Droge ogen

Over droge ogen

Bij het knipperen van de oogleden wordt een dun gelijkmatig laagje traanvocht over het oog verdeeld. Dit laagje heet de traanfilm en zorgt dat het oog vochtig blijft.
 
Als het traanvocht het oog niet vochtig genoeg houdt, ontstaan vervelende klachten. Droge of rode ogen, branderigheid, een gevoel alsof er iets in het oog zit, lichtschuwheid en tranen. Bij tranen denkt lijkt het alsof  de ogen niet droog zijn, maar dat kan wel zo zijn.
Droge ogen kunnen leiden tot ontstekingen en blijvende beschadigingen van het hoornvlies.

Oorzaken

• Laag knipperreflex. Te weinig knipperen veroorzaakt droge ogen. Een veelvoorkomende oorzaak is stress, omdat dit de knipperreflex onderdrukt. Bij een niet volledige knipperreflex raken de bovenoogleden de onderoogleden niet en droogt vooral de onderste helft van het hoornvlies uit.
• Tekort aan traanvocht (keratoconjunctivitis sicca (KCS)). De traanfilm wordt dikker en uiteindelijk ontstaat uitdroging van het oogoppervlak. KCS komt relatief veel voor bij vrouwen in de overgang. In combinatie met een droge mond en een ontsteking van de gewrichten (artritis), kan er sprake zijn van het syndroom van Sjögren.
• Het syndroom van Sjögren is een auto-immuunziekte waarbij  de traan- en speekselklieren ontstoken zijn. Hierdoor worden delen van het functioneel klierweefsel vernietigd. Ook andere klieren, zoals van de huid, de grote luchtwegen, de slokdarm, de maag en de schede kunnen gaan ontsteken. Het syndroom komt voor als een op zichzelf staande chronische aandoening, maar ook in combinatie met reumatische ziekten. De 3 meest voorkomende klachten zijn: droge ogen, een droge mond en vermoeidheid die u plotseling overvalt. Ook andere oogklachten zoals overgevoeligheid voor licht, wind, rook, een afnemende gezichtsvermogen en het gevoel dat er een zandkorreltje in het oog zit komen voor. Het syndroom van Sjögren komt op iedere leeftijd voor, maar meestal bij mensen tussen de 40 en 60 jaar oud. De ziekte komt veel meer voor bij vrouwen dan bij mannen.
• Tekort aan mucine (slijmstof). Dit zorgt, ook bij voldoende traanvocht, voor een instabiele traanfilm. Dit kan onder andere door een tekort aan vitamine A komen.
• Afwijking van de vetachtige laag. Chronische ooglidontsteking (blepharitis) kan de samenstelling van de vetachtige laag veranderen. Hierdoor wordt de traanfilm instabiel.
• Stoornissen van de ooglidfunctie. Bepaalde ooglidafwijkingen en aangezichtsverlamming kunnen de werking van het ooglid verstoren.
• Littekens in het hoornvlies. Door littekens in het hoornvlies wordt de traanfilm minder gelijkmatig verdeeld. Hierdoor is de traanfilm minder stabiel.
• Omgevingsfactoren. Sommige omgevingsfactoren kunnen voor droge ogen zorgen:

o droge lucht, bijvoorbeeld airconditioning, centrale verwarming, lucht in een vliegtuig
o sterke luchtstromingen, zoals autorijden met een open raam of fietsen in de wind.
o rook, luchtvervuiling en stof
o beeldschermwerkzaamheden
o gebruik van bepaalde geneesmiddelen
o allergieën
o contactlenzen

Preventie

Probeer omstandigheden waarin u meer last heeft van droge ogen te veranderen of vermijden.

• Verbeter de luchtvochtigheid in huis. Vermijd zaken die extra droogte of irritatie geven zoals een ventilator, haarföhn of rook. Buiten kan een speciale (fiets)bril, die aan de zijkanten is afgesloten, ervoor zorgen dat uw ogen door de wind niet te veel uitdrogen.
• Draag geen of zo min mogelijk contactlenzen. Als u vaak na het slapen last heeft van droge ogen, vraag dan aan uw partner (of iemand anders die u ziet slapen) om te kijken of uw ogen goed sluiten tijdens het slapen.
• Voorkom complicaties door uw ogen te laten controleren door de oogarts en door regelmatig oogdruppels te gebruiken, volgens de aanwijzingen van de oogarts.