EN
DE
Over externe liquordrainage
Bij een externe liquordrainage wordt er tijdelijk hersenvocht (liquor) afgevoerd. Hersenvocht is het vocht dat zich in en om de hersenen en het ruggenmerg bevindt. lees meerOver externe liquordrainage
Door middel van externe liquordrainage laten we hersenvocht aflopen. Externe liquordrainage wordt toegepast wanneer de hersendruk verhoogd is. De hersenkamers (ventrikels) kunnen hierdoor uitzetten wat druk geeft op het omliggende hersenweefsel. Dit kan zorgen voor verslechtering in het bewustzijn of functioneren. Dit vergrootte ventrikelsysteem wordt hydrocephalus (waterhoofd) genoemd.Liquorcirculatiestoornis
De aanmaak en afvoer van liquor zijn normaal gesproken met elkaar in evenwicht. Het komt voor dat de doorstroming van liquor wordt belemmerd of dat deze niet goed wordt opgenomen in de bloedbaan. Dit heet een liquorcirculatiestoornis. Er hoopt zich dan teveel liquor op in de ventrikels. Hierdoor ontstaat er een verhoogde druk in de hersenen.Daarnaast is het mogelijk dat een ruimte-innemend proces, zoals een cyste, een bloeding of een tumor de liquorcirculatie verstoort doordat bijvoorbeeld het aquaduct wordt dichtgedrukt.
Externe liquordrainage doen we ook als er hersenvocht lekt. Dat gebeurt als het vlies rondom de hersenen of de ruggenmergzenuw is beschadigd. Bijvoorbeeld door een operatie, ongeval of een infectie. Door het hersenvocht af te voeren vermindert de druk en kan het vlies zich herstellen.
Externe liquordrainage kan ook gebruikt worden als tijdelijke vervanging van een geïnfecteerde inwendige drain of buikvliesontsteking of cyste in de buik bij een inwendige drain (ventrikel-peritoneaaldrain). Ten slotte kan externe liquordrainage een proefbehandeling zijn voordat de beslissing wordt genomen om wel of niet tot interne drainage over te gaan.
Symptomen
U kunt last krijgen van de volgende klachten:
- hoofdpijn (in aanvallen en steeds erger, vooral 's ochtends)
- misselijkheid
- overgeven
- ander- of verward gedrag
- problemen met lopen
- geheugenproblemen
- problemen met plassen
- slecht zien
- sufheid
- epileptische aanvallen
Liquorcirculatie
Liquor stroomt door de hersenkamers naar de ruimte rondom de hersenen en het ruggenmerg en wordt uiteindelijk weer opgenomen in een grote ader tussen beide hersenhelften. Liquor zorgt voor schokdemping en bescherming van hersenen en ruggenmerg. lees meerLiquorcirculatie
In de hersenen bevinden zich ruimtes, de hersenkamers (ventrikels) genoemd. Er zijn twee zijventrikels die in de grote hersenen liggen, een derde ventrikel die in het midden ligt en een vierde ventrikel die in of onder de kleine hersenen ligt. De verbinding tussen de derde en vierde is een soort kanaaltje, dat ‘aquaduct’ genoemd wordt.In de ventrikels wordt per dag ongeveer 500 ml liquor (hersenvocht) aangemaakt, terwijl de inhoud van de ventrikels en de ruimtes rondom de hersenen en het ruggenmerg samen ongeveer 125 ml bevatten. Liquor stroomt door de ventrikels naar de ruimte rondom de hersenen en het ruggenmerg en wordt uiteindelijk weer opgenomen in een grote ader tussen beide hersenhelften. Liquor zorgt voor schokdemping en bescherming van hersenen en ruggenmerg. Andere functies van liquor zijn transport van voedingstoffen en afvoer van afvalstoffen.
