Behandeling Behandeling met radioactief jodium-131 bij goedaardige schildklieraandoening (klinisch)

Voor de behandeling

Zwangerschap en borstvoeding

• We willen voorkomen dat een ongeboren kind aan radioactieve straling wordt blootgesteld. Bent u (mogelijk) zwanger? Neem dan meteen contact op met de afdeling Nucleaire Geneeskunde.
• Vrouwen krijgen mogelijk een zwangerschapstest voordat zij radioactief jodium toegediend krijgen.
• Stop vóór de behandeling met het geven van borstvoeding.
• Borstvoeding mag na de behandeling niet hervat worden.

Jodium

• Het is belangrijk dat u in de afgelopen 3 maanden voorafgaand aan deze behandeling geen röntgenonderzoek heeft gehad, waarbij jodiumhoudend contrastmiddel is toegediend.
• Het is belangrijk dat u geen supplementen of producten heeft gebruikt die grote hoeveelheden jodium bevatten. Denk hierbij onder andere aan voedingsupplementen of vitamine met kelp, jodide, jodium, visolie of schaaldieren als ingrediënt.
• Het is belangrijk dat u niet meer dan 2 keer per week vis, kelp, sushi of zeewier gebruikt.
• U hoeft niet nuchter te zijn voor deze behandeling.

Medicijngebruik

Als u medicijnen gebruikt, dan wordt met u besproken of u eventueel met bepaalde medicijnen moet stoppen. Het doel is om te zorgen voor een maximale opname van het radioactief jodium in het schildklierweefsel.

Als u medicijnen gebruikt, is het belangrijk dat u hiervan voldoende meeneemt tijdens uw verblijf.  U houdt uw medicijnen namelijk in eigen beheer en kunt ze dan ook innemen op de gebruikelijke tijdstippen. Als met u besproken is dat u met bepaalde medicijnen moet stoppen, dan moet u deze adviezen opvolgen.

Begeleiding meenemen

Het is niet toegestaan kinderen en/of zwangere vrouwen als begeleiding mee te nemen. Een volwassen begeleider kunt u meenemen, maar hij of zij moet uw kamer verlaten voor de start van de behandeling. De rest van de dag mag u geen bezoek meer ontvangen.
  

Tijdens de behandeling

• Hoe laat en waar u zich moet melden

  • Afspraak op maandag t/m donderdag: U kunt zich om 9.00 uur melden op de verpleegafdeling Medische Oncologie/Nucleaire Geneeskunde, A5 West, Route 662. Een verpleegkundige legt u alles uit over uw kamer. De nucleair geneeskundige komt tussen 10.00 en 12.00 uur bij u langs om de behandeling te geven.
  • Afspraak op vrijdag: U kunt zich om 11.00 uur melden op de verpleegafdeling Medische Oncologie/Nucleaire Geneeskunde, A5 West, Route 662. Een verpleegkundige legt u alles uit over uw kamer. De nucleair geneeskundige komt tussen 13.30 en 14.30 uur bij u langs om de behandeling te geven.

• Radioactieve stof

  Tijdens de behandeling ontvangt u jodium-131. Dit jodium wordt alleen opgenomen door het schildklierweefsel, waardoor andere organen niet worden beïnvloed. Het jodium wat niet wordt opgenomen, verlaat uw lichaam vooral via de urine.

• Toediening

  U krijgt op de eerste dag één capsule jodium-131. Na de toediening moet u op uw kamer blijven vanwege de straling die uw lichaam uitzendt.

• Bijwerkingen

  • De hoeveelheid jodium die u inneemt, is kleiner dan wat u dagelijks via voedsel binnenkrijgt, dus meestal zijn er geen allergische reacties, zelfs niet als u een jodiumallergie heeft.
  • Mogelijke bijwerkingen door de radioactiviteit zijn: gevoelige hals, droge mond, smaakverlies, misselijkheid, maagklachten en braken. Deze klachten zijn meestal tijdelijk.

• Zuurtjes

  Als voor uw behandeling een wat grotere dosering radioactief jodium-131 nodig is, krijgt u zuurtjes (Napoleon® citroenzuurtjes) aangeboden. Deze zuurtjes beperken klachten zoals een droge mond, problemen met slikken of smaakverlies op de langere termijn. Begin 24 uur na de behandeling met het innemen van één zuurtje. Doe dit elke 3 uur gedurende 5 dagen (niet tijdens het slapen). U dient thuis deze 5 dagen vol te maken.

