Patiëntenzorg Behandelingen Bestralen bij borstkanker

Waarom bestralen bij borstkanker?

Bestraling (radiotherapie) bij borstkanker vindt meestal plaats nadat u geopereerd bent. Met de bestralingsbehandeling willen we de kans op het terugkeren van de tumor verkleinen en daarmee de kans op genezing vergroten.

lees meer

Waarom bestralen bij borstkanker?

Bestraling (radiotherapie) bij borstkanker vindt meestal plaats nadat u geopereerd bent. Sommige patiënten hebben voor de operatie ook nog chemotherapie en/of hormonale therapie gehad. Met de bestralingsbehandeling willen we de kans op het terugkeren van de tumor verkleinen en daarmee de kans op genezing vergroten. 

Over bestraling

Behandeling met bestraling noemen we ook wel radiotherapie. Bij radiotherapie proberen we zoveel mogelijk kankercellen te vernietigen en daarbij zo min mogelijk gezond weefsel aan te tasten. Bij borstkanker bestralen we de borst of borstwand en soms ook de lymfekliergebieden.


Contact

Afdeling Radiotherapie

Bereikbaar ma-vr 8.00-17.00
(024) 361 45 05

Buiten deze tijden alleen:
spoedeisende klachten WEL gerelateerd aan de bestraling
(024) 3611111
contactformulier

Voor de behandeling

  • Vóór de behandeling bepalen we met een CT-scan de juiste plaats van de bestraling.

    lees meer


    CT-scan

    Bestraling bij (voorstadium) borstkanker vindt meestal plaats nadat u geopereerd bent. Met de bestralingsbehandeling willen we de kans op het terugkeren van de tumor verkleinen en daarmee de kans op genezing vergroten. 


  • Bestralingsplan

    Na het maken van de CT-scan maken we een bestralingsplan waarin we vastleggen hoe vaak we bestralen en vanuit welke richting. Meestal kunnen we 1 tot 2 weken na het maken van de CT-scan beginnen met de bestralingen. Tijdens uw eerste afspraak met de radiotherapeut-oncoloog krijgt u informatie over het bestralingsgebied, het aantal bestralingen, bijwerkingen en praktische zaken.

     

Tijdens de behandeling

U krijgt 5 bestralingen per week op doordeweekse dagen. De complete behandeling duurt 1 tot 4 weken. Iedere bestraling duurt 10 tot 25 minuten.

lees meer

Tijdens de behandeling

U krijgt 5 bestralingen per week op doordeweekse dagen. De complete behandeling duurt 1 tot 4 weken. Iedere bestraling duurt 10 tot 25 minuten, inclusief het recht leggen. Voordat we beginnen met de bestraling maken we regelmatig controlefoto’s om te controleren of u hetzelfde ligt als op de CT-scan. Het is van belang dat u zo stil mogelijk blijft liggen.

Controles

Tijdens de bestralingsperiode heeft u één of meerdere controleafspraken bij de radiotherapeut-oncoloog. Als u klachten heeft, kunt u die dan bespreken. Heeft u klachten waar u niet mee wilt wachten tot een volgende controle? Geef ze aan bij de bestralingslaborant. We plannen dan een tussentijdse controle in. Bij de laatste controleafspraak hoort u bij wie en wanneer u na de complete behandeling op controle moet komen.


Huidverzorging tijdens de bestralings­periode

Door de bestraling kan uw huid geïrriteerd raken. Om irritatie van uw huid zoveel mogelijk te beperken is het belangrijk dat u een aantal adviezen opvolgt. lees meer

Huidverzorging tijdens de bestralings­periode

Door de bestraling kan uw huid geïrriteerd raken. Of u wel of geen huidreactie krijgt is van veel verschillende factoren afhankelijk. Huidreactie is een vaak voorkomende bijwerking op de behandeling. Huidreacties kunt u niet voorkomen met voorzorgsmaatregelen.
Hieronder vindt u de belangrijkste adviezen. Indien u vragen heeft kunt u altijd terecht bij uw verpleegkundig consulent op de radiotherapie.

  • Draag makkelijk zittende kleding. Voorkom schurende randen/naden.
  • Het gebruik van milde zeep is toegestaan.
  • U mag normaal douchen en baden.
  • Zwemmen (buiten, chloor) en sauna mag indien de huid geen reactie vertoont.
  • Eigen huidverzorgingsproducten mag u blijven gebruiken, tenzij u irritatie bemerkt.
  • Deodorant (liefst zonder alcohol) is toegestaan.
  • Scheer bij voorkeur elektrisch in het gezicht. Indien nooit wondjes, dan mag het ook met het mes.
  • Lichaamsbeharing in bestraald gebied bij voorkeur niet ontharen.
  • Bij het ontharen niet harsen en geen ontharingscrème gebruiken.
  • Gebruik alleen aftershave voor een gevoelige huid in bestraald gebied.
  • Zorg dat uw huid zo min mogelijk in de zon komt in verband met het risico op hypo- of hyperpigmentatie (huidverkleuringen). Zorg dat u niet verbrandt.
  • Voor advies over zonnebrandcremes zie de adviezen op KWF.nl.
  • Plak geen pleisters in het gebied dat bestraald wordt.
  • Gebruk bij voorkeur geen sterk geparfumeerde producten/haarverf.

