Blended diet

Waarom blended diet?

Er zijn verschillende redenen waarom we starten met een blended diet

1. Het verminderen van maag- en darm klachten. Het kan zijn dat de kant- en klare sondevoeding samen gaat met maag- en darm klachten zoals spugen, moeizame ontlasting (obstipatie), diarree en maagzuur (reflux). Er zijn wetenschappelijke aanwijzingen dat deze klachten kunnen afnemen bij het volgen van een blended diet.
2. Verbeteren van het verdragen van voeding en de groei. Het kan zijn dat uw kind problemen heeft met het verdragen van grotere hoeveelheden kant- en klare sondevoeding. Sommige kinderen kunnen een groter volume verdragen wanneer zij overstappen naar een blended diet. Doordat bij deze groep kinderen de voedingsinname toeneemt, verbetert de groei.
3. De wens om voeding zelf te maken. Een andere reden kan zijn dat u graag zelf de voeding klaarmaakt voor uw kind.

Starten met blended diet

• Houd rekening met eventuele dieetbeperkingen, voedselallergie en voedselintoleranties. Bespreek dit met de diëtist.
• Introduceer één voor één nieuwe voedingsmiddelen.
• Het uitgangspunt is altijd een gezonde voeding. Wat daarvoor nodig is per leeftijdsgroep kunt u hier lezen.
• Begin met kleine en enkelvoudige porties voeding. Bijvoorbeeld als eerste stap één soort groenten, eventueel een gehomogeniseerde groenten voor een kind van 4 maanden (zoals Olvarit ©). Verdun deze met een beetje water.
• Als dit geen klachten geeft, voeg dan aardappel of rijst toe. In de volgende stap kan het volume uitgebreid worden. Dit volume kan verminderd worden op de te geven eigen sondevoeding.
• Als uw kind dit maaltijdmoment goed verdraagt, kunt u starten met een volgend moment voor blended diet. Enzovoort. Zo kan stapsgewijs blended diet de eigen sondevoeding vervangen.

Wat heeft uw kind per dag nodig?

De zelf bereide voeding dient alle voedingsstoffen te bevatten die uw kind nodig heeft:
•    Afgestemd op leeftijd
•    Voldoende energie, eiwitten, vitaminen en mineralen
•    Goede verhouding tussen vetten en koolhydraten
•    Goede vetten, voldoende essentiële vetzuren 
•    Voldoende vezels
•    Voldoende vocht: ook bij geconcentreerde voeding extra water geven

Naast de optie om de kant- en klare sondevoeding volledig te vervangen door blended diet, kan er ook gecombineerd worden met kant- en klare voeding of dieetpreparaten om aan de voedingsbehoefte van uw kind te voldoen. 

Hieronder ziet u een tabel met de hoeveelheden passend binnen een gezonde voeding.

Vormen van blended diet

• Deels vervangen van kant- en klare sondevoeding door blended diet

  Vaak kan het al voldoende zijn om klachten te verbeteren wanneer er enkel een deel van het dagtotaal bestaat uit fijngemalen voeding. In deze gevallen krijgt uw kind een combinatie van blended diet met bijvoorbeeld kant- en klare sondevoeding of dieetpreparaten.

• Volledig vervangen van kant- en klare sondevoeding door blended diet

  Indien wenselijk, is het mogelijk om de kant- en klare sondevoeding volledig om te zetten naar blended diet.

Toedienings­wegen

• Neus-maagsonde

  Deze sonde gaat via de neus, keel en slokdarm naar de maag. De slangen verschillen in dikte (charière) en lengte. Gepureerde voeding is over het algemeen dikker dan kant- en klare sondevoeding. Sondes met een dunne charière (6 of 8) zijn minder geschikt omdat deze gemakkelijker verstopt raken. Daarnaast moeten we bij een dunne sonde de voeding zo verdunnen dat het lastiger is om aan de voedingsbehoeften van uw kind te voldoen. 

• Maagkatheter (PEG-Sonde), de button (MIC-KEY) en de G-tube (gastrostoma button)

  Deze katheter gaat door de buikwand naar de maag. Ze zijn dikker dan de neus-maagsonde en geven daarmee minder risico op verstopping. Een endoscopisch aangelegde PEG-katheter kunnen we alleen onder narcose vervangen (= risico bij verstopping). Beslis samen met uw arts en/of diëtist of deze optie geschikt is voor blended diet.  

• Neus-duodenumsonde of neus-jejunumsonde

  Deze sonde gaat via de neus, keel, slokdarm, maag naar de dunne darm (duodenum of jejunum). Deze sonde komt rechtstreeks in de dunne darm terecht. De fijngemalen voeding slaat daarmee een stap in de vertering over, namelijk de maag. Daarnaast krijgt uw kind via deze sonde de voeding langzaam en vespreid over langere tijd met een mobiele voedingspomp (lees hier meer informatie over toedieningsvormen). Door deze twee redenen zijn een neus-duodenumsonde en neus-jejenumsonde niet geschikt voor blended diet.

• Darmkatheter (PEJ katheter)

  Deze katheter (PEJ katheter) gaat door de buikwand naar de darm. Om dezelfde redenen als de neus-duodenumsonde en neus-jejunumsonde is de darmkatheter niet geschikt voor blended diet.