De behandeling
Er zijn 2 soorten externe liquordrainage mogelijk. Welk type drainage we gebruiken en of de LiquoGuard®7 wordt ingezet, is afhankelijk van de oorzaak.-
Een externe ventrikel drain (EVD) is een dunne slang (drain) die operatief via uw schedel in uw hersenkamer (ventrikel) geplaatst wordt.
lees meer
Externe ventrikel drain
Een externe ventrikel drain (EVD) is een dunne slang (drain) die operatief via uw schedel in uw hersenkamer (ventrikel) geplaatst wordt. Tijdens de operatie maakt de neurochirurg een kleine snee in uw huid. In het schedelbot maakt de neurochirurg een gaatje van ongeveer 1 cm doorsnede. Vervolgens wordt er een stukje van de drainslang in de hersenkamer (ventrikel) gebracht. Daarna wordt de huid gesloten en zal de drainslang worden vastgemaakt door middel van een hechting of pleister.LiquoGuard®7
Het uiteinde van de drainslang wordt gekoppeld aan het opvangsysteem van de LiquoGuard®7. Dit is een apparaat wat de druk in het ventrikelsysteem meet en regelt hoeveel liquor moet aflopen. De arts stelt de LiquoGuard®7 in. Zolang als u de EVD nodig heeft, bent u verbonden aan de LiquoGuard®7.
De LiquoGuard®7 wordt bevestigd aan een infuuspaal naast uw bed. U heeft altijd de hulp van een verpleegkundige nodig wanneer u uit bed gaat. Ook dient u binnen gehoorsafstand van een verpleegkundige te zijn zodat er altijd adequaat gehandeld kan worden op een alarmsignaal van de LiquoGuard®7.Opvangsysteem aan uw bed
Wanneer er geen gebruik word gemaakt van de LiquoGuard®7, is het opvangsysteem van de drainslag aan uw bed bevestigd en heeft u bedrust. De arts bepaald de hoogte waarop het opvangsyteem bevestigd wordt. -
Een externe lumbale drain (ELD) is een dunne slang (drain) die door uw huid in het onderste gedeelte van uw rug wordt geplaatst.
lees meer
Externe lumbale drain
Een externe lumbale drain (ELD) is een dunne slang (drain) die door uw huid in het onderste gedeelte van uw rug (lumbaal) wordt geplaatst.Lumbale duraruimte
Het skelet van uw rug wordt gevormd door de wervelkolom. Deze bestaat van boven naar beneden uit; 7 halswervels, 12 borstwervels, 5 lendenwervels, het heiligbeen en de stuit. Tussen de wervels liggen de tussenwervelschijven. Alle wervels hebben een boog met daarin een holte. Deze holten vormen samen het wervelkanaal. In het wervelkanaal bevindt zich het ruggenmerg. Het ruggenmerg loopt vanaf de schedel tot aan de eerste of tweede lendenwervel. Hieronder bevindt zich een grote bundel zenuwen wat is gehuld in liquor en omgeven is door het harde hersenvlies. Deze ruimte wordt de lumbale duraruimte genoemd. In de lumbale duraruimte wordt de drain geplaatst door middel van een prik met een dunne naald. Tijdens de prik moet u een speciale houding aannemen, liggend of zittend, waarbij uw rug zo krom mogelijk is. Dit om de ruimte tussen de wervels zo groot mogelijk te maken. De arts en verpleegkundige begeleiden en ondersteunden u bij het aannemen van deze houding.
LiquoGuard®7
De ELD bestaat uit een drainslang die gekoppeld wordt aan het opvangsysteem van de LiquoGuard®7. Dit is een apparaat dat de druk in het ventrikelsysteem meet en regelt hoeveel liquor moet aflopen. De arts stelt de LiquoGuard®7 in. Zolang als u de ELD nodig heeft, bent u verbonden aan de LiquoGuard®7. De LiquoGuard®7 wordt bevestigd aan een infuuspaal naast uw bed. U heeft altijd de hulp van een verpleegkundige nodig wanneer u uit bed gaat. Ook dient u binnen gehoorsafstand van een verpleegkundige te zijn zodat er altijd adequaat gehandeld kan worden op een alarmsignaal van de LiquoGuard®7.Opvang systeem aan uw bed
Wanneer er geen gebruik wordt gemaakt van de LiquoGuard®7, is het opvangsysteem van de drainslang aan uw bed bevestigd en heeft u platte bedrust.
