Behandeling Blaaskatheter

Behandeling Hoe wordt de katheter geplaatst?

De katheter kunnen we op twee manieren in de blaas plaatsen:

• via de plasbuis (transurethrale katheter)
• via de onderbuik (suprapubische katheter)

Katheter via de plasbuis (transurethrale katheter)

Een arts of verpleegkundige brengt de transurethrale katheter in. De katheter gaat door de plasbuis naar de blaas. Dit doet geen pijn, maar kan bij het inbrengen vervelend aanvoelen.

De verpleegkundige geeft uitleg over de verzorging en het gebruik van de urinezak, katheterventiel en/of stopje. U krijgt een startpakket met benodigdheden mee naar huis.

Katheter via de onderbuik (suprapubische katheter)

De suprapubische katheter prikt de arts via uw onderbuik. De katheter komt rechtstreeks in de blaas, net boven het schaambeen. Dit gebeurt met een plaatselijke verdoving op de polikliniek. In sommige situaties gebeurt dit op de operatiekamer met een ruggenprik of narcose.


 Aanprikken van de suprapubische katheter:

• Gebruikt u medicijnen? Neem dan uw medicijnenlijst mee. Wij willen graag weten of u bloedverdunners gebruikt. Uw arts bespreekt met u of u de bloedverdunners kunt blijven gebruiken.
• De arts controleert met een echo van de buik of uwblaas vol genoeg is. Als de blaas niet vol genoeg is, brengen we  eerst een katheter via de plasbuis in. Via deze katheter kan de blaas gevuld worden met steriel water. Deze katheter verwijderen we weer  wanneer wede suprapubische katheter geplaatst hebben.
• Als het nodig is, scheert de verpleegkundige vóór de ingreep de huid tussen uw navel en schaambeen.
• Wij maken uw huid schoon met Betadine of chloorhexidine.
• Bij een plaatselijke verdoving verdoven we de huid met behulp van een spuitje.
• De arts maakt een klein sneetje in de huid.
• De blaas wordt met een dikke naald aangeprikt. Dit kan gevoelig zijn.
• Daarna wordt de naald gewisseld voor een katheter.
• De insteekopening in de buik waar de katheter uitkomt, bedekken we met een steriel gaasje.
• De ingreep duurt ongeveer 15 tot 30 minuten.

Na het aanprikken:

• U kunt niet zelf naar huis rijden. Regel daarom van tevoren begeleiding en vervoer.
• Uw urine kan de eerste dagen wat bloederig zijn en enkele kleine bloedstolsels bevatten. Dit is normaal. We raden u aan extra te drinken. Blijft de urine na een week bloederig of verstopt de katheter door de bloedstolsels? Neem dan contact op met uw huisarts of het ziekenhuis.
• De verpleegkundige geeft uitleg over de verzorging en het gebruik van de urinezak, katheterventiel en/of stopje. U krijgt een startpakket met benodigdheden mee naar huis voor de eerste week. Nadien kunt u de materialen zelf vanuit thuis bestellen bij een leverancier.
• Na 24 uur mag het gaasje eraf en mag u weer douchen. Mocht het gaasje vastzitten, dan kunt u dit losweken onder de douche.
• Dep na het douchen de huid bij de insteekopening goed droog.

 

Na het plaatsen Waar moet u rekening mee houden?

Contact opnemen

Mijn katheter is eruit gevallen, wat nu?

• Transurethrale katheter: de huisarts of thuiszorg kan een nieuwe katheter inbrengen.
• Suprapubische katheter: neem contact op met uw huisarts of het ziekenhuis. We kunnen binnen een paar uur een nieuwe katheter door het kanaal plaatsen. Duurt het langer, dan gaan de blaas en huid dicht en moeten we de suprapubische katheter opnieuw aanprikken.

Neem in de volgende gevallen contact op met uw huisarts:

• Uw katheter is verstopt.
• Uw urine is bloederig met stolsels.
• U heeft koorts met een temperatuur boven de 38,5 C of langer dan 24 uur een temperatuur boven de 38 C.

Mogelijke klachten

• Blaaskrampen: deze kenmerken zich door een gevoel van aandrang om te plassen, urineverlies uit de plasbuis of pijn aan de top van uw penis (eikel). Hiervoor kan de arts medicatie voorschrijven. Controleer altijd eerst zelf of er sprake is van een knik of bloedstolsel en of de opvangzak lager dan de blaas hangt.
• Blaasontsteking: laat uw huisarts een urinekweek inzetten. Behandeling met antibioticum heeft alleen zin bij klachten zoals koorts, pijn, ziek zijn of vies ruikende urine.
• Slijm, vlokken, gruis, steenvorming: om dit te voorkomen is het belangrijk dat u voldoende drinkt. Drink minimaal anderhalve liter per dag. Als het nodig is, kan uw arts spoelen van de blaas voorschrijven.

