Alarmsignalen
Beoordeel de patiënt altijd klinisch bij de volgende klachten. Er is een kans op peritonitis of maagontledigingsproblemen. Vraag deze items altijd uit wanneer ouders/verzorgers van de patiënt bellen met klachten.- acuut ontstane abdominale pijn
- pijn bij toediening van voeding of medicatie
- lekkage van voeding of maaginhoud
- bloeding van of rondom het gastrostomie
Complicaties
Na plaatsing van de gastrostomie kunnen complicaties optreden. lees meerComplicaties
-
- Lokale wondinfecties.
- Lekkage maaginhoud naar de buikholte waardoor kans op peritonitis, IC opname, reoperatie en zelfs overlijden (hogere kans bij PEG plaatsing en per ongeluk uitvallen van catheter).
- Lekkage maaginhoud naar subcutaan, uitbreidend tot buikwand flegmone of fasciitis necroticans, waarvoor uitgebreide reoperaties en IC opname nodig zijn.
- Nabloeding in de maag en of slokdarm.
- Bij PEG procedure: aanprikken van dikke darm, linker leverkwab of milt.
- Narcose gerelateerde complicaties.
-
- (toename) Gastro-oesofageale reflux.
- Verschuiven van de katheter; met name van het in de maag gelegen fixatieschildje; dit komt alleen voor bij PEG.
- Lekkage van de maaginhoud vanuit de gastrostomie op de huid waardoor huidirritatie optreedt en soms abcesvorming.
- Hypergranulatieweefsel rond de katheter.
- Afsluiting van de pylorus door de ballon van de katheter.
- Verschuiven van de katheter naar duodenum; dit zorgt voor dumpingachtige symptomen.
- Tip van de katheter migreert richting oesophagus; dit zorgt voor spugen.
- Burried bumper (komt alleen voor bij PEG-katheter): maagslijmvlies kan over het intern fixatieschildje groeien als deze niet goed gedraaid en gedompeld wordt.
- Verstopping van de katheter.
Problemen oplossen
Er zijn een aantal veelvoorkomende problemen. Soms kunnen ouders deze zelf oplossen. Hier leest u wat zij moeten doen. In sommige gevallen kunt u hen hierbij helpen. lees meerProblemen oplossen
Er zijn een aantal veelvoorkomende problemen. Soms kunnen ouders deze zelf oplossen. Hier leest u wat zij moeten doen. In sommige gevallen kunt u hen hierbij helpen.
-
Het kind spuugt of heeft buikkrampen. Er loopt voeding langs de gastrostomiekatheter. Het inwendige fixatieplaatje of de ballon is zichtbaar. Het markeringsstreepje is niet meer te zien.
Wat kunt u ouders adviseren?
Zij kunnen contact opnemen met het Radboudumc Amalia kinderziekenhuis. Wij vertellen wat zij moeten doen.
Hoe voorkomen zij dit?
Tijdens de verzorging regelmatig het markeringsstreepje of de lengte van de katheter controleren.
-
Wat kunt u ouders adviseren?
Bij een ballonkatheter kunnen zij in overleg met de stomaverpleegkundige de ballon bijspuiten tot maximaal 7 - 10 ml, afhankelijk van de maat (Ch) van de gastrostomiekatheter of button. Als de lekkage bij de ballonkatheter niet stopt, moeten zij contact opnemen met het Radboudumc Amalia kinderziekenhuis. Ook als het kind geen ballonkatheter heeft kunnen zij contact met ons opnemen.
Na het bijvullen staat er meer spanning op de ballon waardoor deze eerder zou kunnen klappen en de katheter eruit kan vallen. Bij een PEG-katheter kunnen we na de eerste controle op de polikliniek het externe fixatieplaatje strakker zetten door het plaatje te openen en de katheter wat terug te trekken. Hierdoor komt het inwendig fixatieplaatje strakker tegen de maagwand aan te staan.
Als de katheter blijft schuiven in het externe fixatieplaatje kunnen zij een stukje pleister om de katheter draaien op de plek waar de katheter uit het uitwendige fixatieplaatje komt. Dit kan zowel bij de PEG-katheter als bij de gastrostomiekatheter met een ballonnetje. Hierdoor schuift het niet door het gleufje in het externe fixatieplaatje.
Bij een ernstige lekkage moeten ouders rekening houden met het risico op uitdroging en verminderde opname van eventuele medicatie.