• Duur van de opname in het ziekenhuis

  De duur van het verblijf in het ziekenhuis hangt af van de hoeveelheid jodium die u krijgt. Een opname duurt meestal 2 tot 5 dagen. U gaat pas naar huis als de straling onder een bepaalde waarde ligt.

• Kamer

  • U verblijft op een eenpersoonskamer. Na de behandeling mag u de kamer niet verlaten tot de straling onder een bepaalde waarde is. Dit wordt dagelijks gemeten.
  • Als u vragen heeft, kunt u de verpleegkundige oproepen. De verpleegkundige blijft zo ver als mogelijk bij u vandaan en houdt het gesprek zo kort mogelijk in verband met de straling.
  • De kamer is ongeveer 12 m², met een aparte douche- en toiletruimte. Er zijn ramen die u alleen op een kier open kunt zetten. U kunt gratis gebruik maken van een tv, radio en wi-fi. Neem zelf apparatuur mee om gebruik te maken van internet. Ook kunt u boeken, tijdschriften, laptop, puzzels, handwerk en spelletjes van huis meebrengen. Uit onderzoek blijkt dat deze voorwerpen nauwelijks besmet raken met de radioactieve stof en dus weer gewoon mee naar huis mogen. Voor de zekerheid controleren we dit nog voordat u naar huis gaat. Wel raden we aan om uw telefoon, tablet of laptop in te pakken met huishoudfolie voor extra bescherming tegen radioactieve besmetting.

• Medicijnen

  Als u medicijnen gebuikt, neem dan voldoende mee voor uw verblijf. U houdt zelf uw medicijnen bij u en kunt deze op de normale manier en momenten innemen. Wordt voor de behandeling met u besproken dat u met bepaalde medicijnen moet stoppen, volg deze adviezen dan op.

• Bezoek

  • Bezoek is welkom vanaf de 2^e  dag, tussen 10.00 en 20.00 uur.
  • Op de afdeling moet het bezoek zich eerst melden aan de balie voor uitleg van de voorschriften en voor het openen van uw deur.
  • Bezoekers moeten 18 jaar of ouder zijn en zich eerst melden bij de balie. Ze moeten wegwerpschoenen, schorten en handschoenen dragen en mogen niet zwanger zijn.
  • Bezoekers mogen maximaal 60 minuten blijven. Houd afstand van minimaal 2 meter.  
  • Er mogen meerdere mensen tegelijk bij u in de kamer aanwezig zijn.
  • Bezoekers mogen niets eten, drinken of roken op uw kamer en mogen geen gebruik maken van uw toiletruimte. Zij kunnen de bezoekerstoiletten gebruiken.
  • Bezoekers mogen niets uit uw kamer meenemen.

• Algemene adviezen en voorschriften

  • U mag de kamer niet verlaten tijdens de opname in het ziekenhuis.
  • Drink voldoende, zodat u vaak naar het toilet kunt, vooral in de eerste 3 dagen. De eerste nacht wordt u een aantal keren gewekt om te plassen. Drink na het plassen minimaal één beker water.
  • De kans op radioactieve besmetting is het grootst via de urine. Daarom bent u tijdens de opname in het ziekenhuis verplicht om maandverband te dragen en regelmatig te verschonen. Dit geldt ook voor mannen. Dit maandverband is in de toilet- en doucheruimte aanwezig. Spoel maandverband en tampons nooit door het toilet.
  • De afvoer van het toilet op uw kamer is aangesloten op een speciale afvaltank. Trek voordat u naar het toilet gaat latex handschoenen aan en plas zittend om besmetting van de toiletruimte te voorkomen. Gooi de handschoenen na gebruik in de afvalemmer in de toiletruimte. Was uw handen goed, voordat u de toiletruimte verlaat.
  • Ga voor het douchen eerst naar het toilet om zo besmetting van de doucheruimte te voorkomen.  
  • Uw kamer, toilet en badkamer worden tijdens uw verblijf niet schoongemaakt, maar kunt u uiteraard wel zelf schoonmaken. De verpleegkundige kan u uitleg hierover geven. Ook uw bed kunt u zelf verschonen.
  • Het wasgoed van het ziekenhuis doet u in de waszak die in de douche- en toiletruimte staat.
  • Draag oude kleding en bewaar deze apart van schone was. Er kan namelijk radioactiviteit in kleding komen door urine, zweet of braaksel. We adviseren oude kleding en vooral oud ondergoed te dragen. Een zorgverlener controleert of uw kleding en ondergoed besmet zijn geraakt. Als dat zo is, kunt u het laten weggooien of u kunt het na 1 tot 3 maanden ophalen bij de afdeling Nucleaire Geneeskunde.
  • Gebruik papieren zakdoeken in plaats van katoenen en gooi al uw afval in de betreffende prullenbak. Alleen servies mag terug naar de keuzen, nadat u dit heeft afgespoeld.
  • De eerste 3 dagen mag u niet zoenen of knuffelen.
  • Roken is niet toegestaan in het Radboudumc.

