Deelbiobank Oogheelkunde

Wat is het doel van deelbiobank Oogheelkunde?

Een beter begrip over het ontstaan van oogziekten kan leiden tot de ontwikkeling van nieuwe (preventieve) behandelingen. Het doel van de Radboud deelbiobank Oogheelkunde is inzicht te krijgen in factoren die bijdragen aan het ontstaan van verschillende oogziekten. Biomateriaal, zoals bloed en glasvocht, kunnen worden gebruikt om wetenschappelijk onderzoek uit te voeren.

Voordat een wetenschappelijk onderzoek met biomateriaal uitgevoerd kan worden, moet dit onderzoek worden goedgekeurd door de medische ethische commissie.
 

Wat zijn de voor- en nadelen van deelname?

U heeft zelf geen onmiddellijk voordeel van deelname aan de deelbiobank Oogheelkunde. Aangezien het om wetenschappelijk onderzoek gaat, kunnen er geen individuele conclusies worden getrokken uit bijvoorbeeld bepaalde markers in uw bloed. Eventuele bevindingen zeggen dan enkel iets over de groep en niet over u als individu. U krijgt daarom geen persoonlijke uitslag. Wel kan toekomstig onderzoek nuttige gegevens opleveren voor mensen die aan dezelfde aandoening lijden. U krijgt geen informatie over de aard van de onderzoeken waarvoor uw lichaamsmateriaal en medische gegevens worden gebruikt.

Bij sommige wetenschappelijke onderzoekstechnieken kan er in uw erfelijk materiaal of op de gemaakte beeldvorming iets worden gevonden dat niets te maken heeft met ‘uw aandoening’. Genen waarvan we op dit moment weten dat ze een verband hebben met een ernstige aandoening, zoals bijvoorbeeld kanker, worden ‘afgedekt’ tijdens het genetische onderzoek. Met andere woorden, hier wordt niet naar gekeken en deze genen kunnen daarom niet worden gevonden tijdens genetisch onderzoek. Er bestaat een kans dat we in de toekomst per toeval (omdat we er niet naar op zoek zijn), nieuwe genen ontdekken die verband hebben met een ernstige aandoening. Dit noemen we een nevenbevinding. De kans is zeer klein dat we een nevenbevinding vinden maar we kunnen het niet geheel uitsluiten.
De medische beeldvorming wordt gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek en wordt niet standaard beoordeeld door een oogarts of radioloog. Deelnemers mogen er daarom niet op vertrouwen dat het allemaal goed is in het geval er geen nevenbevinding worden teruggekoppeld naar aanleiding van de gemaakte beeldvorming.
Indien u of uw kinderen, broers of zussen een reële kans hebben op het krijgen van een ernstige aandoening (bijvoorbeeld kanker) waartegen zinvolle medische maatregelen mogelijk zijn wordt er vanuit het Radboudumc contact met u opgenomen.
Kennis van een nevenbevinding heeft het volgende voordeel. Er kunnen tijdig medische maatregelen worden genomen. Hierdoor kan het krijgen van de aandoening misschien worden voorkomen of de kans erop worden verkleind. Of kan ervoor worden gezorgd dat de aandoening pas later zal optreden of in minder ernstige mate.
Aan de kennis van een nevenbevinding kunnen echter ook nadelen verbonden zijn. Het kan psychisch belastend zijn te weten welke gezondheidsproblemen men in de toekomst kan krijgen.
Kennis van een nevenbevinding betekent verder dat uw familieleden via u te weten kunnen komen dat zij misschien ook een erfelijke aanleg voor de betreffende aandoening hebben. Hieraan kunnen voor uw familieleden dezelfde voor- en nadelen verbonden zijn.
Uw lichaamsmateriaal en medische beeldvorming worden voor onbepaalde tijd bewaard. Daarom is het mogelijk dat er in uw lichaamsmateriaal een nevenbevinding aan het licht komt, nadat u overleden bent. Wij zullen uw familieleden over een nevenbevinding informeren, als hiervoor een zwaarwegende reden is. U kunt op de toestemmingsverklaring aangeven, als u wilt dat een bepaald familielid bij voorkeur wordt geïnformeerd. Wij gaan ervan uit dat de persoon of personen die u op de toestemmingsverklaring noemt, hiervan op de hoogte is/zijn.