Indien een reactie ontstaat van de bestraalde huid, hoeft dit niet altijd pijnlijk te zijn. De huid droog houden is in dat geval een goede optie.

In geval van pijn, jeuk of andere klachten kunt u in overleg met uw verpleegkundig consulent of arts een recept krijgen voor verzachtende crème. Ook kunnen zij u mogelijk andere praktische adviezen geven.

De acute huidreactie ontstaan door bestraling, kan na de behandeling nog toenemen. Zeg het de verpleegkundige als uw huid open gaat na de bestraling.

Gemiddeld duurt het 2-4 weken voordat de huidreactie weer genezen is.


Bijwerkingen

Tijdens de bestralingsperiode kunnen bijwerkingen optreden. Deze zijn 1 tot 2 weken na de bestralingen het ergst en verdwijnen meestal na 2 tot 5 weken.
  • Bij bestraling van de linkerborst of borstwand kan een klein deel van uw hart in het bestralingsgebied liggen. Bij de voorbereiding houden we hier rekening mee.


  • Huidklachten

    U kunt huidklachten krijgen zoals een (gespannen) rode huid, jeuk of een branderig gevoel. De tepel wordt vaak gevoeliger. De roodheid begint meestal 2 tot 4 weken na de start van de behandeling en is het ergst 1 tot 2 weken nadat de behandeling afgelopen is. In huidplooien, zoals onder uw oksel en onder uw borst, is de huidreactie vaak het ergst. Als de huid open gaat, behandelen we u hiervoor.

    De huid herstelt zich na 2 tot 5 weken. Wel is de huid vaak enkele maanden donkerder van kleur. Bloedvaatjes kunnen in de periode na de bestraling duidelijker zichtbaar zijn. De bestraalde huid is een paar maanden gevoeliger voor zonlicht, dus pas op met zonnebaden.

    Adviezen

    • Draag tijdens en na de bestralingsperiode geen strakke beha en het liefst geen beugelbeha.
    • Spoel de huid die bestraald wordt voorzichtig af met water of was met pH-neutrale zeep.  Zorg ervoor dat de lijnen blijven staan.
    • Dep de huid droog met een zachte handdoek en wrijf niet.
    • Vermijd schurende en knellende kleding.
    • Krab bij jeuk niet aan huid die bestraald wordt.
    • Gebruik in het bestralingsgebied geen crèmes of zalf, behalve als de afdeling Radiotherapie deze heeft voorgeschreven.
    • Plak geen pleisters in het gebied dat bestraald wordt.
    • Gebruik geen ontharingscrème en scheer u niet in het bestralingsgebied.
    • Blijf tijdens de behandeling uit de zon met het behandelde gebied. Gebruik tot enkele maanden na afloop van de behandeling zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor.
    • Ga tijdens de bestralingsperiode en enkele weken daarna niet zwemmen, in de sauna of in bad.

  • Lymfekliergebieden

    Als uw lymfkliergebieden mee bestraald worden, is de kans groter dat u last krijgt van lymfevocht (lymfeoedeem) in uw arm. De kans op een lymfeoedeem is klein als u alleen een schildwachtklieroperatie heeft gehad in plaats van een volledige okselklieroperatie.

    Door de bestralingen van het lymfekliergebied kunt u last krijgen van een stijve schouder. Daarom is het belangrijk om de oefeningen die u na de okselklieroperatie leert een jaar lang regelmatig te doen.

  • Stuwing van de borst

    Tijdens en na de bestraling kan uw borst voller aanvoelen door vochtophoping. Hierdoor kan de borst gevoeliger zijn. Het is normaal als u kortdurend een stekende pijn in uw borst(wand) voelt. Door de bestraling ontstaat soms meer bind- en littekenweefsel. Daardoor voelt uw borst steviger aan en verandert de vorm. Vooral als u erop drukt, is de borst gevoelig.

  • Vermoeidheid

    Niet alleen de bestraling geeft vermoeidheidsklachten. Ook spanningen rondom de ziekte en de behandeling zijn van invloed op hoe u zich voelt. De vermoeidheid kan beginnen tijdens de behandeling en kan weken tot maanden aanhouden. Het helpt om rust te nemen en voldoende te bewegen. Probeer uw dagelijks activiteiten in rustig tempo te doen, te ontspannen en afleiding te zoeken.
     

