Waarom bestralen bij stamceltransplantatie?
Bij leukemie is bestraling (radiotherapie) onderdeel van de totale behandeling. De totale behandeling bestaat daarnaast uit een stamceltransplantatie en chemotherapie.
lees meerWaarom bestralen bij stamceltransplantatie?
Een stamceltransplantatie met bloedstamcellen kan een onderdeel zijn van de behandeling van leukemie of maligne lymfomen (Hodgkin lymfoom en non-Hodgkin lymfomen). Als voorbereiding op de stamceltransplantatie krijgt u chemotherapie en bestraling. Hierbij bestralen we uw hele lichaam om de kankercellen te doden die na de chemotherapie nog aanwezig kunnen zijn. Als u stamcellen van een onverwante donor krijgt (allogene stamceltransplantatie) heeft de bestraling nog een ander doel: de bestraling onderdrukt de afweerreactie van uw lichaam tegen de donorstamcellen. Hierdoor worden de donorstamcellen niet afgestoten.
Het doel van de totale lichaamsbestraling is:
- Het vernietigen van kwaadaardige cellen die na de chemotherapie kunnen zijn overgebleven.
- Het onderdrukken van de afweerreactie tegen de donorstamcellen. Dit geldt alleen bij allogene beenmergtransplantatie. Deze stamcellen zijn afkomstig van een donor. (Bij een autologe stamceltransplantatie krijgt u uw eigen stamcellen terug).
Over bestraling
Behandeling met bestraling noemen we ook wel radiotherapie. Bij een stamceltransplantatie bestralen we uw hele lichaam. We noemen dit een totale lichaamsbestraling of total body irradiation (TBI).
Voor de behandeling
Na de afspraak met de radiotherapeut gaat u zich voorbereiden op de totale lichaamsbestraling. lees meerVoor de behandeling
Na de afspraak met de radiotherapeut gaat u zich voorbereiden op de totale lichaamsbestraling. Deze voorbereidingen bestaan uit:
- we maken een CT-scan van uw gehele lichaam
- u ligt in rugligging of in zijligging. Om ervoor te zorgen dat we u steeds in de juiste houding bestralen gebruiken we hulpmiddelen (kussentjes en vacuümkussen)
Kledingvoorschriften
In verband met lijnen die er aangetekend worden vragen wij u uw kleding uit te doen. U kunt uw ondergoed aanhouden. Een BH zonder beugels (bijvoorbeeld een topje of sport BH) kan ook aanblijven.
Tijdens de behandeling krijgt u een laken over u heen tegen de kou.
Tijdens de behandeling
Tijdens de bestraling ligt u op de bestralingstafel. Halverwege de behandeling draaien we deze tafel zodat we u aan beide zijden van uw lichaam kunnen bestralen. lees meerTijdens de behandeling
We brengen u op uw bed naar de bestralingsruimte. Daar gaat u op de bestralingstafel liggen. Met kussentjes en vacuumkussen leggen we u in dezelfde houding als bij de voorbereidings CT-scan. We starten de besstraling nadat we allerlei controles hebben uitgevoerd.
Tijdens de bestraling bent u alleen in de bestralingsruimte. De laboranten houden u via een videocamera in de gaten en u kunt met hen praten via een intercom. Als het nodig is kunnen we de bestraling onderbreken.
Halverwege de behandeling komen de laboranten de bestralingskamer binnen en draaien zij de bestralingstafel. Zo verdelen we de bestraling zo goed mogelijk over beide zijden van uw lichaam. Per zijde duurt de bestraling ongeveer 15 minuten. U kunt een cd meenemen die we afspelen tijdens de bestraling. In totaal bent u ongeveer 1 uur op de afdeling radiotherapie. Na de bestraling brengen we u in uw eigen bed weer naar de klinische afdeling.
Bijwerkingen
De meest voorkomende bijwerkingen die al kort na de bestraling kunnen optreden zijn:
- Misselijkheid/braken. U krijgt medicijnen hier tegen.
