Energierijke voeding voor kinderen

Algemene adviezen

De volgende adviezen kunnen u helpen om uw kind meer te laten eten.

• Bied vaker per dag kleine hoeveelheden aan. Bied uw kind naast de 3 hoofdmaaltijden dus ook tussendoortjes aan.
• Schep kleine hoeveelheden op. Een vol bord kan de eetlust doen verdwijnen.
• Gebruik zo veel mogelijk volle producten, zoals volle yoghurt, volle melk en volvette kaas (48+).
• Gebruik zo min mogelijk magere en lightproducten.
• Belangrijk is dat uw kind de maaltijden en producten lekker vindt zodat hij of zij er veel van op kan.
• Neem rustig de tijd om te eten.
• Probeer in een rustige omgeving te eten
• Maak de maaltijd aantrekkelijker door bijvoorbeeld leuke figuurtjes te maken, kleurrijke producten te gebruiken of een leuke placemat, gekleurd servies of een grappige beker te gebruiken.
• Betrek uw kind bij het kiezen, kopen of bereiden van voedingsmiddelen
• Probeer de sfeer rondom het eten gezellig en positief te houden. Probeer geen (macht)strijd te maken van de maaltijd, dit werkt vaak averechts.

Adviezen per eetmoment

• Broodmaaltijd

  • Besmeer het brood ruim met (dieet)margarine of roomboter. Margarine heeft een betere vetsamenstelling.
  • Beleg het brood ruim met dubbel beleg. Combineer bijvoorbeeld 2 soorten beleg, zoals kaas met salami, pindakaas met hagelslag of ham met roomkaas.
  • Geef ook eens krentenbrood, roggebrood of notenbrood. In plaats van een snee brood kunt u ook variëren met kaas-uienbrood, een bagel, een afbakbroodje, een krentenbol, een zacht bolletje, een mueslibol, een zoet broodje of een (ham-kaas) croissant.
  • Een snee brood kan worden vervangen door 2 crackers of 2 beschuiten met boter en beleg
  • Geef als afwisseling op brood eens een wentelteefje, tosti, pannenkoek, worstenbroodje, saucijzenbroodje of broodje knakworst.
  • Geef bij elke broodmaaltijd een vol zuivelproduct, zoals volle (chocolade) melk, volle kwark, volle yoghurt, gezoete yoghurtdrank of volle vla.
  • Brood kan afgewisseld worden met diverse ontbijtgranen, zoals bijvoorbeeld: cornflakes, muesli, cruesli, Coco pops® en Honey pops loops® in combinatie met volle zuivelproducten. Een andere optie ter vervanging van de broodmaaltijd is pap, denk bijvoorbeeld aan Brinta® pap, havermoutpap bereid met volle zuivelproducten en verrijkt met bijvoorbeeld een scheutje ongeklopte slagroom, een klontje boter en een beetje suiker of honing .
  • Geef eens een extraatje op of bij de boterham zoals:
    • een gekookt of gebakken ei, omelet of roerei
    • een salade, zoals eiersalade
    • een warme snack zoals een kroket, frikandel of hamburger

• Warme maaltijd

  • Als alternatief voor gekookte aardappelen kunt u ook kiezen voor:
    • aardappelpuree (bijvoorbeeld bereid met volle melk, ongeslagen room, een klontje boter, margarine of olie)
    • zoete aardappel of aardappelkroketjes uit de oven
    • gefrituurde gerechten
    • taco’s, wraps of nachos
    • mie of mihoen
    • rijst, risotto, couscous
    • pasta, zoals macaroni, spaghetti of gevulde pasta.
    • quiche of hartige taart
    • huzarensalade of variant
    • koude pasta salade / maaltijdsalade
    • een goed gevulde maaltijdsoep
  • Aardappel-, pasta-, of rijstgerechten kunnen verrijkt worden met kaas, (slag-/kook-) room, crème fraîche of volle mayonaise.
  • Rauwkost levert weinig energie. Door er het te combineren met olie, dressing of een dipsaus kunt u het energierijker maken. Houd er rekening mee dat rauwkost snel een vol gevoel geeft.
  • Voeg jus of een saus toe aan groente of vlees.
    • U kunt hierbij denken aan kant-en-klare sauzen, zoals pindasaus, cocktailsaus, knoflooksaus, roomsaus, kaassaus, champignonsaus, kerriesaus, mayonaise of ketchup.
    • Verdun de jus zo min mogelijk met water.
    • Voeg aan de jus of saus extra boter of room toe.
  • Denk als afwisseling ook bij de avondmaaltijd eens aan een koud gerecht zoals brood. Neem dan brood met hartig beleg, met bijvoorbeeld een stukje fruit en/of komkommer of tomaat.
  • Vervang vlees, kip of vis eens door een roerei, omelet, kaasragout, mozzarella, peulvruchten of plantaardige vleesvervangers, zoals vegetarische producten.

