Behandeling Stereotactische bestraling van de long

Wat is stereotactische bestraling?

Met bestraling (radiotherapie) willen we zo veel mogelijk kankercellen vernietigen en daarbij zo veel mogelijk gezonde cellen besparen. We passen deze behandeling toe bij longkanker of uitzaaiingen in de longen. Hiermee willen we de tumor vernietigen of inactief maken.

Stereotactische bestraling

U krijgt bij longkanker stereotactische bestraling. Dit is een speciale vorm van uitwendige radiotherapie waarbij we heel nauwkeurig vanuit verschillende richtingen een paar keer bestralen. Door de hoge precisie komt er veel straling in de tumor en weinig straling in het gezonde weefsel eromheen.

Tijdens de behandeling

Het aantal bestralingen is afhankelijk van de locatie van de tumor in de long. Tijdens de behandeling maken we eerst een scan met het bestralingsapparaat om te controleren of u goed op de bestralingstafel ligt. Als het nodig is, verplaatsen we de bestralingstafel. Het maken van de scan en zorgen dat u in de juiste positie ligt kan even duren. De bestraling zelf duurt enkele minuten. In totaal duurt een behandeling 30 tot 45 minuten. Het is belangrijk dat u daarbij zo stil mogelijk blijft liggen.

Huidverzorging tijdens de bestralings­periode

Door de bestraling kan uw huid geïrriteerd raken. Of u wel of geen huidreactie krijgt is van veel verschillende factoren afhankelijk. Huidreactie is een vaak voorkomende bijwerking op de behandeling. Huidreacties kunt u niet voorkomen met voorzorgsmaatregelen.
Hieronder vindt u de belangrijkste adviezen. Indien u vragen heeft kunt u altijd terecht bij uw verpleegkundig consulent op de radiotherapie.

• Draag makkelijk zittende kleding. Voorkom schurende randen/naden.
• Het gebruik van milde zeep is toegestaan.
• U mag normaal douchen en baden.
• Zwemmen (buiten, chloor) en sauna mag indien de huid geen reactie vertoont.
• Eigen huidverzorgingsproducten mag u blijven gebruiken, tenzij u irritatie bemerkt.
• Deodorant (liefst zonder alcohol) is toegestaan.
• Scheer bij voorkeur elektrisch in het gezicht. Indien nooit wondjes, dan mag het ook met het mes.
• Lichaamsbeharing in bestraald gebied bij voorkeur niet ontharen.
• Bij het ontharen niet harsen en geen ontharingscrème gebruiken.
• Gebruik alleen aftershave voor een gevoelige huid in bestraald gebied.
• Zorg dat uw huid zo min mogelijk in de zon komt in verband met het risico op hypo- of hyperpigmentatie (huidverkleuringen). Zorg dat u niet verbrandt.
• Voor advies over zonnebrandcremes zie de adviezen op KWF.nl.
• Plak geen pleisters in het gebied dat bestraald wordt.
• Gebruk bij voorkeur geen sterk geparfumeerde producten/haarverf.

Indien een reactie ontstaat van de bestraalde huid, hoeft dit niet altijd pijnlijk te zijn. De huid droog houden is in dat geval een goede optie.

In geval van pijn, jeuk of andere klachten kunt u in overleg met uw verpleegkundig consulent of arts een recept krijgen voor verzachtende crème. Ook kunnen zij u mogelijk andere praktische adviezen geven.

De acute huidreactie ontstaan door bestraling, kan na de behandeling nog toenemen. Zeg het de verpleegkundige als uw huid open gaat na de bestraling.

Gemiddeld duurt het 2-4 weken voordat de huidreactie weer genezen is.

Bijwerkingen

Tijdens de bestralingen kunnen bijwerkingen optreden, die meestal slechts tijdelijk zijn. De meest voorkomende zijn:

• Slikklachten: als uw slokdarm in het bestralingsgebied ligt, kunt u pijn krijgen bij het slikken.
• Roodheid van de behandelde huid en jeuk. Ga niet in de zon met de behandelde huid tijdens de hele behandeling en gebruik tot een paar maanden na de behandeling zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor.
• Vermoeidheidsklachten: moeheid verdwijnt sneller als u regelmatig beweegt.
• Prikkelhoest en/of kortademigheid.
• Pijnlijke rib: deze pijnklachten ontstaan vaak enkele maanden na de behandeling en kunnen wel een jaar aanhouden. Hiervoor kunt u pijnstillers innemen.

Als u last krijgt van bijwerkingen, bespreek deze dan met uw behandelend arts. Vaak is er iets aan de klachten te doen. Een zeldzame bijwerking is het ontwikkelen van een bestralingslongontsteking. Deze kan tot 12 maanden na het beëindigen van de bestralingsbehandeling optreden.