- Opgezette/pijnlijke speekselklieren en/of minder speekselproductie.
- Prikkeling van uw maag en darmen: opboeren, frequentere dunne ontlasting, zuurvorming.
- Lichte temperatuursverhoging.
- Rode verkleuring van de huid.
Wanneer u een hogere bestralingsdosering krijgt, kunt u ook last krijgen van:
- Pijnlijke slijmvliezen van mond/keelholte.
- Slikklachten.
Huidverzorging
Extra verzorging van de huid is niet nodig tijdens de bestralingsperiode.
Huidverzorging tijdens de bestralingsperiode
Door de bestraling kan uw huid geïrriteerd raken. Om irritatie van uw huid zoveel mogelijk te beperken is het belangrijk dat u een aantal adviezen opvolgt. lees meerHuidverzorging tijdens de bestralingsperiode
Door de bestraling kan uw huid geïrriteerd raken. Of u wel of geen huidreactie krijgt is van veel verschillende factoren afhankelijk. Huidreactie is een vaak voorkomende bijwerking op de behandeling. Huidreacties kunt u niet voorkomen met voorzorgsmaatregelen.
Hieronder vindt u de belangrijkste adviezen. Indien u vragen heeft kunt u altijd terecht bij uw verpleegkundig consulent op de radiotherapie.
- Draag makkelijk zittende kleding. Voorkom schurende randen/naden.
- Het gebruik van milde zeep is toegestaan.
- U mag normaal douchen en baden.
- Zwemmen (buiten, chloor) en sauna mag indien de huid geen reactie vertoont.
- Eigen huidverzorgingsproducten mag u blijven gebruiken, tenzij u irritatie bemerkt.
- Deodorant (liefst zonder alcohol) is toegestaan.
- Scheer bij voorkeur elektrisch in het gezicht. Indien nooit wondjes, dan mag het ook met het mes.
- Lichaamsbeharing in bestraald gebied bij voorkeur niet ontharen.
- Bij het ontharen niet harsen en geen ontharingscrème gebruiken.
- Gebruik alleen aftershave voor een gevoelige huid in bestraald gebied.
- Zorg dat uw huid zo min mogelijk in de zon komt in verband met het risico op hypo- of hyperpigmentatie (huidverkleuringen). Zorg dat u niet verbrandt.
- Voor advies over zonnebrandcremes zie de adviezen op KWF.nl.
- Plak geen pleisters in het gebied dat bestraald wordt.
- Gebruk bij voorkeur geen sterk geparfumeerde producten/haarverf.
Indien een reactie ontstaat van de bestraalde huid, hoeft dit niet altijd pijnlijk te zijn. De huid droog houden is in dat geval een goede optie.
In geval van pijn, jeuk of andere klachten kunt u in overleg met uw verpleegkundig consulent of arts een recept krijgen voor verzachtende crème. Ook kunnen zij u mogelijk andere praktische adviezen geven.
De acute huidreactie ontstaan door bestraling, kan na de behandeling nog toenemen. Zeg het de verpleegkundige als uw huid open gaat na de bestraling.
Gemiddeld duurt het 2-4 weken voordat de huidreactie weer genezen is.
Contact
Afdeling Radiotherapie
(024) 361 45 05
Buiten deze tijden alleen:
spoedeisende klachten WEL gerelateerd aan de bestraling
(024) 3611111
contactformulier
Afdeling Radiotherapie
De afdeling Radiotherapie behandelt kanker door middel van bestraling (radiotherapie). Radiotherapie vernietigt kankercellen of remt deze in hun groei.
lees meerOnze locaties
Radboudumc adres en route
Ingang: Ingang Radiotherapie
Gebouw: G
Verdieping: 0
Route: 875
Radboudumc adres en route
Bezoekadres
Ingang Radiotherapie
Geert Grooteplein 32
6525GA Nijmegen