• Nagerecht

  Voorbeelden voor energierijke nagerechten zijn: volle yoghurt/vla, chocolade mousse, crème brûlée, roomijs, pudding, taart/cake, cheesecake. Hieronder staan wat tips om de nagerechten nog wat energierijker te maken:

  • Voeg ongeklopte of geklopte slagroom toe.
  • Bestrooi het toetje met hagelslag, of vlokken.
  • Voeg chocoladesaus, vruchtensaus of appelmoes toe.
  • Voeg een scheutje ranja, honing, jam of suiker toe voor een lekkere zoete smaak.
  • Geef het nagerecht niet direct na de warme maaltijd, maar een half uur daarna.

• Tussendoortjes

  Maak gebruik van afwisseling door bijvoorbeeld koude en warme tussendoortjes, nieuwe smaken of varianten met elkaar af te wisselen. Voorbeelden van geschikte tussendoortjes:

  Zoet	Hartig
  Smoothies / milkshakes (zie voorbeeldrecept)	Kaas-/soepstengels met een dipje (bijvoorbeeld smeerkaas, hummus)
  Chocolademelk met slagroom	Schijfje avocado gerold in een plakje kipfilet
  Schaaltje volle vla/yoghurt/kwark/etc. Eventueel met wat fruit of slagroom	Stukje ei gerold in een plakje rookvlees
  IJs	Olijven met een blokje fetakaas
  Berlinerbol / donut	Augurk gerold in een plakje boterhamworst
  Mini appelflappen	Plakjes worst ‘uit het vuistje’
  Eierkoek met jam en/of slagroom	Bifiworstje
  Cracker met pindakaas en banaan	Blokjes kaas
  Muffin/cake	Broodje knakworst
  Wafel met fruit en slagroom (zie voorbeeldrecept)	Noten / chips / knabbels
  ‘pauzekoeken’ zoals: Liga’s®, Sultana®, Smoeltjes®, fruitrepen	Wrapje met roomkaas, sla en gerookte zalm of kipfilet
  Pannenkoek/flensje	Toastje met salade of roomkaas
  Ontbijtkoek met margarine	Plak komkommer/cherry tomaatjes met roomkaas
  Krentenbol met margarine	Bladerdeeghapjes met knakworst, kaas of met bijvoorbeeld gehakt en spinazie.
  Knijpfruit / fruit met eventueel een liga erdoor / cupje appelmoes	Mini pizza
  Chocolade	Mini tosti
  Slagroomsoesjes	Mini loempia
  Puddingbroodje	Bitterballen

• Dranken

  Water bevat geen calorieën en levert dus geen energie (brandstof). Net als light dranken of andere dranken met zoetstoffen. Kies bij voorkeur energierijke dranken zoals volle melkproducten, milkshakes, smoothies, limonade of vruchtendranken.

Adviezen bij klachten

• Verminderde eetlust

  • Geef uw kind meerdere kleine porties verdeeld over de dag, in plaats van 3 ‘grote’ maaltijden.
  • Varieer tussen smaken, voedingsmiddelen en temperatuur.
  • Laat uw kind bij het eten niet teveel drinken, dit neemt vaak een groot deel van de eetlust weg.
  • Wanneer de warme maaltijd of brood tegenstaat of te snel vult, kunt u alternatieven zoals crackers, beschuitjes of bijvoorbeeld pap aanbieden. Zie adviezen per eetmoment.

• Kauw- en slikproblemen

  • Als uw kind wat moeite heeft met kauwen/slikken zijn hieronder wat tips en algemene adviezen beschreven om dit wat gemakkelijker te maken.
  • Snijd de harde korsten van het brood.
  • Alternatieven voor brood zijn: papsoorten (bambix, brinta, griesmeel-, havermout-, rijstepap), vla, yoghurt.
  • Snijd het eten fijn of maal het fijn met een staafmixer, keukenmachine of blender.
  • Gebruik zachte fruitsoorten, zoals banaan, peer en perzik. Maak hier eventueel een smoothie van.
  • Kook aardappelen en groenten goed gaar. Kies voor zachte groentesoorten, zoals wortels en bloemkool.
  • Kies voor zachte vleessoorten zoals worst en gehakt of varieer met gestoofde vis.
  • Voeg appelmoes, room, jus of saus toe.

