Immuun gemedieerde trombocytopenie (ITP)

Wat is immuun gemedieerde trombocytopenie?

Immuun gemedieerde trombocytopenie (ITP) is een auto-immuun­ziekte, waarbij uw afweer­systeem uw eigen bloed­plaatjes afbreekt. Dit leidt tot een tekort aan bloed­plaatjes.

Normaal gesproken vormt het lichaam antistoffen tegen lichaamsvreemde binnendringers, zoals virussen en bacteriën. Bij een auto-immuunziekte worden er door een vergissing antistoffen gevormd tegen lichaamseigen eiwitten.

Bij ITP zijn er vaak antistoffen aanwezig die gericht zijn tegen eiwitten op het oppervlak van de eigen bloed­plaatjes. Daardoor breekt het lichaam deze bloedplaatjes sneller af dan normaal. In andere gevallen wordt de versnelde afbraak van bloed­plaatjes veroorzaakt door de directe dodelijke activiteit van een bepaalde afweercel tegen het bloedplaatje, de T-lymfocyt.

Bij mensen met ITP worden er meer bloedplaatjes afgebroken dan dat er door het beenmerg aangemaakt kunnen worden. Hierdoor ontstaat een tekort aan bloedplaatjes. Daardoor heeft u meer kans op blauwe plekken en bloedingen. 

Oorzaak van ITP

De oorzaak van ITP is nog grotendeels onduidelijk. Deels lijkt er sprake te zijn van een ontsporing van het afweersysteem en deels lijkt het om kruisreactiviteit te gaan. Dit laatste is het geval wanneer stukjes van virussen en bacteriën op onderdelen van bloedplaatjes lijken. Als het afweersysteem in actie komt tegen het binnendringen van deze virussen of bacteriën, reageert het hierdoor ook op de eigen bloedplaatjes. Dit is waarom ITP soms na een infectie ontstaat.

Vormen van ITP

Er zijn 3 vormen van ITP:

• Nieuw gediagnosticeerde ITP (duurt korter dan 3 maanden)
• Persisterende ITP (duurt tussen 3 en 12 maanden)
• Chronische ITP  (duurt langer dan 12 maanden)

Bij jonge kinderen treedt ITP meestal plotseling op en is de duur vaak beperkt. Chronische ITP komt vooral voor bij volwassenen: vaker bij vrouwen dan bij mannen. Zo’n 30% van de chronische ITP patiënten heeft ook al een andere auto-immuunziekte. 

Verschillende namen

De aandoening immuun gemedieerde trombocytopenie (ITP) is ook bekend onder andere namen, zoals immuun trombocytopenie, idio­pathische trombocytopenische purpura (ITP) of de ziekte van Werlhof. 

Meer informatie

Op de website van de ITP patiëntenvereniging leest u meer over:

•  Klachten en symptomen
• Onderzoek en diagnose
• Behandeling