Behandeling Wait-and-see bij endeldarmkanker

Onderzoeken

Voordat u in aanmerking komt voor dit traject, onderzoeken we eerst of de tumor en de omliggende lymfeklieren volledig zijn verdwenen. Dit doen we via:

• een MRI-scan van het bekken
• een kijkonderzoek van de endeldarm (rectoscopie).

Deze onderzoeken doen we ongeveer 11-13 weken nadat u bent gestart met bestraling en eventueel chemotherapie.

Soms laten de onderzoeken zien dat de tumor en lymfeklieren goed zijn gekrompen, maar nog niet helemaal verdwenen zijn. U kunt er dan voor kiezen om nog even na ongeveer 5-7 weken te wachten en na een paar weken weer via een kijkonderzoek van de endeldarm de tumor te beoordelen. Als de tumor dan helemaal verdwenen is, dan kunt u aan het wait-and-see traject deelenemen. Als uit de onderzoeken blijkt dat de tumor nog steeds aanwezig is, dan bespreekt u samen met uw arts welke operatie moet plaatsvinden.    

Wait-and-see

Als de onderzoeken laten zien dat de tumor (en eventuele verdachte lymfeklieren) volledig verdwenen zijn, komt u in aanmerking voor het wait-and-see traject. U ontvangt informatie over de mogelijke voor- en nadelen, waarna u tijd krijgt om na te denken over deze behandeling. Daarna bespreekt u samen met uw arts of u wel of niet voor deze behandeloptie kiest.

Als u deelneemt aan het traject, kunt u altijd beslissen om voor de standaard behandeling met een operatie te gaan.

Controles

Als u deelneemt aan deze behandeloptie bekijken we na 3 maanden via een MRI-scan en kijkonderzoek of er aanwijzingen zijn voor de aanwezigheid van tumorweefsel. U komt 5 jaar lang herhaaldelijk op controle volgens een speciaal controleschema. 

Als we bij één van deze controles tumorweefsel vinden, dan zijn er twee mogelijkheden:

• Een operatie om lokaal de tumor te verwijderen 
• Een operatie om de endeldarm volledig te verwijderen 

Uw behandelend chirurg bespreekt samen met u welke operatie er in uw situatie mogelijk is en wat uw voorkeur heeft.  

Multidisciplinair team

Een multidisciplinair regionaal team voert het wait-and-see traject uit. Dit team bestaat uit chirurgen, radiologen, maag-, darm en leverartsen, radiotherapeuten, internist-oncologen en regieverpleegkundigen in uw ziekenhuis. Alle patiënten uit de regio worden gezamenlijk besproken in dit team om zo tot een goed en veilig advies te komen. Vanwege de verschillende specialisaties in het team, kan het voorkomen dat de controles door verschillende zorgverleners worden gedaan.

Controleschema

Bij deelname aan het wait-and-see traject komt u 3 jaar lang op controle om eventuele terugkerende endeldarmkanker in een vroeg stadium op te sporen. De controles zijn hetzelfde als de controles die plaatsvinden na operatie van de endeldarm. Aanvullend zijn de MRI-scan en kijkonderzoeken. Na 3 jaar wordt u nog 2 jaar gecontroleerd volgens het reguliere controle-schema na behandeling voor endeldarmkanker. Bekijk hieronder de controlemomenten:

• na 11-13 weken

  • MRI-scan
  • kijkonderzoek

• na 16-20 weken

  • kijkonderzoek

• na 6 maanden

  • MRI-scan
  • kijkonderzoek
  • CEA (Carcinogeen Embryonaal Antilichaam). Dit is een eiwit in het bloed dat een aanwijzing kan zijn voor terugkeer van de tumor. We nemen bloed bij u af om dit eiwit te kunnen meten. 

