Project MICE: nieuwe operatietechniek bij slokdarmoperaties

Samenwerking met Japanse chirurgen

In Japan wordt deze nieuwe techniek voor slokdarmoperaties al in enkele ziekenhuizen toegepast. Het slokdarmteam uit het Radboudumc werkt nauw samen met de slokdarmchirurgen die deze techniek hebben ontwikkeld in het academisch ziekenhuis van Kyoto in Japan. Ons slokdarmteam heeft een training gehad in Japan en de Japanse chirurgen zijn (vanwege COVID) digitaal aanwezig geweest bij oefenoperaties van onze chirurgen in het Radboudumc. Bij een oefenoperaties voert de chirurg de operatie uit op het lichaam van een overledene die zich ter beschikking van de wetenschap heeft gesteld. Ook bij de eerste echte operaties in het Radboudumc hebben de Japanse chirurgen digitaal mee gekeken om tips en adviezen te geven.

Risico’s

Hoewel we verwachten dat we de kans op complicaties kunnen verkleinen met de nieuwe operatietechniek, zijn er wel risico’s verbonden aan MICE. Bij de nieuwe operatie kan de stembandzenuw beschadigd raken, waardoor de patiënt tijdelijk of blijvend hees kan worden. Daarom voeren we de nieuwe techniek alleen nog uit bij patiënten waarbij we ook het bovenste deel van de slokdarm moeten verwijderen tot in de hals (hoge tumor of lymfklieren in dit gebied). Doordat bij deze patiënten sowieso een deel van de operatie via de hals moet gebeuren, is het aanvullende risico op heesheid door MICE beperkt.

Verwachte voordelen

We verwachten dat de nieuwe manier van opereren een aantal voordelen heeft:

•  Gezonde organen en weefsel worden minder beschadigd, omdat we alleen het deel verwijderen wat echt nodig is om te genezen van slokdarmkanker. Het weefsel eromheen kan heel blijven, doordat we veel subtieler kunnen opereren.
• Er zullen waarschijnlijk minder longcomplicaties optreden.
• De gevolgen van een mogelijke naadlekkage worden beperkt.  
• We hebben meer mogelijkheden om alle lymfeklieren rondom de tumor te verwijderen.

Of deze voordelen echt zo zijn, gaan we uitzoeken. Hiervoor verzamelen we informatie over de patiënten die op deze manier geopereerd worden en over hoe zij herstellen. Deze informatie vergelijken we met die van patiënten die op de standaard manier geopereerd worden.

Veilig invoeren van de nieuwe techniek

We geloven in de technische voordelen van MICE en we zullen deze methode zorgvuldig invoeren. We hebben de afgelopen jaren veel onderzoek gedaan naar het veilig invoeren van nieuwe operatietechnieken. Hierdoor weten we dat er voldoende ervaring moet zijn vóór het invoeren van een nieuwe techniek, zodat we het aantal complicaties kunnen beperken. Met MICE willen we deze kennis in de praktijk brengen en daarmee een goed voorbeeld laten zien van het invoeren van een nieuwe operatietechniek.

Dit traject heeft bestaan uit:

1. Met het hele operatieteam van chirurgen, anesthesisten, OK-assistenten hebben we meegekeken en training gevolgd bij collega chirurgen in Kyoto in Japan.  
2. We hebben operatieprotocol ontwikkeld en richtlijnen geanalyseerd en toegepast uit bestaande publicaties. Het MICE-team heeft een gezamenlijk plan van aanpak samengesteld.
3. We hebben getraind via oefenoperaties. Dit zijn operaties op lichamen van overleden mensen die zich ter beschikking van de wetenschap hebben gesteld. Dit is de allerbeste voorbereiding op een operatie bij een echte levende patiënt. De lichamen worden na het overlijden behandeld, zodat het weefsel en de organen nog normaal aanvoelen en de operatie dus eigenlijk ‘levensecht’ kan worden uitgevoerd. Vanwege de COVID-pandemie was het niet mogelijk dat Japanse chirurgen bij de oefenoperaties aanwezig waren. Daarom hebben deze chirurgen meegekeken via livestream met deze oefensessies.
4. We hebben uitgebreid geëvalueerd met ons OK-team, de Japanse chirurgen en collega slokdarmchirurgen uit andere ziekenhuizen. Ook is een webinar voor patiënten georganiseerd waarin we de operatietechniek uitlegden, de voorbereiding hebben laten zien en gevraagd hebben wat patiënten ervan vinden als we hiermee zouden starten. Een van de belangrijkste vragen hierbij was: ‘Zou u als een van de eerste patiënten op deze manier geopereerd willen worden?’ Tweederde van de patiënten zag dit zitten, de rest wilde liever dat er eerst 10 tot 20 keer geoefend was op andere patiënten. Dit begrijpen we heel goed. De algemene mening was dat we ons zo goed mogelijk hebben voorbereid en klaar zijn voor de eerste patiënt.
5. De eerste 4 MICE-operaties bij levende patiënten met slokdarmkanker zijn uitgevoerd onder live supervisie van de Japanse chirurgen.