EN
DE
De verzorging van uw colostoma
U vindt hier tips en richtlijnen voor de dagelijkse verzorging en het materiaal. lees meerDe verzorging van uw colostoma
-
-
- Hoe vaak u uw stoma moet verzorgen is onder andere afhankelijk van het stomamateriaal dat u gebruikt. De stomaverpleegkundige zal dit met u bespreken.
- Bekijk nadat u de huidplaat verwijdert de achterkant ervan om te beoordelen of u de huidplaat op tijd verschoond heeft. De plak rondom de stoma is altijd wat verkleurd. De plak mag echter niet helemaal doorzichtig (aangetast) zijn. Dan beschermt de huidplaat de huid rondom uw stoma namelijk niet meer. Als de huidplaat doorzichtig is, moet u de huidplaat in het vervolg eerder verschonen. Dit is eerder het geval bij extreem warm weer, en bij huid- en plakproblemen.
- Het is belangrijk om de huid rondom de stoma te inspecteren op roodheid of ontvelde plekjes. Neem in dat geval contact op met uw stomaverpleegkundige.
- Haren rondom de stoma zorgen ervoor dat het niet goed plakt. Scheer daarom ook rondom de stoma. Gebruik geen ontharingscrème, douchecrème of badolie bij het scheren. Dit kan huidirritaties veroorzaken. Het is belangrijk niet vaker dan één keer per week te scheren. Probeer het ontstaan van scheerwondjes zoveel mogelijk voorkomen. Het scheren gaat mogelijk beter als u voor het scheren hydrocolloid poeder, zoals orahesive poeder/talkpoeder op de huid strooit. Na het scheren kan overgebleven poeder met water weggewassen worden. De poeder is bij een medisch speciaalzaak verkrijgbaar.
- Wen uzelf aan om het stomazakje te vervangen als het ongeveer voor een derde gevuld is.
- Bij de meeste stomazakjes is de achterkant van zacht materiaal. Dit voorkomt transpiratie en irritatie van het zakje tegen de huid. Als er geen zachte achterkant aan het zakje zit of u transpireert hevig, dan kunt u ook een stoffen/katoenen hoesje bestellen. De zorgverzekeraar vergoedt deze hoesjes niet. Sommige medisch speciaalzaken leveren de hoesjes echter wel als serviceproduct.
-
- De verpleegkundige plaatst de eerste bestelling van materiaal voor u voordat u naar huis gaat. De verpleegkundige geeft u ook uitleg over het bestellen. U kunt dan de volgende bestelling zelf doen.
- Zorg ervoor dat u altijd voldoende materiaal in huis hebt. Bestel tijdig, zeker met feestdagen.
- Als u van huis gaat, neem dan altijd stomamateriaal mee.
- U kunt douchen met of zonder stoma materiaal. Als u doucht zonder materiaal, dan is het belangrijk dat u even wacht met het aanbrengen van het materiaal tot dat uw huid niet meer vochtig is van het douchen. Met baden laat u het materiaal zitten.
- In de doos van de colostoma zakjes zitten vaak stickertjes/plakkertjes. Hiermee plakt u de filters van het zakje af ter bescherming tegen vocht, bijvoorbeeld bij douchen en baden. Met deze stickers voorkomt u ook het vacuüm trekken van het zakje.
Contact opnemen
Redenen om contact op te nemen met uw stomaverpleegkundige en/of chirurg.- Een plotselinge verandering in de grootte, lengte of kleur van de colostoma.
- Een plotselinge verandering in de hoeveelheid ontlasting die u niet kunt verklaren.
- Pijn of krampen voordat de ontlasting uit de stoma komt.
- Lekkage van het opvangmateriaal.
- Huidproblemen.
- Bloedverlies bij de ontlasting of uit de stoma.
- Psychische en/of sociale problemen.
- Vragen op het gebied van onder andere werkhervatting, sport, seksualiteit.
Voeding en vocht
Voor voeding en vochtinname gelden bepaalde richtlijnen. lees meerVoeding en vocht
- Zorg dat u voldoende drinkt, ongeveer anderhalf tot twee liter per dag, vooral bij warm weer, sporten en bij koorts.
- Sommige voedingsmiddelen, zoals uien, prei en bruine bonen, kunnen meer ‘gas’ produceren in de darmen. U mag deze producten echter gewoon gebruiken.
- Probeer uw gewicht stabiel te houden. Gewichtstoename en -afname kunnen problemen opleveren voor de colostoma en voor de hechting van het stomamateriaal.
Ontlasting
De hoeveelheid ontlasting per 24 uur is verschillend per persoon, gemiddeld verwisselt u het zakje twee à drie keer per dag. Bij dunnere ontlasting moet u het zakje vaker verwisselen of legen. lees meerOntlasting
De hoeveelheid ontlasting per 24 uur is verschillend per persoon, gemiddeld verwisselt u het zakje twee à drie keer per dag. Bij dunnere ontlasting moet u het zakje vaker verwisselen of legen. De colostoma kan ook in de nacht ontlasting produceren.Als u nog een endeldarm heeft, kunt u aandrang om te poepen krijgen. Het is belangrijk dat u dan op het toilet gaat zitten. Het kan zijn dat u wat slijm poept. Vaak is dat grijs/groen van kleur en heeft het een sterke geur.