Na de behandeling

Tijdelijke leefregels als u weer naar huis gaat  

Op het moment dat u weer naar huis gaat, is er nog een kleine hoeveelheid radioactief jodium-131 in uw lichaam overgebleven. Hierdoor kunt u uw omgeving nog in lichte mate aan straling blootstellen. Hoewel dit geen direct gevaar vormt, is het belangrijk om de straling voor uw omgeving zo laag mogelijk te houden. We adviseren u dringend om de leefregels op te volgen zodra u naar huis gaat. Het aantal dagen waarin u zich aan deze regels moet houden, bespreken we met u.

Huisgenoten
Neem gedurende ... dagen, zoveel als mogelijk, afstand tot uw huisgenoten. De afstand moet in ieder geval meer dan 1 meter bedragen en bij langdurige aanwezigheid meer dan 2 meter. Juist bij sociale activiteiten is het belangrijk om alert te blijven op het bewaren van de afstand.

Slaap ... dagen apart, het liefst in een andere kamer.
Wanneer uw huisgenoot 60 jaar of ouder is, hoeft u deze regels niet te volgen.

Toilet
Het radioactieve jodium-131 dat niet door het schildklierweefsel wordt opgenomen, verlaat het lichaam met name via de urine. U moet thuis nog 3 dagen hygiënische maatregelen toepassen bij het toiletbezoek. Dit betekent:

• Eigen toilet gebruiken, indien mogelijk
• Zittend plassen (ook mannen)
• Altijd toiletpapier gebruiken
• Tweemaal, en het liefst direct, doorspoelen van het toilet
• Handen wassen na gebruik van het toilet, indien mogelijk voordat u de toiletruimte verlaat
• Wanneer er lichaamsvloeistoffen en/of uitscheiding overblijft, dit zelf opruimen

Uw huisgenoten en gasten moeten ook hygiënische maatregelen toepassen bij het toiletbezoek, met name als zij gebruik maken van hetzelfde toilet als u. Dit betekent:

• Handen wassen na gebruik van het toilet, indien mogelijk voordat u de toiletruimte verlaat
• Gebruiken van wegwerphandschoenen bij het schoonmaken van het toilet

Servies en wasgoed
Zorg dat andere personen, tot 3 dagen nadat u naar huis bent gegaan, geen serviesgoed gebruiken dat u ook gebruikt heeft. Dit in verband met mogelijk contact met radioactief speeksel of andere uitscheidingsproducten. U hoeft het serviesgoed niet apart van ander serviesgoed af te wassen. Na het afwassen kan het weer door iedereen gebruikt worden.

Voor wasgoed geldt dat hier geen aparte aanpassingen nodig zijn, tenzij dit zichtbaar vervuild is met uitscheidingsproducten. Was het in dat geval apart, hierna kan het weer door iedereen gebruikt worden. 

Borstvoeding
Borstvoeding dient te worden gestaakt.

Zwangerschap
U wordt geadviseerd de komende 4 maanden niet zwanger te worden of geen kinderen te verwekken. Seksueel contact is wel mogelijk gedurende deze periode.

Vervoer
Reis gedurende ... dagen maximaal 1 uur per vervoersmiddel, wanneer het openbaar vervoer betreft. Dit in verband met de korte afstand tot medepassagiers. In het geval van eigen vervoer of een taxi mag u langer per enkele reis reizen, mits u meer dan 1 meter afstand kan bewaren tot de overige passagiers en/of chauffeur.