• Chirurgisch aangelegde katheter

  Deze sonde brengt de arts tijdens de buikoperatie in. De eerste 6 weken na plaatsing is het niet mogelijk om deze katheter te vervangen bij een verstopping. Hierdoor kan het blended diet pas 6 weken na plaatsing van de chirurgisch aangelegde katheter starten.

Toedienings­vormen

Toedieningsvormen

1. Portietoediening: het blended diet dient u toe in porties. Bij de portietoediening krijgt uw kind meerdere keren per dag voeding in de maag met een spuit.
2. Continue toediening / voeden met een voedingspomp: Deze vorm is ongeschikt voor het blended diet. Via een mobiele voedingspomp komt de sondevoeding druppel voor druppel het lichaam binnen. Dit gebeurt verspreid over een lange tijd. Bij deze manier van toediening moet de voeding een aantal uur “aanhangen”. Dit houdt in dat de zwaardere deeltjes van de zelfbereide voeding zakken naar de bodem. Hierdoor is de voeding aan het eind te dik om te geven met de voedingspomp. Daarnaast is het niet gewenst om voeding die u zelf klaarmaakt meer dan 2 uur buiten de koelkast te bewaren door het risico op bacteriegroei.  

Richtlijnen voor portietoediening 

Benodigdheden:

• Voorgeschreven hoeveelheid sondevoeding, eventueel in schenkkannetje of glas. Advies: sondevoeding 1 uur voor toedienen uit de koelkast halen of even in de magnetron.
• Bolusadapter (los schenktuitje voor op de zak voeding).
• Voor de sondevoeding: een 50 milliliter spuit.
• Extra spuit met 40 milliliter lauw kraanwater.
• Handdoekje.

Werkwijze:

• Was uw handen.
• Maak de sonde los van uw kleding, als dat nodig is.
• Leg het handdoekje onder de aansluiting van de sonde.
• Verwijder het dopje van de sonde.
• Zet de spuit op de sonde.
• Spuit de sonde door met de helft van het water (= 20 milliliter) en bewaar de rest voor het naspoelen.
• Verwijder hierna deze spuit en bewaar deze spuit voor het naspoelen.
• Trek 50 milliliter sondevoeding (op kamertemperatuur) op in de spuit.
• Zet de spuit op de sonde.
• Spuit de sondevoeding langzaam in. Herhaal dit totdat u de voorgeschreven hoeveelheid sondevoeding heeft toegediend.
• Verwijder deze spuit.
• Spuit de sonde door met de rest van het water.
• Verwijder de spuit van de sonde.
• Sluit de sonde af met het dopje.
• Spoel de spuiten met kraanwater schoon.
• Bewaar de spuiten op een schone droge plaats 

Let er op dat u een kocher (dit is een soort klemmetje) gebruikt om ervoor te zorgen dat er geen maagsap, sondevoeding of water uit de sonde loopt bij het verwisselen van de spuiten.

Benodigdheden voor het bereiden van de voeding:

• Gebruik een krachtige blender bijvoorbeeld Magimix© en Vitamix©.
• Zeef de voeding wanneer de blender de voeding niet helemaal gladmaakt. Zo voorkomt u verstoppingen van de sonde.  
• Gebruik eventueel een vijzel om harde producten zoals noten fijn te malen.

Hygiëne

Net als bij kant- en klare sondevoeding is het belangrijk om zo hygiënisch (schoon) mogelijk de voeding toe te dienen. Het is belangrijk om te voorkomen dat bacteriën in de voeding komen, waardoor de voeding kan bederven. Wij adviseren u het volgende:

Bereiden van de voeding

• Was uw handen voordat u de voeding gaat klaarmaken
• Was groente en fruit goed schoon
• Verhit rauwe producten als vlees, kip, eieren en vis goed
• Werk in een schone keuken met schone apparatuur

Toedienen van de voeding

• Was uw handen voordat u de voeding toedient.
• Vervang de spuiten, waarmee u de sonde doorspuit, 2 keer per week.
• Wissel het toedieningssysteem en de spuit om voeding toe te dienen elke 24 uur.

Bewaren van de voeding

• Een bereide voeding is op kamertemperatuur (18-22 graden Celsius) maximaal 2 uur houdbaar
• U kunt bereide voeding 2 dagen bewaren in de koelkast (4 graden Celsius). Hierbij is het van belang dat u de bereide voeding binnen 2 uur in de koelkast zet.

U kunt bereide voeding 3 maanden bewaren in de vriezer (-18 graden Celsius). Bij het invriezen is het van belang om de bereide voeding snel en goed af te laten koelen.

Verstopte sonde en het voor­komen ervan

De sonde kan verstopt raken door:

• Klonterige of te dikke voeding
• Onvoldoende voor- en naspoelen met water, waardoor voedingsresten in de sonde achterblijven
• Combinatie van medicijnen en voeding
• Verharding van de sonde door te lang gebruik van de sonde

Voorkomen van een verstopte sonde

• Zorg dat de voeding dun genoeg is en zeef de voeding wanneer de voeding niet helemaal glad is. 
• Schud de voeding voor het toedienen. 

Verstopte sonde oplossen

Probeer de sonde weer open te krijgen met een 10 milliliter spuitje en lauw water. Maak met de stamper van de spuit steeds trekkende en pompende bewegingen. Als het niet lukt moeten we de sonde vervangen.