EN
DE
Over het weghalen van eierstokken en eileiders
Door een afwijking in het BRCA-gen, of omdat het veel in uw familie voorkomt, heeft u een hoger risico op eierstokkanker. Veel vrouwen laten in zo'n geval hun eierstokken eileiders verwijderen. lees meerOver het weghalen van eierstokken en eileiders
U heeft een hoger risico op eierstokkanker. Dit kan komen door een afwijking in het BRCA-gen. Het kan zijn dat u geen afwijking heeft en dat er toch veel eierstokkanker in uw familie zit. Veel vrouwen met een grotere kans op eierstokkanker laten hun eierstokken en eileiders verwijderen. Geef voor uzelf antwoord op de volgende vragen voordat u die beslissing neemt:- wil ik wel of geen kinderen?
- wat haalt de arts weg en wat zijn de gevolgen daarvan?
- welke risico’s en problemen geven de operatie?
- weet ik genoeg om een goede beslissing te maken?
De geslachtsorganen
De geslachtsorganen bestaan uit:- schede (of vagina): verbinding tussen de baarmoeder en de buitenwereld in de vorm van een buis.
- baarmoeder (of uterus): dit is een orgaan zo groot is als een peer en in de vorm van een peer. Het smalle deel van de baarmoeder gaat over in de schede en vormt de baarmoederhals (cervix). Dit noemen we ook wel de baarmoedermond.
- eileiders (of tubae): dit zijn buisjes van ongeveer tien centimeter die boven aan de zijkant van de baarmoeder zitten. Zij beginnen smal en worden steeds breder. Ze zijn verbonden met de eierstokken.
- eierstokken (of ovaria): organen die zo groot zijn als een walnoot. Ze liggen naast de baarmoeder. De eileiders en eierstokken samen heten het ‘adnex’. De geslachtsorganen zitten vast aan banden. Er zit een dun vlies (buikvlies) overheen.
Functie geslachtsorganen
De eierstokkenDe eierstokken maken de eicellen en de geslachtshormonen. De geslachtshormonen doen verschillende dingen:
- ze zorgen vanaf de puberteit dat borsten en lichaamshaar groeit.
- ze regelen samen met andere hormonen onder meer de eisprong (ovulatie), de maandelijkse veranderingen in het baarmoederslijmvlies en dat u ongesteld wordt
- ze zijn belangrijk bij de seks. Ze zorgen er mede voor dat de vagina vochtig en soepel blijft. Daarnaast hebben ze invloed op de zin in het vrijen (libido).
De eileiders zorgen ervoor dat de eicel en zaadcel bij elkaar kunnen komen, waardoor u zwanger kunt worden. Ook vervoeren de eileiders de bevruchte eicel naar de baarmoeder.
De baarmoeder
De baarmoeder is belangrijk bij het innestelen van de bevruchte eicel en de zwangerschap. De baarmoeder kan ook een rol spelen in de seksuele beleving. De baarmoeder stoot door hormonen elke maand het slijmvlies af (menstruatie).
Hoger risico op eierstok-/eileiderkanker
Bij meer dan 2000 families in Nederland is het BRCA 1 of het BRCA2 gen anders. Dit noemen we een mutatie. Deze mutaties zorgen voor een hoger risico op het ontwikkelen van borst- en eierstokkanker. Eierstokkanker is de naam die we geven aan kanker die ontstaat in de eierstok, eileider en/of het buikvlies.Extra controle
Als u een hoger risico heeft op borstkanker kunt u uw borsten extra laten controleren. Daarnaast kunt u de borsten laten weghalen. Eierstokkanker kunnen we met een echo en bloedonderzoek niet eerder ontdekken. Het verwijderen van eierstokken en eileiders helpt wel om het risico op eierstokkanker kleiner te maken.Hoger risico
Is uw BRCA-gen anders of komt eierstokkanker veel in uw familie voor? Praat dan met uw arts of u uw eierstokken en eileiders wilt laten weghalen. Het weghalen van de eierstokken en eileiders verlaagt het risico op eierstokkanker. Er is altijd een risico, omdat er heel soms eierstokkanker van het buikvlies ontstaat. Dit heeft namelijk hetzelfde soort weefsel als de eierstokken. Het risico hierop is 1 tot 2 procent.