Bijeenkomsten
Vermijd gedurende ... dagen bijeenkomsten waarbij u meer dan 1 uur vlak naast een iemand zit. Denk hierbij ook aan het bezoeken van voorstellingen, sportwedstrijden, horecagelegenheden en dergelijke. Als het niet anders kan, is een bezoek aan de tandarts, fysiotherapeut of kapper mogelijk, als het een kort bezoek betreft.

Werk / school
Ook op het werk of op school dient u gedurende ... dagen na behandeling minstens 1 meter afstand te houden van de mensen om u heen. Indien het niet lukt om 1 meter afstand te houden, beperk de tijd binnen 1 meter dan tot maximaal 1 uur met eenzelfde persoon.

Opname ziekenhuis of andere instelling
Als u binnen 3 weken na uw thuiskomst opnieuw wordt opgenomen in het Radboudumc, laat dan uw arts weten dat u recent radioactief jodium-131 heeft gekregen. Uw arts zal de afdeling Nucleaire Geneeskunde hierover informeren.

Als u binnen 3 weken na de behandeling opgenomen wordt in een ander ziekenhuis of instelling, zoals een verzorgingstehuis, moet u of uw familie zo snel mogelijk melden dat u een radioactieve behandeling heeft gehad in het Radboudumc, zodat zij contact kunnen opnemen met de dienstdoende arts Nucleaire Geneeskunde. U krijgt een brief mee die u kunt laten zien aan de behandelaar. Hierop staat hoe de afdeling bereikt kan worden.

Buitenland
Bij de douanecontrole en op vliegvelden kunt u gecontroleerd worden op radioactieve stoffen. Tot 3 maanden na uw behandeling adviseren we u om een douaneverklaring (vliegbrief) aan te vragen bij de afdeling Nucleaire Geneeskunde als u naar het buitenland reist. Wij zullen dan aan de hand van uw gegevens bepalen of het noodzakelijk is om een vliegbrief bij u te hebben. Hiervoor dient u de exacte vliegdatum en vliegduur van uw heenreis door te geven. Deze verklaring is ook geldig voor uw terugreis; dus bewaar het formulier goed. Het formulier kan per post of per mail worden toegestuurd of u kunt het zelf komen ophalen.

Overlijden
Als u binnen 45 dagen na de therapie komt te overlijden, dient uw familie er rekening mee te houden dat er mogelijk beperkingen zijn met betrekking tot uw uitvaart. Hierbij kan het bijvoorbeeld zo zijn dat een crematie niet mogelijk is. Informeer uw naasten hierover zodat zij in dit geval contact met ons kunnen opnemen, zodat wij kunnen afstemmen of er inderdaad beperkingen zijn en zo ja, welke.

Vragen over leefregels?

Neem contact op:

• Telefonisch
  • Op maandag t/m vrijdag, tussen 8.30 en 16.45 uur via (024) 361 45 10
  • Buiten bovenstaande kantooruren via 06 53 22 87 75 (alleen voor dringende vragen over de leefregels die niet tot de eerstvolgende werkdag kunnen wachten)
• Via e-mail
  • therapie@radboudumc.nl

Veelgestelde vragen

Ondervindt de rest van mijn lichaam schade door de behandeling met radioactief jodium?
Het radioactief jodium wordt alleen in uw schildklierweefsel opgenomen en vastgehouden.
Radioactief jodium draagt twee typen straling met zich mee.

• Gammastraling: dit is straling ten behoeve van beeldvorming; het heeft geen behandelingseigenschap. Het treedt buiten uw lichaam en daarom heeft u leefregels.
• Daarnaast zendt het jodium beta-straling uit. Deze straling zorgt ervoor dat uw schildklierweefsel van binnenuit wordt bestraald. Beta-straling komt maar enkele millimeters ver. Hierdoor vindt de rest van uw lichaam nauwelijks tot geen schade aan deze behandeling.

Ik heb huisdieren. Moet ik hiervoor ook regels mee krijgen?
Nee, voor huisdieren gelden geen leefregels.

Kan ik bezoek ontvangen van mensen die thuis (jonge) kinderen hebben?
Ja, u kunt gerust bezoek ontvangen van mensen die thuis (jonge) kinderen hebben. De straling hangt om u heen. In de tijd dat ze bij u aanwezig zijn, vangt uw bezoek, afhankelijk van de afstand tot u en tijd, een bepaalde hoeveelheid straling op. Wanneer het bezoek vertrekt, nemen zij die straling niet met zich mee.