• na 9 maanden

  • MRI-scan
  • kijkonderzoek

• na 12 maanden

  • MRI-scan
  • Coloscopie
  • CEA (Carcinogeen Embryonaal Antilichaam). Dit is een eiwit in het bloed dat een aanwijzing kan zijn voor terugkeer van de tumor. We nemen bloed bij u af om dit eiwit te kunnen meten. 
  • CT-scan van longen en buik

• na 18 maanden

  • MRI-scan
  • kijkonderzoek
  • CEA (Carcinogeen Embryonaal Antilichaam). Dit is een eiwit in het bloed dat een aanwijzing kan zijn voor terugkeer van de tumor. We nemen bloed bij u af om dit eiwit te kunnen meten. 

• na 24 maanden, na 30 maanden en na 36 maanden

  • MRI-scan
  • kijkonderzoek
  • CEA (Carcinogeen Embryonaal Antilichaam). Dit is een eiwit in het bloed dat een aanwijzing kan zijn voor terugkeer van de tumor. We nemen bloed bij u af om dit eiwit te kunnen meten. 

• na 42 maanden

  • CEA (Carcinogeen Embryonaal Antilichaam). Dit is een eiwit in het bloed dat een aanwijzing kan zijn voor terugkeer van de tumor. We nemen bloed bij u af om dit eiwit te kunnen meten. 

• na 48 maanden

  • Coloscopie
  • CEA (Carcinogeen Embryonaal Antilichaam). Dit is een eiwit in het bloed dat een aanwijzing kan zijn voor terugkeer van de tumor. We nemen bloed bij u af om dit eiwit te kunnen meten. 

• na 54 maanden

  • CEA (Carcinogeen Embryonaal Antilichaam). Dit is een eiwit in het bloed dat een aanwijzing kan zijn voor terugkeer van de tumor. We nemen bloed bij u af om dit eiwit te kunnen meten. 

• na 60 maanden

  • CEA (Carcinogeen Embryonaal Antilichaam). Dit is een eiwit in het bloed dat een aanwijzing kan zijn voor terugkeer van de tumor. We nemen bloed bij u af om dit eiwit te kunnen meten. 

  Daarna zullen we de controles op de polikliniek Heelkunde beëindigen. Afhankelijk van uw leeftijd zal de dikke darm nog wel gecontroleerd worden middels een coloscopie volgens de landelijke Richtlijn Coloscopie Surveillance. We verzoeken uw huisarts zorg te dragen voor deze controle coloscopiën.

Voor- en nadelen

Standaard operatie

Als u kiest voor een operatie na de bestraling en chemotharpie dan heeft u meer zekerheid dat het tumorweefsel helemaal is weggehaald. Mogelijke nadelen van een operatie zijn de dat u risico loopt op complicaties zoals een infectie of bloeding, u mogelijk een stoma nodig heeft (tijdelijk of voor altijd), u seksuele problemen kunt krijgen en u incontinent wordt of vaker naar de wc moet. Tijdens de operatie is er een kans van 0-2% dat u komt te overlijden. 

Wait-and-see traject

Als u kiest voor het wait-and-see traject dan loopt u geen risico op de complicaties van de operatie, u heeft geen stoma, u heeft minder kans op seksuele problemen en u loopt minder risico op incontinentie. Mogelijke nadelen kunnen zijn dat u geen zekerheid heeft of de tumor terugkomt en u moet vaker op controle komen in het ziekenhuis. 

Opslaan van uw gegevens

Niet opereren, maar regelmatig controleren is een relatief nieuwe behandeling bij endeldarmkanker. Het is belangrijk dat wij zo veel mogelijk gegevens over deze behandeling verzamelen, zodat we dit kunnen evalueren en mee kunnen nemen in de behandeling van toekomstige patiënten. Daarom vragen wij toestemming om uw gegevens te registreren in een anonieme database. Dit houdt in dat de gegevens niet naar u te herleiden zijn.

Bezoek aan het Radboudumc

Voor deze registratie en het verzamelen van uw gegevens bezoekt u - als u in een regionaal ziekenhuis onder behandeling bent - eenmalig het Radboudumc vóór de start van het wait-and-see traject. Ook als u niet wilt dat uw gegevens worden verzameld kunt u aan het wait-and-see traject meedoen.