Samenstelling, kleur en geur van de ontlasting
- Ontlasting uit een dikke darm hoort zacht te zijn.
- Als u weinig drinkt, wordt de ontlasting harder en wordt het moeilijker om uit de stoma te komen, hierdoor kunt u buikkrampen krijgen.
- Bij een voedselvergiftiging of een buikgriep treedt er in de meeste gevallen diarree op, belangrijk is dan dat u probeert voldoende te blijven drinken.
- Het is belangrijk dat u voldoende vezels eet en minimaal anderhalve liter drinkt, dit heeft een positief effect op de samenstelling van de ontlasting. Volkorenproducten, groenten, fruit en peulvruchten bevatten veel vezels.
Stappenplan verzorging colostoma
Benodigdheden
- huidplaat en colostomazakje (tweedelig systeem) of huidplaat met colostomazakje (eendelig systeem)
- onsteriele gaasjes
- afvalzakje
- eventueel een schaartje
- eventueel een mal en pen
- water
- handdoek/onderlegger
Stappen
Stappenplan verzorging
-
Was uw handen.
-
Controleer of het zakje op de plak past (bij tweedelig systeem).
-
Knip of kneed met behulp van de mal de huidplaat op maat (check regelmatig of de mal aangepast moet worden).
-
Verzorg uw stoma op een voor u zo gemakkelijk mogelijke manier. Bijvoorbeeld op bed, voor de wastafel of onder de douche. Zonodig kunt u een handdoek als ‘schortje’ gebruiken. U kunt de handdoek tussen het elastiek van uw ondergoed / broek vastmaken.
-
Neem de huidplaat van boven naar beneden af. Ondersteun hierbij steeds de huid met een hand. Houd een gaasje bij de hand en dek hiermee de stoma af. Doe de huidplaat en het zakje in de afvalzak.
-
Maak de huid rondom de stoma schoon met lauw water en een gaasje of onder de douche. Gebruik bij voorkeur geen zeep, dit kan tot huidirritatie lijden. De stoma kan wat bloeden tijdens de verzorging. Dit is niet erg. Dep na het wassen de huid droog, niet wrijven.
-
Inspecteer de huid rondom het stoma op wondjes, roodheid en oneffenheden. Als uw huid rondom het stoma te lang rood of ontveld is, neem dan contact op met het stomateam.
- Gebruikt u een tweedelig systeem, dan gaat u verder bij punt 8.
- Gebruikt u een eendelig systeem, dan gaat u verder bij punt 9.
-
Tweedelig systeem: neem het beschermpapier van de huidplaat. Houdt de huidplaat met één hand vast en houdt met de andere hand de huid omhoog zodat de stoma goed zichtbaar is tijdens het aanbrengen van de huidplaat. Druk de huidplaat vervolgens goed aan, zodat deze goed op de huid plakt. Hierna plakt u het zakje op de huidplaat of plaatst u het zakje op de ring. Druk met twee vingers naast elkaar tot het goed aansluit. Controleer of het zakje goed aangesloten is.
-
Eendelig systeem: neem het beschermpapier van de plak, vouw de stomaplak dubbel en plaats deze precies aan de onderkant van de stoma en rol de stomaplak dan langzaam over de stoma. Hierna plakt u het zakje op de huidplaat of plaatst u het zakje op de ring. Druk met met twee vingers naast elkaar tot het goed aansluit. Controleer of het zakje goed aangesloten is.
-
Zorg dat u de plak rustig laat hechten. Druk hiervoor met een volle hand het materiaal zo’n drie minuten aan.
-
Ruim de spullen op en was uw handen.
Vragen team stomazorg
De eerste poliklinische controle zal in de regel na twee weken plaatsvinden. U kunt uw vragen dan stellen, maar u kunt ook een afspraak maken voor een consult tijdens het spreekuur of u kunt de stomaverpleegkundige vragen om telefonisch contact met u op te nemen. lees meerVragen team stomazorg
De stomacoach van de verpleegafdeling belt u één week na ontslag. De eerste poliklinische controle zal in de regel na twee weken plaatsvinden. U kunt uw vragen dan stellen, maar u kunt ook een afspraak maken voor een consult tijdens het spreekuur of u kunt de stomaverpleegkundige vragen om telefonisch contact met u op te nemen. Daarnaast is het ook mogelijk vragen te stellen aan uw behandelteam via MijnRadboud.Bel hiervoor naar (024) 361 38 08, bereikbaar op werkdagen tussen 08.00 en 17.00 uur.
Buiten kantoortijden: tot en met de derde dag na ontslag kunt u met een dringende vraag die niet kan wachten tot de eerstvolgende werkdag, via de verpleegafdeling contact zoeken met de verpleegkundige, via (024) 361 34 38. Vanaf de 4de dag na ontslag kan u contact opnemen met uw huisartsenpost.