Behandeling Anesthesie
Als u naar het Radboudumc komt voor een operatie dan krijgt u te maken met anesthesie (verdoving of narcose). Ook voor andere ingrepen, zoals een behandeling of onderzoek, is anesthesie soms nodig. Anesthesie zorgt ervoor dat u tijdens de behandeling geen pijn heeft.
lees meerTijdens de behandeling
Tijdens de behandeling moet u er voor zorgen dat uw bovenkleding een voorsluiting heeft. Door te veel of te weinig aflopen van de liquor kunt u last krijgen van een aantal klachten. Meld dit aan verpleegkundige. Lees meerTijdens de behandeling
Bij uw persoonlijke verzorging moeten we vanwege de externe liquordrainage met een aantal aandachtspunten rekening houden.
Kleding
Wanneer u een EVD of een ELD met LiquoGuard®7 heeft, is het noodzakelijk dat uw bovenkleding een voorsluiting heeft, bijvoorbeeld een blouse of een pyjamajasje. Wanneer u deze niet heeft, kunt gebruik maken ziekenhuiskleding. Deze zal dan door de afdeling worden verstrekt. Heeft u een ELD zonder LiquoGuard®7 dan zijn er geen speciale kledingvoorschriften.Haren wassen
Haren wassen met een EVD moet één keer in de week gebeuren. Voor het wassen is een speciale shampoo beschikbaar. Het haren wassen mag uitsluitend door verpleegkundigen gedaan worden.Klachten
Door over- of onderdrainage (teveel of te weinig aflopen van liquor) van de externe drain kunt u lichamelijke klachten ondervinden. Het is belangrijk dat u dit aan uw verpleegkundige doorgeeft zodat eventueel de instelling van de LiquoGuard®7 door de arts aangepast kan worden. Wordt er bij u geen gebruik gemaakt van de LiquoGuard®7 dan kan bij over- of onderdainage de stand van het opvangsysteem aan uw bed aangepast worden in opdracht van de arts.Klachten die hierbij passen zijn:
- Hoofdpijn
- Misselijkheid
- Braken
- Duizeligheid
- Suf worden
Drainchallenge dichtzetten van de EVD/ELD
Om te testen of uw lichaam zonder EVD/ELD kan, wordt de EVD/ELD voor 24 uur dicht gezet. In deze 24 uur worden iedere 2 uur uw bewustzijn en uw vitale functies gecontroleerd. Ook krijgt u een drukmeting. lees meerDrainchallenge dichtzetten van de EVD/ELD
Wanneer u een EVD/ELD heeft komt er een moment waarop de EVD/ELD verwijderd kan worden. Om te testen of uw lichaam dit aan kan, wordt de EVD/ELD voor 24 uur dicht gezet. Dit noemen we de drainchallenge. In deze 24 uur worden iedere 2 uur uw bewustzijn en uw vitale functies, zoals uw ademhaling, polsfrequentie, temperatuur en bloeddruk gecontroleerd.Drukmeting
Als uw bewustzijn en uw vitale functies goed blijven, krijgt u de volgende ochtend een drukmeting. Tijdens de drukmeting wordt uw hersendruk gemeten om te beoordelen of uw lichaam zelf de liquor weer op de juiste manier afvoert. Als deze meting goed is wordt er, in overleg met uw behandelend arts, besloten of de EVD/ELD verwijderd mag worden.Oplopende hersendruk
Het kan zijn dat tijdens de 24 uur dat de EVD/ELD dicht staat uw hersendruk oploopt. Hierdoor wordt u suf, krijgt u meer hoofdpijn en kunt u misselijk worden. Als uw hersendruk oploopt dan zal de EVD/ELD, in overleg met uw behandelend arts, weer open gezet worden.
Afdeling Neurochirurgie
De afdeling Neurochirurgie houdt zich bezig met de chirurgische behandeling van aandoeningen aan de hersenen, hersenschedel, schedelbasis, hersenzenuwen, het ruggenmerg, de wervelkolom en het perifere zenuwstelsel.
lees meer