Na de bestraling

De bijwerkingen die u door de behandeling heeft gekregen, nemen de eerste 7 tot 10 dagen verder toe. U kunt last hebben van vermoeidheid en huidproblemen. lees meer

Na de bestraling

De bijwerkingen die u door de behandeling heeft gekregen, nemen de eerste 7 tot 10 dagen verder toe.

Vermoeidheid

U kunt zich moe voelen. Dit komt door de behandeling, maar ook omdat u nu toe kunt geven aan de moeheid. Als u moe bent, neem dan halverwege de dag een rustmoment.

Huid

Blijf uw huid zo verzorgen als u tijdens de bestraling heeft gedaan. De bestraling werkt namelijk nog door. De inktstrepen verdwijnen vanzelf. U mag uw huid 2 tot 3 maal per dag insmeren met de voorgeschreven crème. Het kan zijn dat uw huid stuk gaat na de behandeling. Neem in dat geval contact op met de verpleegkundige van de afdeling Radiotherapie (024) 361 53 14. Het kan ook zijn dat uw huid tijdens de behandeling al stuk is gegaan. De verpleegkundige heeft u dan informatie en spullen voor de verzorging gegeven.

De eerste periode na de bestraling is uw huid nog droger. Het is belangrijk om uw huid vet te houden om te voorkomen dat uw huid trekkerig en jeukend aanvoelt. Na een paar weken kunt u uw huid ook insmeren met uw eigen crème. Ook na verloop van tijd blijft uw bestraalde huid kwetsbaar. Wees daarom voorzichtig met zonlicht. Gebruik voor uw bestraalde huid een zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor, bijvoorbeeld factor 40 of 50. Ook helpt het om uw huid te bedekken.

Wondverzorging

Als uw huid stuk is gegaan bij de bestraling kunt u uw huid als volgt verzorgen:
  • Spoel uw huid dagelijks af met lauw water.
  • Verzorg uw huid 2 tot 3 keer per dag met crème. Dit doet u door de voorgeschreven crème met een mes op het verband te smeren. Leg dit verband vervolgens op uw kapotte huid. Het soort verband is afhankelijk van wat de verpleegkundige met u afspreekt.
  • U mag geen pleister op uw bestraalde huid plakken. Houd het verband op zijn plaats met een hemdje met één mouwsgat van buisverband. Knip hiervoor een stuk buisverband af ter grootte van een hemd. Deze knipt u ongeveer 10 cm in.
  • Spoel het mes na gebruik af onder heet water en droog het af met een tissue. Het is normaal dat in het verband groen/geel vocht komt. Dit zijn huidresten vermengd met crème.
  • Verander het beleid niet zonder overleg met de afdeling Radiotherapie.
  • Neem bij koorts contact op met de afdeling Radiotherapie.

Borstkanker mamma­carcinoom

Borstkanker is een kwaadaardig gezwel in de borst. Symptomen van borstkanker kunnen zijn een knobbeltje of verdikking op uw borst, een ingetrokken tepel, bloederige afscheiding uit uw tepel en een verkleurde of warme borst. lees meer

Behandeling Bestraling borstkanker met ingehouden adem

Direct achter uw linker borst ligt het hart. Deze willen we bij de bestraling zoveel mogelijk sparen. Als u uw adem inhoudt, zit er meer lucht in uw longen en wordt de afstand tussen uw borstwand en hart groter. Hierdoor krijgt uw hart minder straling. lees meer

Afdeling Radiotherapie

De afdeling Radiotherapie behandelt kanker door middel van bestraling (radiotherapie). Radiotherapie vernietigt kankercellen of remt deze in hun groei.

lees meer

Verpleegkundig consulenten Radiotherapie

(024) 361 53 14
contactformulier

Onze locaties


Radboudumc adres en route

Ingang: Ingang Radiotherapie
Gebouw: G
Verdieping: 0
Route: 875

bekijk route

Radboudumc adres en route

Bezoekadres

Ingang Radiotherapie
Geert Grooteplein 32
6525GA Nijmegen

Routebeschrijving

Reis naar Geert Grooteplein 32
Ga naar binnen bij: Ingang Radiotherapie
Ga naar Gebouw G, Verdieping 0 en volg route 875

CWZ Nijmegen adres en route

Ingang: Canisius Wilhelmina Ziekenhuis (CWZ)
Route: A53

bekijk route

CWZ Nijmegen adres en route

Bezoekadres

Canisius Wilhelmina Ziekenhuis
Weg door Jonkerbos 100
6532 SZ Nijmegen

U vindt de afdeling Radiotherapie onder het Spoedplein.

Routebeschrijving

Reis naar Weg door Jonkerbos 100
Ga naar binnen bij: Canisius Wilhelmina Ziekenhuis (CWZ)
Volg route A53
  • Medewerkers
  • Intranet