Lekkage voorkomen
Plaats fixatieplaatje goed tegen de buikwand. Controleer bij een ballonkatheter of er wel voldoende water in de ballon zit.
-
De huid is rood.
Wat kunt u ouders adviseren?
Na het wassen de gastrostomie opening desinfecteren met een gaasje met desinfectans. De huid beschermen door er een dun laagje crème op te smeren. Bijvoorbeeld met:
- Zinkzalf
- Sudo crème
- Critic barrier crème
Of de huid beschermen met metallinegaas schuimverband.
Als dit niet helpt, kunnen ouders contact opnemen met het Radboudumc Amalia kinderziekenhuis.
Geïrriteerde huid voorkomen
- Altijd milde zeep gebruiken en de zeepresten goed wegspoelen.
- De huid voorzichtig droog deppen.
- 1 of 2 keer per dag een nieuw gaasje plaatsen onder het uitwendige fixatieplaatje.
- Een beschermende crème gebruiken of de huid beschermen met hydrocolloïdale plak.
- Zorgen dat er geen maaginhoud op de huid lekt.
-
Het kind is onrustig, de buik voelt hard aan en het kind kan niet boeren.
Wat kunt u ouders adviseren?
Zij kunnen een spuit zonder stamper op de katheter zetten en de overtollige lucht laten ontsnappen.
Overtollige lucht voorkomen
De maag met een spuit zonder stamper ontluchten, voordat er voeding wordt gegeven.
-
Tekenen van een infectie kunnen zijn:
- Het kind heeft een verhoogde temperatuur en/of koude rillingen en is ziek.
- De plaats rondom de katheter is gezwollen, voelt hard aan, voelt als een schijf of er komt vocht of pus uit.
- De huid rondom de gastrostomie-opening ruikt/stinkt, voelt warm aan, is rood en doet pijn.
Wat kunt u ouders adviseren?
Zij moeten contact met ons opnemen.
-
Het systeem loopt niet meer door. De pomp slaat steeds op alarm. Het handmatig toedienen van voeding of opgeloste medicijnen lukt niet.
Wat kunt u ouders adviseren?
Als de katheter in de eerste 6 weken na plaatsing verstopt is geraakt, moeten zij contact opnemen met het Radboudumc Amalia kinderziekenhuis. Wij kijken dan wat de beste oplossing is.
Na de eerste 6 weken kunnen zij proberen de katheter door te spuiten. Dit kan door met een spuit gevuld met water het water in de katheter in te spuiten en op te trekken. Zij kunnen dit ook proberen met koolzuurhoudend water (let er wel op dat sommige voedingen hierdoor kunnen klonteren. Probeer eerst hoe het koolzuurhoudend water op de voeding reageert).
Lukt het niet met (koolzuurhoudend) water? Dan kunnen zij contact met ons opnemen. In overleg kan met de behandelend kinderarts gekozen worden voor het doorspuiten met:
- Natriumbicarbonaat 1.4%. Dit is afhankelijk van het gewicht/leeftijd en onderliggende problemen. De kinderchirurug vertelt hoeveel ml nodig is. De natriumbicarbonaat 15 tot 30 min. laten zitten.
- Fluimucil.
Als na het doorspuiten niet is gelukt om de verstopping op te heffen, moeten zij de katheter verwisselen.
Verstopping voorkomen
De katheter na elke voeding of toediening van medicatie doorspuiten met 10 tot 20 ml lauw water. Bij zuigelingen 5 – 10 ml water gebruiken, tenzij door arts anders is voorgeschreven. Ditzelfde doen zij als de katheter niet wordt gebruikt. Dan spuiten zij de katheter 1 keer per dag door.
-
Overmatige groei van weefsel rondom de katheter of button.
Wat kunt u ouders adviseren?
De huid rondom de opening beschermen met een gaasje en contact opnemen met u. U kunt een recept met terracortrilzalf voorschrijven. Als de zalf niet werkt kunt u de huid aanstippen met zilvernitraat.
Wild vlees voorkomen
De katheter goed op de huid fixeren zodat wrijving wordt voorkomen.
-
Het kind geeft zelf aan dat het pijn heeft, of grijpt naar de katheter.
Wat kunt u ouders adviseren?
Zij moeten contact met ons opnemen.
Onbedoelde verwijdering van voedingskatheter
Als dit gebeurt in de eerste 6 weken na de operatie moet er direct contact opgenomen worden met de kinderchirurg. Het fistelkanaal kan al binnen enkele uren dichtgroeien. lees meer
