‘Ik ben zo dankbaar dat ik deze handen van een donor heb mogen ontvangen'
Zeven jaar geleden kreeg Maartje (48) een bacteriële infectie (bloedvergiftiging). Toen ze wakker werd uit een coma waren haar handen en voeten afgestorven. Twee jaar geleden onderging ze in het Radboudumc een dubbele handtransplantatie, voor Nederland een unieke ingreep. ‘Ik ben zo dankbaar dat ik deze handen van een donor heb mogen ontvangen.’
lees meer‘Ik ben zo dankbaar dat ik deze handen van een donor heb mogen ontvangen'
november 2021
Zeven jaar geleden kreeg Maartje (48) een bacteriële infectie (bloedvergiftiging). Toen ze wakker werd uit een coma waren haar handen en voeten afgestorven. Twee jaar geleden onderging ze in het Radboudumc een dubbele handtransplantatie, voor Nederland een unieke ingreep. ‘Ik ben zo dankbaar dat ik deze handen van een donor heb mogen ontvangen.’
‘Ik kon met wat er van mijn handen over was alleen nog maar grove bewegingen maken. Een verpakking openen of een fles opendraaien, bij alles liep ik tegen de beperkingen aan. Daarom was ik zo blij, toen mijn behandelend chirurg Steven Hovius vertelde over de mogelijkheid van een dubbele handtransplantatie.’
‘Ik heb er enorm naartoe geleefd’
‘Er gingen jaren van voorbereiding aan vooraf, ik heb er enorm naartoe geleefd. Twee keer was er een mismatch. Het bloed moet immers “passen”, de handen moesten niet te groot en niet te oud zijn, en de goede kleur hebben. De derde keer was het raak. Ik kan niet beschrijven hoe het voelt als je wakker wordt met twee nieuwe handen. Ik wilde ze graag direct gebruiken, maar moest het herstel eerst rust geven. Pas na drie/vier weken mocht ik met een ergotherapeut gaan oefenen met bewegen. En toen ging het eigenlijk best snel.’
‘Zo fijn om weer zelfstandig te zijn’
‘Ik kan nu weer zoveel meer. Mijn vak als kapster kan ik niet meer uitoefenen, maar de tondeuse en stijltang lukt wel. De hele fijne motoriek is lastig, maar het verbetert nog steeds. Ik werk nu als telefonist met een headset en computer, en dat gaat heel goed. De buitenkant van mijn handen tintelen een beetje, alsof ze slapen. Maar ik kan eten, schrijven, veters strikken… Het is zo fijn om weer zelfstandig te zijn. Dat maakt me zoveel zelfverzekerder. Levenslang tabletten slikken om afstoting tegen te gaan, heb ik er graag voor over. Ik ben het Radboudumc en de nabestaanden zo dankbaar. Het is nogal wat, om twee handen van je dierbare af te staan!’
Plastisch chirurgen Dietmar Ulrich en Steven Hovius: ‘Een dubbele handtransplantatie is voor Nederland uniek’
‘Als plastisch chirurgen reconstrueren we vaker afgerukte ledematen, maar deze dubbele handtransplantatie bij Maartje is voor Nederland uniek. Drie jaar voorbereiding gingen eraan vooraf.’
lees meerPlastisch chirurgen Dietmar Ulrich en Steven Hovius: ‘Een dubbele handtransplantatie is voor Nederland uniek’
‘Als plastisch chirurgen reconstrueren we vaker afgerukte ledematen, maar deze dubbele handtransplantatie bij Maartje is voor Nederland uniek. Drie jaar voorbereiding gingen eraan vooraf. Wel veertig professionals waren erbij betrokken.'
‘We hebben zestien lezingen gehouden op Intensive Care Units in het land, om hen te motiveren actief mee te zoeken naar een donor. De handen moesten van een heart-beating donor zijn, een lichaam met nog een volledige bloedvoorziening.’
Intensief geoefend
‘Voor het welslagen moesten we de handen snel afnemen, transporteren en weer aanzetten. We hebben intensief met verschillende chirurgische teams in de snijzaal geoefend op lichamen die ter beschikking van de wetenschap zijn gesteld. We stonden altijd paraat, mocht zich een donor aandienen. Cruciaal daarbij was dat we na transplantatie de bloedcirculatie door de handen zo snel mogelijk op gang kregen.
We moesten de botten met platen en schroeven aansluiten op de onderarm van Maartje. Evenals de belangrijke zenuwen, pezen en bloedvaten van de onderarm verbinden met de donorhanden. In totaal duurde de ingreep bijna 24 uur. We zijn supertrots en dan spreken we namens het hele team, dat we Maartje een groot deel van haar zelfstandigheid weer terug hebben kunnen geven.’
Plastisch chirurgen prof. dr. Dietmar Ulrich en prof. dr. Steven Hovius
Meer informatie
Lees meer over de dubbele handtransplantatie in het nieuwsbericht 'Donorledematen langer houdbaar door verbeterde bewaartechniek' van 17 september 2021.
Bekijk de uitzending Op1
Woensdag 6 oktober 2021 vertelden Maartje Bijl, Steven Hovius, Dietmar Ulrich en Andrea Derks in Op1 over de eerste dubbele handtransplantatie in Nederland.
bekijk