Behandeling Behandeling met radioactief radium-223 (Xofigo®)

Voor de behandeling

• Belangrijk: neem geen kinderen of zwangere vrouw mee

  De radioactieve stof die we toedienen, zendt straling uit. Neem daarom geen kinderen en zwangere vrouw mee naar de afdeling Nucleaire Geneeskunde, ook niet naar de wachtkamer. Zo ontvangen zij geen onnodige straling. De persoon die u begeleidt, mag niet mee naar binnen in de onderzoekskamer.

• Lichamelijke beperking

  Heeft u een lichamelijke beperking? Neem dan vooraf contact op met de afdeling Nucleaire Geneeskunde. We bespreken samen hoe het onderzoek door kan gaan en of we meer tijd moet reserveren.

De behandeling

De radioactieve stof is Radium-223; hierna genoemd als radium. Xofigo is de merknaam van Radium-223. De radioactieve stof radium wordt door botmetastasen opgenomen. Binnen deze botmetastasen geeft het radium zijn straling af, en als gevolg daarvan worden tumorcellen vernietigd. Hierdoor worden de botmetastasen verminderd en wordt de ziekte geremd.

Bij de behandeling wordt radioactief radium met een injectie in uw bloedbaan gebracht. Chemisch gezien lijkt radium op calcium. Daarom wordt het net als calcium ingebouwd in de botten, en met name op de plekken van de botmetastasen. De straling die het radium uitzendt is krachtig, maar kan slechts een zeer korte afstand afleggen. Daardoor kan de straling de botmetastasen behandelen zonder veel schade aan de rest van het lichaam te veroorzaken.

Duur van de behandeling

Het behandeltraject bestaat uit maximaal 6 toedieningen met radium. Tussen de toedieningen zit steeds minimaal 4 en maximaal 8 weken tijd. De toedieningen worden bij voorkeur gegeven volgens een van tevoren vastgesteld schema.

Op het afgesproken tijdstip voor een toediening wordt u verwacht op de afdeling Nucleaire Geneeskunde. Voorafgaand aan iedere toediening spreekt u de nucleair geneeskundige (i.o.). Deze arts bespreekt uw gezondheid en de uitslagen van onderzoeken. Bij dit gesprek kunt u ook nog vragen stellen over de toediening of totale behandeling. Als alle uitslagen goed zijn, volgt direct daarna de toediening.

De toediening wordt poliklinisch uitgevoerd. U krijgt een infuus in een bloedvat in uw arm (meestel elleboogplooi). Via dit infuus krijgt u radium toegediend; dit duurt slechts enkele minuten. Na de toediening wordt het infuus uit het bloedvat verwijderd.

Direct na de toediening van radium mag u weer naar huis. U kunt daarna uw dag normaal voortzetten. De radioactieve stof heeft geen invloed op de rijvaardigheid. Een enkele behandeling, inclusief het plannen van de vervolg afspraken, het infuus plaatsen, het gesprek en de toediening, duurt ongeveer 60 minuten.

Bijwerkingen

De behandeling met radium heeft meestal weinig bijwerkingen. Er zijn geen allergische reacties op de toediening van radium te verwachten. In sommige gevallen treden na het toedienen van radium wel tijdelijke bijwerkingen op. U kunt zich ziek en misselijk voelen, diarree krijgen of braken. Op de plaats van de injectie kunt u last krijgen van pijn, zwelling of een rode huid. Deze bijwerkingen trekken meestal snel weg.

De bijwerkingen die het vaakst voorkomen bij patiënten die een toediening krijgen met radium zijn:
Zeer vaak (bij meer dan 1 op de 10 mensen):

• Diarree
• Misselijkheid
• Braken
• Afname van het aantal bloedplaatjes (dit kan leiden tot een verminderde bloedstolling en bloedingen)

Vaak (bij maximaal 1 op de 10 mensen):

• Afname van het aantal witte bloedcellen (dit kan leiden tot een verhoogde gevoeligheid voor infecties)
• Afname van alle typen bloedcellen (zowel de rode en witte bloedcellen als de bloedplaatjes)
• Reacties op de plaats van de injectie (bijvoorbeeld een rode huid, pijn en zwelling)

Als gevolg van de toediening van radium kan er een (tijdelijke) verlaging van het aantal rode bloedcellen, witte bloedcellen en/of bloedplaatjes optreden. Door deze verlaging kunt u zich vermoeid voelen, een verhoogde gevoeligheid hebben voor infecties of een neiging tot bloedingen. Wanneer deze bloedwaarden te laag zijn voorafgaande aan een radiumtoediening, wordt deze toediening uitgesteld of stopgezet. Als u binnen 6 weken na een toediening met radium last krijgt van koorts, infectie, blauwe plekken of bloedingen die niet gemakkelijk stoppen, moet u contact opnemen met de nucleair geneeskundige of uw eigen behandelend arts (medisch oncoloog of uroloog).

Pijnklachten

Soms worden botmetastasen door de behandeling met radium gedurende enkele dagen geprikkeld. Daardoor kan tijdelijk een toename van pijnklachten ontstaan. Deze pijn treedt op in de eerste dagen na toediening en gaat meestal binnen enkele dagen weer over. Ook mensen die eerder geen pijn hadden, kunnen tijdelijk toch enige pijn ervaren. Als het nodig is, kunt u in deze periode extra pijnstillers gebruiken. Uw behandelaars (medisch oncoloog/uroloog of nucleair geneeskundige) kunnen u hierbij adviseren.

Een zeer zeldzame bijwerking is het afsterven van weefsel in het kaakbot (osteonecrose). Dit gaat gepaard met symptomen zoals pijn, zwelling of gevoelloosheid van de kaak, een zwaar gevoel in de kaak of los gaan zitten van tanden/kiezen. Neem bij deze klachten contact op met uw behandeld arts (medisch oncoloog/uroloog).

Wanneer contact opnemen?

Belangrijke bijwerkingen, waarvoor u contact moet opnemen met één van uw behandelaars:

• Wanneer u een ongewone bloeduitstorting ziet
• Als u meer bloedt dan normaal na een verwonding
• Als u koorts heeft boven de 38,5 graden
• Bij ernstige toename van pijn in de botten
• Pijn, zwelling of gevoelloosheid van de kaak
• Gevoel van loszitten van tanden

Mogelijke annulering van het onderzoek

De radioactieve stof die we gebruiken, moet aan strenge eisen voldoen. Soms voldoet de stof niet aan deze eisen en kan het onderzoek niet doorgaan. Helaas horen we dit vaak pas op het laatste moment. Dit betekent dat uw afspraak soms wordt geannuleerd terwijl u al onderweg bent of zelfs al in het ziekenhuis bent.

Ook als er op de dag van uw afspraak vertraging is, of als u te laat komt, kan het zijn dat we niet genoeg radioactieve stof hebben voor uw onderzoek. De radioactieve stof verliest namelijk snel zijn werking (halfwaardetijd). Hierdoor kan de stof na een bepaalde tijd niet meer gebruikt worden voor het onderzoek. Dan kunnen we het onderzoek niet goed uitvoeren en moeten we de afspraak annuleren.

We begrijpen dat dit vervelend is. We zullen altijd proberen zo snel mogelijk een nieuwe afspraak met u te maken. Bedankt voor uw begrip.