patiënten: in 2020 is een nieuwe berekeningsmethodiek toegepast voor het berekenen van patiëntenvervoer. Er is een bredere definitie van ‘verrichtingen’ gehanteerd, waardoor de voetafdruk is gestegen met 5%. Indien de cijfers uit 2019 echter worden gecorrigeerd met deze nieuwe methodiek, dan is een daling zichtbaar van patiëntenvervoer van 16%.
  • Reizen bezoekers: in 2020 zijn er minder patiënten geweest en daardoor ook minder bezoekers.
  • Verwerking afval: daling wordt veroorzaakt door minder afval vanwege COVID-19.

De emissies die indirect veroorzaakt worden door de inkoop van goederen maken geen onderdeel uit van deze footprint. 

Doel voor 2021

We streven naar een maximale emissie van 43.000 ton CO2 in 2021. De verminderde CO2-uitstoot in 2020 die niet-COVID gerelateerd was, willen we handhaven. Daarnaast willen we minimaal 20% van de COVID-gerelateerde reductie handhaven. Dit betreft met name vervoersbewegingen.

Daarnaast willen we in 2021 de impact van onze inkooptrajecten in kaart gaan brengen. Door indirecte emissies zal dit zal leiden tot een (flinke) toename van onze CO2-footprint. Hoe hoog dit zal zijn, is nog onbekend.

Enkele initiatieven in 2020

ga naar hoofdinhoud
Over het Radboudumc Onze impact in 2020 Onze impact voor de maatschappij Duurzame bedrijfsvoering

CO2-neutraal

We streven naar een CO2-neutrale bedrijfsvoering. Elk jaar berekenen we de CO2-uitstoot om te beoordelen waar we nu staan. In 2020 was dat 40.799 ton: een daling van 25% ten opzichte van 2019. lees meer

Impact 2020

Op deze webpagina's leest u welke impact het Radboudumc in 2020 heeft gehad.

Afval circulaire bedrijfsvoering

In een circulaire bedrijfsvoering is er geen afval meer. In 2020 heeft het Radboudumc bijna 1,9 miljoen kg afval afgevoerd, waarvan 24% wordt gerecycled. lees meer

Afval circulaire bedrijfsvoering

We streven naar het sluiten van grondstoffen-kringlopen om uitputting van deze stoffen te voorkomen. Als inspirerend vertrekpunt in onze weg naar een circulaire bedrijfsvoering hanteren we het 10R-model. Onze voorkeur gaat uit naar preventie, dus: het voorkomen van het gebruik van grondstoffen. In een circulaire bedrijfsvoering is er geen afval meer.

Afval in 2020


NB: per abuis is in onze rapportage over 2019 bij 'gevaarlijk afval' het aantal afgevoerde kilogrammen anorganische zuren niet meegenomen (782 kg). In bovenstaande infographic is dit gecorrigeerd.

Het totale afval is in 2020 met 7% gedaald ten opzichte van 2019. Naar alle waarschijnlijkheid is dit veroorzaakt door de coronacrisis waardoor we een lagere bezetting hebben gehad in het Radboudumc. Enkele opvallende resultaten:

  • Er is in 2020 bijna 50 ton koffiedik gescheiden ingezameld. Hoewel we dit al jaren gescheiden inzamelen voor nuttige toepassing is deze afvalstroom, of beter gezegd ‘grondstofstroom’, pas in 2020 voor het eerst op gewicht geschat.
  • De milieubelastende afvalstroom ‘specifiek ziekenhuisafval’ is met 25% gestegen. Dit is geheel te relateren aan het COVID-19-afval.
  • De toename van ons kunststofafval is te danken aan het feit dat we van onze inzamelaar in 2020 geen afkeur hebben gehad wegens vervuiling van ons kunststofafval. We hopen dit in 2021 voort te zetten.
  • Ons restafval is met 17% gedaald ten opzichte van 2019. Dit is veroorzaakt door de coronacrisis en niet door onze duurzame initiatieven.
  • 24% van ons totale afval wordt gerecycled. De rest wordt verbrand met terugwinning van energie. Vorig jaar was dit aandeel 18%.