• Misselijkheid

  • Laat uw kind eten op momenten dat hij of zij iets minder misselijk is. Dring geen eten op.
  • Lichte en kleine maaltijden of tussendoortjes zijn vaak beter te verdragen dan grote maaltijden. Probeer ervoor te zorgen dat er altijd wat voedsel in de maag zit. Een lege maag kan ook voor misselijkheidsklachten zorgen.
  • Vetrijke voedingsmiddelen en sterk geurend voedsel kunnen de misselijkheid extra opwekken. Probeer dit te vermijden.
  • Koude gerechten worden doorgaans beter verdragen dan warme gerechten. Kies bijvoorbeeld vleeswaren (plakje worst) in plaats van een stuk vlees bij de warme maaltijd.
  • Haal eten dat niet wordt opgegeten weer uit het zicht.

• Vol gevoel

  • Geef uw kind meerdere kleine porties verdeeld over de dag
  • Rauwe groenten geven sneller een vol gevoel dan gekookte groenten. Daarnaast kunnen de groenten nog calorierijker gemaakt worden door sausjes of het toevoegen van boter.
  • Geef uw kind geen heldere soep/bouillon. Dit geeft snel een vol gevoel, maar levert weinig calorieën op. Als u uw kind soep wilt geven, zorg dan dat het een gebonden maaltijdsoep is.
  • Laat uw kind niet eten en drinken op hetzelfde moment.
  • Neem het nagerecht een half uur tot een uur na de warme maaltijd of in de loop van de avond.

• Smaakverandering

  • Probeer verschillende soorten voeding uit. Sommige dingen vindt uw kind nu mogelijk wel lekker.
  • Laat uw kind voldoende drinken.
  • Zorg voor een goede mondverzorging.

Als normale voeding niet voldoende is

Soms lukt het een kind niet om voldoende binnen te krijgen met normale voedingsmiddelen. Het kan dan nodig zijn om medische voeding te gebruiken. Medische voedingen bevatten extra energie. Medische voedingen zijn bijvoorbeeld drinkvoeding en sondevoeding (vloeibare voeding die via een slangetje rechtstreeks in de maag of darmen wordt gegeven).

Modules

Er zijn verschillende vormen van modules zoals poeders en emulsies. Deze modules bestaan uit koolhydraten, eiwitten, vetten of een combinatie ervan. Sommige modules hebben een neutrale smaak waardoor deze producten geschikt zijn om toe te voegen aan bijvoorbeeld dranken (thee, melk, sappen), aan zuivelproducten, maar ook aan aardappelgerechten zoals puree of aan sauzen. In overleg met uw diëtist wordt afgesproken hoeveel schepjes u van het product toevoegt aan de voedingsmiddelen.

Drinkvoeding

Drinkvoeding is een vloeibare voeding in een flesje van 125 ml of 200 ml. Drinkvoeding bevat energie, eiwit, vitaminen en mineralen. Er zijn verschillende soorten drinkvoeding met verschillende smaken. Er is drinkvoeding op melkbasis, yoghurtbasis, sapbasis, in de vorm van fruitmoes en in de vorm van een toetje. Drinkvoeding kan in een aantal gevallen gebruikt worden als aanvulling of als volledige voeding. Bespreek deze mogelijkheid met uw diëtist.

Voeding na herstel

Als uw kind hersteld is en/of weer op gewicht is, kan er weer een gezonde voeding gebruikt worden. Het is dan vaak niet meer nodig om volle producten te gebruiken en extra te eten. Hieronder ziet u de aanbevolen hoeveelheden voedingsmiddelen per leeftijdscategorie die uw kind dagelijks nodig heeft om alle voedingsstoffen voldoende binnen te krijgen. Kijk voor meer informatie over een gezonde voeding op de website van het Voedingscentrum.
 
Wanneer uw kind een specifiek dieet volgt, zijn sommige adviezen mogelijk niet van toepassing. Uw diëtist bespreekt dit met u.