Privacy

Hoe is de privacy gewaarborgd?

Al uw gegevens vallen onder het medisch beroepsgeheim. Uw persoonlijke gegevens, zoals uw naam, adres en andere persoonlijke gegevens die naar u als persoon kunnen worden herleid, blijven bewaard in het ziekenhuis waar u onder behandeling bent of was, met inachtneming van de wettelijke regels. Uw persoonlijke gegevens blijven uitsluitend bekend bij uw behandelend arts en de ziekenhuisadministratie en zullen niet aan anderen worden gegeven. De medische gegevens en lichaamsmaterialen die kunnen worden gebruikt voor onderzoek worden bewaard onder een unieke code, zodat verwisseling van gegevens wordt voorkomen, maar ook zodat degene die het onderzoek uitvoert of waarmee wordt samengewerkt geen beschikking krijgt over uw persoonsgegevens. De resultaten van het onderzoek zullen worden gepubliceerd, bijvoorbeeld in wetenschappelijke tijdschriften. Uw persoonlijke gegevens zijn daarin nooit terug te vinden.

Kosten, eigendom en samenwerking met bedrijven

Uw deelname aan dit project brengt voor u geen extra kosten met zich mee. De deelbiobank Oogheelkunde is een niet-commercieel wetenschappelijk initiatief. De eigenaar is het Radboudumc. Echter, voor sommige onderzoeken is het van belang om samen te werken met commerciële bedrijven. De resultaten uit een dergelijke samenwerking kunnen eigendom worden van het bedrijf. Ook kunnen de resultaten door het bedrijf worden gebruikt voor verdere commerciële ontwikkelingen, zoals octrooien. Alle onderzoeksresultaten komen de gezondheidszorg ten goede. U zult geen eigendomsrechten verkrijgen op de resultaten en u zult geen aanspraak kunnen maken op eventueel toekomstig financieel voordeel. Uiteraard zijn uw rechten, die zijn beschreven in deze informatie, ook bij commerciële samenwerking gewaarborgd.

Vrijwilligheid van deelname

U beslist zelf of u wel of niet deelneemt aan de deelbiobank Oogheelkunde. Deelname is vrijwillig. Als u besluit niet mee te doen, hoeft u verder niets te doen. U hoeft niets te tekenen. U hoeft ook niet te zeggen waarom u niet wilt meedoen. Als u patiënt bent, krijgt u gewoon de behandeling die u anders ook zou krijgen. Als u wel meedoet, kunt u zich altijd bedenken en dan stoppen.

Wat is het belang van het toestemmingsformulier?

Wij vragen u een toestemmingsformulier te ondertekenen. Het toestemmingsformulier ondertekent u in tweevoud. Dit betekent dat u één afschrift kunt bewaren en altijd kunt zien waarvoor u toestemming heeft gegeven. Het andere afschrift geeft u af aan uw arts bij de eerstvolgende polikliniekvisite. Uw lichaamsmateriaal wordt voor onbepaalde tijd bewaard ten behoeve van wetenschappelijk onderzoek. Terugtrekking uit het onderzoek is op ieder moment mogelijk, zonder verdere gevolgen. Dit kunt u doen door het formulier intrekken toestemming in te vullen en toe te sturen aan Stafsecretariaat Oogheelkunde 409, Radboudumc, Postbus 9101, 6500 HB Nijmegen. U krijgt een bevestiging van de ontvangst van uw intrekking. Na de intrekking van uw toestemming wordt met uw lichaamsmateriaal geen nieuw wetenschappelijk onderzoek meer gedaan. De tot dan toe verzamelde gegevens blijven wel bewaard.