We streven naar 20% minder restafval in 2025 ten opzichte van 2019.

Initiatieven in 2020

Inkoop

In 2020 hebben we in het Radboudumc op verschillende manieren aandacht besteed aan duurzaam inkopen. lees meer

Inkoop

Duurzaamheid wordt steeds vaker meegenomen in het programma van eisen en wensen in aanbestedingstrajecten. In 2020 had duurzaamheid een prominente rol in de aanbesteding van kantoormeubilair (minimaal 60% refurbished), kantoorartikelen (onder andere emissieloos transport door middel van een stadshub), verbandmiddelen en postdiensten (onder andere duurzame inzetbaarheid en social return on investment). Ook op kleinere schaal is samen met de zorg en ondersteunende afdelingen gekeken naar duurzame initiatieven en mogelijkheden om vervuiling en verspilling tegen te gaan.

Voor 2020 hadden we als doel gesteld om beleid voor maatschappelijk verantwoord inkopen te formuleren en implementeren. Vanwege de coronacrisis is dit uitgesteld naar 2021. Het plan is voorzien van een hands-on tool box en strategie voor de komende vijf jaar. Hiermee krijgt duurzame inkoop een structurele plek in onze organisatie en aanschaftrajecten. 

Initiatieven in 2020

  • Duurzaamheid in zorg, met:
    • De groene OK
    • Groene Farmacie
    • Minder contrastmiddelen
    • Het groene Laboratorium

Energie

Het Radboudumc heeft als ambitie om uiterlijk 2030 energieneutraal te zijn. Bekijk welke maatregelen we daartoe in 2020 namen en wat daarvan de resultaten waren. lees meer

Energie

In 2020 heeft het Radboudumc 3% minder gas verbruikt dan in 2019 en 0,7% minder elektriciteit. Een deel van ons energieverbruik wordt echter beïnvloed door het buitenklimaat. Na correctie hiervoor zijn de besparingen 0,9% voor gas en 1,1 % voor elektriciteit. Gezamenlijk is er 1,0% energie effectief bespaard. Hiermee behalen wij onze besparingsdoelstelling voor 2020 niet. Dit is te verklaren doordat door de coronacrisis op sommige afdelingen meer energie is verbruikt, er minder besparingsprojecten uitgevoerd zijn of vertraging hebben opgelopen.

Energieneutraal in 2030

Het Radboudumc heeft als ambitie om uiterlijk 2030 energieneutraal te zijn. Wanneer we dit precies bereiken is afhankelijk van het renovatieprogramma van de bestaande gebouwen en een aantal technische mogelijkheden die in onderzoek zijn.

Energieneutraal betekent dat alle benodigde elektriciteit, stoom, warmte en koeling opgewekt wordt uit duurzame energiebronnen. We hebben echter niet de ruimte om alle duurzame energie op de campus op te wekken. De 1200 zonnecelpanelen die we in 2020 hadden, leveren minder dan 1% van het elektriciteitsverbruik op van ons. Om deze reden hebben we samen met de Radboud Universiteit in 2018 een tienjarig contract afgesloten met energieleverancier Eneco voor de levering van duurzame stroom. Sinds 2020 wordt onze elektriciteitsbehoefte opgewekt met 100% additionele groene stroom.

Routekaart naar energieneutraal

De eerste stap om energieneutraliteit te bereiken is de energievraag te verlagen. Alle umc’s hebben in de Meerjarenafspraak Energie-Efficiëntie afgesproken tot en met 2020 elk jaar een reductie van 2% op de energievraag te realiseren. In 2020 heeft het Radboudumc een individuele routekaart opgesteld waarin de maatregelen staan beschreven die nodig zijn om energieneutraal te worden. We hanteren de volgende aanpak:

  1. Beperken van de energievraag
  2. Gebruiken van hernieuwbare energie
  3. Restgebruik van fossiele brandstoffen zo efficiënt en schoon mogelijk
  4. Compensatie

Water

In 2020 verbruikten we 205.000 m3 water. lees meer

Water

In 2020 verbruikten we 205.000 m3 water. Dat is een daling van 15% ten opzichte van 2019 (240.000 m3).

