Behandeling Darmstoma bij kinderen

Systemen

Het stomazakje vangt de ontlasting die uit een darmstoma komt op. De huid onder het zakje wordt altijd beschermd door een huidplak. U moet het het zakje regelmatig legen en vervangen om lekkage te voorkomen. Er zijn verschillende systemen verkrijgbaar om de ontlasting uit de stoma op te vangen:

• Het eendelig systeem bestaat uit een huidbeschermende plak waaraan een zakje vastzit.
• Het tweedelig systeem bestaat uit een losse huidbeschermende plak met daarop een plakstrook of bevestigingsring waarop u het zakje plakt of vastklikt.

Van beide systemen bestaan verschillende soorten, maten en merken. De kinderstomaverpleegkundige bekijkt samen met u welk systeem het meest geschikt is voor uw kind. Er zijn open en gesloten opvangzakjes. Het open zakje heeft aan de onderzijde een sluitklem, -strip of klittenband. Het gesloten zakje heeft geen opening aan de onderzijde.

Werkwijze

Leegmaken van een open opvangzakje

Het open opvangzakje maakt u leeg als dit voor een derde deel is gevuld met ontlasting of lucht, of als uw kind op de buik wil gaan liggen. U maakt de sluitklem, -strip of klittenband los en laat de ontlasting weglopen in een bakje of luier. Als het kind wat ouder is kunt u de ontlasting direct in het toilet laten lopen. Als het zakje is geleegd dan maakt u de onderkant van het zakje schoon en droog met een stukje toiletpapier, tissue of gaasje. Daarna kunt u het zakje weer afsluiten met de sluitklem, -strip of klittenband. 

Verwisselen van de huidplak (eventueel met zakje) bij het ééndelige systeem

De huidplak met open opvangzakje van het ééndelige systeem moet minimaal 1 keer per 2 dagen worden verwisseld. Zet voordat u begint alle materialen klaar die u nodig heeft. Knip de juiste stoma-opening in de nieuwe huidplak met behulp van het malletje wat u vooraf gemaakt heeft. Haal de huidplak er helemaal af, al pellend van boven naar beneden. Daarna kunt u de huid rondom de stoma schoonmaken met water en eventueel ongeparfumeerde zeep. Laat geen zeepresten achter op de huid. Uw kind mag gewoon in bad, met of zonder stomamateriaal. Gebruik echter geen badolie omdat de huidplak niet meer goed plakt bij een vettige huid. Maak na het wassen de huid deppend droog. Leg nu een gaasje of tissue op de stoma om te voorkomen dat er ontlasting op de huid loopt. Controleer of de opening die in de huidplak is geknipt, goed passend is. De opening mag niet meer dan 1 à 2 millimeter groter zijn dan de stoma. Maak de huidplak wat warm met uw handen. Als de huid goed droog is bevestigt u de huidplak op de huid. Druk de plak rondom de stoma extra aan. De huidplak brengt u van beneden naar boven aan. Als uw kind een grote huidbrug heeft tussen de aanvoerende en afvoerende darmlis, dan kunt u een droog gaasje leggen of een speciale pleister plakken op de afvoerende lis.

Verwisselen van een gesloten stoma-zakje bij het tweedelig systeem

Als het zakje voor de helft is gevuld, kunt u het zakje vervangen terwijl de huidplak blijft zitten. Het schone zakje bevestigt u met een sluitring of plakrand op de huidplaat. 

Gasfilter

Als uw kind veel last heeft van gasvorming, waardoor het zakje bol komt te staan, kunt u in overleg met de kinderstomaverpleegkundige besluiten om een zakje met gasfilter te gebruiken. De gassen verdwijnen dan reukloos via het filter.

Aandachtspunten

• Verzorg de stoma, zo mogelijk, met zijn tweeën. Een helpende hand is vaak erg handig. Als uw kind eraan gewend is, kunt u uw kind ook alleen verzorgen.
• Overweeg ook om een derde persoon vertrouwd te maken met de stomaverzorging, bijvoorbeeld oma, opa of de oppas.
• Probeer uw kind te verzorgen op een vast en rustig tijdstip. Speelgoed, een speentje of muziekje kunnen daarbij helpen.
• Het slijmvlies van de stoma kan bij de verzorging wat gaan bloeden. Laat de stoma dan even rusten en leg er een nat, koud gaasje op.
• Na verwijdering van de huidplak kan de huid een beetje rood zijn. Als de huid vurig rood is of als er zijn pukkeltjes te zien, dan kunt u Critic Barrière crème op de huid aanbrengen. Deze crème moet u zuinig gebruiken en goed inmasseren.
• Bij zuigelingen en bij kinderen die liggen is het aan te raden het zakje zo aan te brengen dat het met de opening naar de zijkant hangt. Als het kind loopt en speelt dan moet de opening naar onderen hangen.
• Het is handig om een baby met een stoma een luierpakje te laten dragen. Zo voorkomt u dat hij of zij het stomazakje lospeutert.