Behandeling Anesthesie
Als u naar het Radboudumc komt voor een operatie dan krijgt u te maken met anesthesie (verdoving of narcose). Ook voor andere ingrepen, zoals een behandeling of onderzoek, is anesthesie soms nodig. Anesthesie zorgt ervoor dat u tijdens de behandeling geen pijn heeft.
lees meerDe behandeling
Het verwijderen van de eierstokken en de eileiders doet de arts meestal via een kijkbuisoperatie (laparoscopie). U krijgt een volledige verdoving. Soms doet de arts een open operatie. lees meerDe behandeling
Het verwijderen van de eierstokken en de eileiders doet de arts meestal via een kijkbuisoperatie (laparoscopie). U krijgt een volledige verdoving. Soms doet de arts een open operatie. De arts maakt dan een snee in uw buik. Dit gebeurt meestal bij mensen die al meerdere buikoperaties hebben gehad. Bij de kijkbuisoperatie maakt de arts een klein sneetje in de navel. Via uw navel brengt hij een camera in uw lichaam. In uw onderbuik maakt de arts een tot drie kleine sneetjes om instrumenten in te brengen. Meestal kunt u na de operatie dezelfde dag weer naar huis. Soms moet u een nacht in het ziekenhuis blijven.Video-opname
Tijdens de operatie worden er soms video-opnamen gemaakt. Uiteraard kan niemand u herkennen. De video-opnamen komen in uw medisch dossier.Operatierisico
- Heel soms (bij ongeveer 2 procent) besluit de arts tijdens de kijkoperaties om toch een ‘gewone’ buikoperatie te doen. De arts maakt dan een grotere snede in uw buik. Opereren met de kijkbuis kan dan niet of is niet veilig. Het kan dus gebeuren dat u wakker wordt met een grotere snede dan gepland. UI moet dan ook iets langer in het ziekenhuis blijven en het herstel duurt langer.
- Heel soms (minder dan 1 procent) beschadigen de urinewegen, bloedvaten of de darmen tijdens de kijkoperatie. De arts ziet dit meestal tijdens de operatie en kan dit meteen herstellen. Soms ontdekken we het pas als u al weer thuis bent. U krijgt dan meer in plaats van minder pijn. Bel dan naar uw huisarts of het ziekenhuis. Deze beschadigingen kunnen we meestal goed behandelen. Soms heeft u een nieuwe operatie nodig en duurt uw herstel langer.
- Voor de operatie krijgt u een slangetje (katheter) in uw blaas. Hierdoor kunt u blaasontsteking krijgen. U heeft dan een branderig gevoel als u plast. Drink goed om afvalstoffen te verwijderen. Een blaasontsteking is lastig en doet pijn. U kunt antibiotica krijgen.
Uitslaapkamer
In de uitslaapkamer controleren we uw ademhaling, bloeddruk, hartslag en de wond. Als u misselijk bent en/of pijn hebt, krijgt u daarvoor medicijnen. Zodra uw het kan, mag u weer eten en drinken en verwijderen we het infuus.Soms kunt u pijn aan uw schouder hebben. Tijdens de operatie komt er koolzuurgas in uw lichaam. Dat kan een zenuw prikkelen die via het middenrif naar uw schouders gaat. Deze pijn wordt minder als u plat ligt. Meestal is de pijn na een dag weg. Als u pijn heeft, kunt u een paracetamol slikken. U mag maximaal vier keer per dag twee tabletten van 500mg.
Naar huis
Voordat u naar huis gaat, vertelt een arts hoe de operatie ging. Als u goed wakker bent, iets gegeten of gedronken hebt en als u geplast heeft, mag u naar huis. U mag na de operatie niet zelf rijden. Het is beter om de eerste nacht niet alleen thuis te zijn.Er kan een medische reden zijn waardoor u nog niet naar huis kunt. U gaat dan naar een verpleegafdeling. ‘s Avonds of de volgende ochtend bekijkt de arts wanneer u naar huis kunt. Als u naar huis gaat, krijgt u een brief met informatie over de operatie, adviezen voor thuis en een vervolgafspraak. Uw huisarts krijgt deze brief ook.
Na de operatie
Meestal duurt het herstel een tot twee weken. Waarschijnlijk heeft u de eerste dagen buikpijn, bent u sneller moe en kunt u minder aan. Luister naar uw lichaam. Het geeft aan wat u wel en niet aankunt. U kunt steeds een beetje meer doen. lees meerNa de operatie
- Douche de eerste vier dagen na de operatie. Ga niet in bad en ga de eerste tien dagen na de operatie niet zwemmen.
- Ga zolang er nog bloed uit uw vagina komt niet in bad en gebruik geen tampons. Met zwemmen en seks wacht u tot ook het bloeden is gestopt.