Voeding betere kwaliteit en minder verspilling

Aandacht voor gezond eten is onlosmakelijk verbonden met werken aan gezondheid en duurzaamheid. lees meer

Voeding betere kwaliteit en minder verspilling

Het Radboudumc voert al jaren een actief beleid op het verduurzamen en gezonder maken van ons voedingsaanbod voor patiënten, medewerkers en bezoekers. Aandacht voor gezond eten is onlosmakelijk verbonden met werken aan gezondheid en duurzaamheid. Het draagt bij aan herstel, preventie van ziekten en het verminderen van de CO2-uitstoot. De inkoop van duurzame voeding is gestegen van 45% in 2019 naar 53% in 2020. Dit is met name te danken aan de inkoop van regionale producten. De voedselverspilling, die in 2013 37% bedroeg, is in 2020 gelijk gebleven aan die van 2019, namelijk 11%.

Een greep uit de genomen maatregelen in 2020

  • zeven keer per week vegetarische soep
  • varkensvlees voor 95% uit het assortiment bij warme maaltijden
  • banqueting standaard vegetarisch (alleen op aanvraag wordt vlees geserveerd)
  • de vegetarische maaltijden zijn verrijkt met groenten en eiwitrijke producten 
  • vleeshoudende frituursnacks worden nog maar maximaal twee keer per week aangeboden

Ook werkten we in 2020 toe naar voeding met minder suiker, minder zout, minder verzadigde vetten en meer vezels.

Voorhoedeziekenhuis in voeding

Om het belang van gezonde voeding te benadrukken, heeft het Radboudumc in 2020 samen met tien andere ziekenhuizen de intentieverklaring Voorhoedeziekenhuizen in Voeding ondertekend. Hiermee verklaren we samen dat we in 2022 een volledig gezond voedingsaanbod hebben voor patiënten, bezoekers en medewerkers. We lopen hiermee vooruit op het Nationaal Preventieakkoord, waarin staat dat alle ziekenhuizen in 2030 een gezond voedingsaanbod moeten hebben.

Vervoer

Het verkeer van en naar het Radboudumc veroorzaakt ongeveer een derde van onze CO2-footprint. In 2020 is door de coronacrisis maar beperkt aantal maatregelen genomen. lees meer

Vervoer

Het verkeer van en naar het Radboudumc veroorzaakt ongeveer een derde van onze CO2-footprint. Dat is genoeg reden om veel aandacht te besteden aan duurzamere manieren van vervoer. In 2020 is door de coronacrisis maar beperkt aantal maatregelen genomen.

We waren in 2020 klaar voor een pilot MAAS voor zakelijk rijden (Mobility as a Service). Deze is echter niet ingevoerd doordat zakelijke reizen voor meer dan 90% wegvielen in de coronacrisis. Sinds september 2020 zijn twee elektrische deelauto’s beschikbaar voor medewerkers voor zakelijk reizen. De pilot '2 op 5' ging in 2020 wel door. Hierbij werden e-bikes voor twee weken beschikbaar gesteld om op proef anders te reizen naar het werk. In het begin van de coronacrisis was er juist extra vraag naar tijdelijke e-bikes.

In het samenwerkingsverband Duurzaambereikbaar Heijendaal is in 2020 gewerkt aan een toekomstvisie voor een veilige, groene autoluwe campus. Dit heeft geleid tot het ambitievoorstel dat in 2024 20% minder auto’s in de spits naar de campus Heijendaal reizen en dat vervolgens doorgaand verkeer op de campus wordt beperkt.

  • Medewerkers
  • Intranet