Wat is orthostatische hypotensie? OH

Hypotensie betekent een lage bloeddruk. Orthostatisch betekent een ‘’rechtop-houding’’. Samen geven deze woorden aan dat de bloeddruk daalt bij het opstaan vanuit een liggende of zittende houding. Bij iemand met orthostatische hypotensie kan de bloeddruk in liggende houding normaal of zelfs hoog zijn, maar wanneer iemand gaat staan daalt de bloeddruk. Een lichte daling veroorzaakt  geen klachten, maar als de bloeddrukdaling meer dan 20 mmHg is in staande houding, is er sprake van ‘’orthostatische hypotensie’’.

Klachten

Klachten en verschijnselen die kunnen optreden zijn: valneiging, duizeligheid, hoofdpijn, waarnemingsveranderingen (zwarte vlekken, sterretjes, wazig zien), gehoorsveranderingen, licht in het hoofd, draaierig, slaap, zwakte, vermoeidheid, misselijkheid, rusteloosheid, concentratieverlies, hartkloppingen of  pijn op de borst.

Oorzaak

Bij mensen met OH werkt het bloeddrukregulatiesysteem onvoldoende. De bloedvaten vernauwen niet wanneer zij gaan staan en de hartslag neemt nauwelijks toe. Het gevolg is dat de bloeddruk bij het staan te laag wordt. De bloeddruk kan zo laag worden dat er onvoldoende bloed naar de hersenen gaat waardoor er klachten ontstaan.
Patiëntenzorg Aandoeningen Orthostatische hypotensie

Wat is orthostatische hypotensie? OH

Bij iemand met orthostatische hypotensie kan de bloeddruk in liggende houding normaal of zelfs hoog zijn, maar wanneer iemand gaat staan daalt de bloeddruk. lees meer

Afdeling Geriatrie

De afdeling Geriatrie van het Radboudumc biedt zorg aan oudere patiënten die vaak een combinatie van lichamelijke, psychische en sociale problemen kennen. Uitgangspunt voor ons handelen is dat we ons inleven in u, de ouder wordende mens.

lees meer

Hoe wordt het vastgesteld?

De diagnose wordt gesteld door uw bloeddruk en hartslag te meten op 3 momenten.
  • Het eerste meetmoment wordt gedaan na 15 minuten in liggende houding.
  • Het tweede moment is 1 minuut na het gaan staan.
  • Het derde moment is 3 minuten na het gaan staan.

Behandeling

OH kan niet verholpen worden. Wel kunnen de klachten verminderen door u aan belangrijke leefregels te houden. Verder kan uw medicatie of medicatietijd worden aangepast als die invloed hebben op uw bloeddruk. lees meer

Behandeling

OH kan niet verholpen worden. Wel kunnen de klachten verminderen door u aan belangrijke leefregels te houden. Deze leefregels worden hieronder uitgelegd.
Verder kan uw medicatie of medicatietijd worden aangepast als die invloed hebben op uw bloeddruk (denk aan bloeddrukverlagende medicijnen, plasmedicatie of Parkinsonmedicatie).
Let op: stop of verander nooit zelf uw medicatie!

Wat kunt u zelf doen?

Orthostatische hypotensie is niet te genezen, maar u kunt klachten verminderen door een aantal leefregels toe te passen:
  • Zet het hoofdeinde van het bed iets hoger, rond de 30 graden.
  • Als het mogelijk is, probeer dan regelmatig te wandelen, zodat de spierkracht in uw benen optimaal blijft.
  • Sta nooit plotseling op, maar neem de tijd voor het veranderen van lichaamshouding.
  • Ga bij het opstaan uit bed eerst 5 minuten op de bedrand zitten voordat u opstaat. Zittend op de bedrand kunt u de volgende oefeningen doen: op uw tenen staan en uw knieën en kuiten 3x 5 seconden stevig tegen elkaar drukken waarbij u uw tenen in de grond drukt. Dit is vooral belangrijk ’s nachts en ’s morgens vroeg bij het opstaan.
  • Vermijd (te) heet douchen.
  • Zorg voor voldoende drinken op een dag (minstens 1,5 liter). Uiteraard geldt dit alleen als u geen vochtbeperking heeft om een andere reden.
  • Gebruik voldoende zout; overleg hierover eventueel met uw arts.
  • Gebruik verdeeld over de dag meerdere kleine maaltijden, zodat de bloeddruk door de verplaatsing van bloed naar de darmen niet overmatig daalt. Cafeïne vernauwt de bloedvaten van de buikorganen en kan klachten verminderen.
  • Sommige mensen hebben baat bij het gebruik van strakke (steun)kousen tot taillehoogte of een buikband, waardoor er minder bloed naar buik en benen kan zakken.

Wat u beter niet kunt doen?

  • Vermijd plaatsen waar u niet kunt gaan zitten (bijvoorbeeld een volle lift of trein of op een ladder).
  • Medicijnen die het hart- en vaatstelsel beïnvloeden, kunnen een nadelig effect op uw klachten hebben. Meld altijd aan uw arts/apotheker dat u orthostatische hypotensie heeft.
  • Bepaalde voedingsproducten kunnen uw klachten verergeren, bijvoorbeeld oude kaas en rode wijn. Het is verstandig om deze producten niet in grote hoeveelheden te nuttigen.

Waar kunt u terecht met vragen?

Tijdens uw verblijf in het ziekenhuis kunt u met vragen terecht bij uw behandelend arts en de verpleegkundigen. Als u thuis bent en nog vragen heeft of u merkt dat klachten verergeren, neem dan contact op met uw huisarts. Deze kan u helpen met vragen of u doorverwijzen naar een specialist.
  • Medewerkers
  • Intranet