Het herstel
Meestal duurt het herstel een tot twee weken. De eerste dagen kunt u wel voor uzelf zorgen, maar nog niet voor anderen. Waarschijnlijk heeft u de eerste dagen buikpijn, bent u sneller moe en kunt u minder aan. Luister naar uw lichaam. Het geeft aan wat u wel en niet aankunt. U kunt steeds een beetje meer doen.Herstel kijkoperatie
Krijgt u een kijkoperatie, dan herstelt u meestal sneller dan bij een ‘gewone’ buikoperatie. U kunt na de operatie duizelig zijn, slecht slapen, moe zijn, u moeilijk kunnen concentreren en opvliegers of pijn in uw rug hebben. Gaat uw herstel anders of duurt het langer dan vooraf is besproken, praat er dan over met uwhuisarts of gynaecoloog.Het verzorgen van de wond
Om de wond dicht te maken, gebruikt de chirurg meestal hechtingen die vanzelf oplossen. Dit duurt vier tot zes weken. Als de draadjes na twee weken irriteren, kan de huisarts de hechtingen verwijderen. Er zitten pleisters over de wondjes. Daarmee mag u gerust douchen. Wanneer de pleisters eraf vallen, hoeft u geen nieuwe te gebruiken. Komt er nog vocht uit de wondjes? Dan is het beter om er wel een nieuwe pleister op te plakken.Hulp
Regel voordat u naar het ziekenhuis komt voor uw operatie hulp voor na de operatie. Ook al heeft u geen grote buikwond, u kunt wel pijn hebben en u slap voelen. Het hangt af van de operatie en de situatie thuis of u thuis hulp nodig heeft. Meestal kunt u na één tot twee weken weer gaan werken. Hoe snel dit kan, hangt er vanaf hoe uw conditie is en of er problemen waren tijdens of na de operatie.Onderzoek van het weefsel
Een patholoog onderzoekt het eventuele spoelvocht, de eierstokken en eileiders en kijkt of er afwijkende cellen zijn. Ongeveer twee weken na de operatie bellen we u met de uitslag van dit onderzoek.Belangrijkste gevolgen van de operatie
Door de operatie wordt u definitief onvruchtbaar. Dit betekent dat u zelf geen kinderen meer kunt krijgen. We kunnen geen operatie doen om het te herstellen. lees meerWat kunt u doen tegen overgangsklachten?
Als u jonger bent dan 45 jaar en géén borstkanker hebt gehad, adviseert de arts u een hormoonvervangend middel te gebruiken. Dit voorkomt of vermindert opvliegers en andere klachten. lees meerWat kunt u doen tegen overgangsklachten?
Hormoonvervangende medicijnen
Als u jonger bent dan 45 jaar en géén borstkanker hebt gehad, adviseert de arts u een hormoonvervangend middel te gebruiken. Dit voorkomt of vermindert opvliegers en andere klachten. U kunt meteen na de operatie met deze medicijnen starten.Bent u 45 jaar of ouder, dan kunt u na de operatie het beste afwachten of u klachten krijgt. Met deskundig advies, leefregels en hormoontabletten lukt het meestal om de klachten te verminderen, zodat u er goed mee kunt leven.
Leefstijl
U kunt dingen doen die goed zijn voor uw gezondheid.
Gezond eten
- eet afwisselend
- eet niet te veel
- eet minder verzadigd (dierlijk) vet
- eet veel fruit (minimaal twee stuks per dag), groente (minimaal 200 gram per dag)
- eet veel vezels/granen
Meer dan twee glazen alcohol per dag drinken kan uw botdichtheid verlagen. Ook het drinken van meer dan zeven koppen koffie per dag verlaagt de botdichtheid.
Niet roken
Als u rookt, is de kans groter dat u korter leeft en veel meer ziektes krijgt als u ouder wordt. Niet roken of stoppen met roken, helpt bij het genezen van de wond na de operatie. Als u rookt, kunt u hulp krijgen bij het stoppen via: www.nederlandstopt.nu.
Bewegen
Genoeg bewegen is belangrijk bij een gezonde leefstijl, omdat het:
- botontkalking tegengaat
- zorgt voor sterke spieren waardoor u minder snel valt
- bijdraagt aan een gezonder gewicht
- zorgt voor een betere spijsvertering
- goed is voor het hart en de bloedvaten
- zorgt voor betere hoeveelheden cholesterol
- bijdraagt aan minder stress