Seksualiteit

Mannen en vrouwen met een katheter kunnen seks hebben. Bij een suprapubische katheter geeft dit geen problemen. Vrouwen met een transurethrale katheter kunnen de katheter op de buik vastplakken. Mannen met een transurethrale katheter kunnen de katheter vastmaken op de penis en een condoom omdoen.

Verzorging van uw katheter

Transurethrale katheter

• De verzorging kunt u zelf doen of door uw partner of mantelzorger laten doen. Soms heeft u hulp van de thuiszorg nodig. De verpleegkundige van de polikliniek regelt dan de thuiszorg.
• Maak het gebied rond de plasbuis hygiënisch schoon.
• Voor mannen: onder de voorhuid dagelijks wassen met lauw water.
• Voor vrouwen: rond het plasgaatje dagelijks wassen met lauw water.
• Om de 6 tot 12 weken wordt de katheter verwisseld. Dit kan uw huisarts of de thuiszorg doen.

 

Suprapubische katheter

• De verzorging kunt u zelf doen of door uw partner of mantelzorger laten doen. Soms heeft u hulp van de thuiszorg nodig. De verpleegkundige van de polikliniek regelt dan de thuiszorg.
• Was de huid rondom insteekopening waar de katheter is ingebracht dagelijks met water. Droog de huid zorgvuldig af met een schone doek.
• Dagelijks wassen, douchen of baden is geen probleem. Als u wilt zwemmen en de insteekopening is nog niet genezen, dan kunt u deze afplakken met een speciale plastic folie.
• Verwijder pus met Betadine op een gaasje. Gebruik  geen jodiumzalf.
• Breng geen verband of pleister aan rondom de insteekopening, tenzij er urine, wondvocht of pus lekt.
• Stip wildvlees rondom de insteekopening aan met zilvernitraat. Dit kan uw (huis)arts voorschrijven.
• Om de 6 tot 12 weken wordt de katheter verwisseld. De eerste keer doen we dit in het ziekenhuis. Daarna wisselt de thuiszorg of uw huisarts de katheter.

Urine opvangen

Er zijn twee soorten urinezakken: een beenzak en een nachtzak.

Overdag draagt u een beenzak. Dit is een kleine zak waar een halve liter urine in kan. De beenzak draagt u op uw boven- of onderbeen onder uw kleding. U kunt de zak met een bandsysteem aan uw been vastmaken. Zit de beenzak vol met urine? Dan kunt u het kraantje aan de onderkant openzetten en de urine in bijvoorbeeld een toilet laten lopen. Draai het kraantje dicht nadat u de opvangzak heeft leeggemaakt.

’s Nachts gebruikt u een nachtzak. Dat is een grote zak met een langere slang waar 2 liter urine in kan. De nachtzak moet lager hangen dan uw blaas. U kunt de nachtzak aan de rand van het bed vastmaken. Heeft de nachtzak een afvoeropening? Dan kunt u deze iedere dag uitspoelen met water en een week lang gebruiken. Als uw nachtzak geen afvoeropening heeft, moet u elke nacht een nieuwe gebruiken.

Aandachtspunten urinezak:

• Sluit de beenzak aan op uw katheter.
• Bevestig uw beenzak met behulp van een bandsysteem op uw been.
• Koppel voor de nacht uw beenzak aan de nachtzak (of de nachtzak rechtstreeks aan de katheter).
• Bevestig de nachtzak met behulp van een hanger aan uw bedrand.
• Hang uw urinezak altijd lager dan uw blaas.
• Was altijd uw handen voor en na het loskoppelen of vervangen uw urinezak.
• Gebruik uw beenzak en nachtzak maximaal 7 dagen.
• Spoel uw nachtzak door met water. Doe dit elke dag. Hang uw nachtzak op een schone plaats totdat u deze weer aansluit.
• Draag loszittende kleding zodat de katheterslang niet afknikt en er geen druk ontstaat.

Katheterventiel

Hiernaast bestaat de mogelijkheid voor een katheterventiel. Hiermee kunt u de katheter open- of dichtzetten. De urine blijft in de blaas totdat u aandrang krijgt. U opent de katheter of verwijdert het stopje om de urine weg te laten lopen in bijvoorbeeld een toilet. Hierna zet u het katheterventiel weer dicht. Heeft u geen aandrang? Open dan uw katheter om de 3 uur. Voor de nacht koppelt u een nachtzak aan het katheterventiel en zet u dit open. De urine kan dan continu aflopen.