Wetenschap­pelijk onderzoek

Het menselijk lichaam reguleert zijn eigen waterbalans. 's Nachts verliest het lichaam water, bijvoorbeeld door ademhaling en zweten. Toch droogt ons lichaam in een nacht niet uit. Ondanks dat we niet drinken. Ons lichaam heeft het vermogen om vanuit behoefte water vast te houden of juist niet. Bij sommige mensen is dat vermogen verstoord. Zij houden te veel water vast, of drogen uit. Prof. dr. Peter Deen onderzoekt die verstoorde waterbalans.

1. Welke vraag hoopt u als hoogleraar te beantwoorden?

'De vraag die ik met mijn onderzoek hoop te beantwoorden is: hoe werkt de waterhuishouding in het menselijk lichaam precies en hoe kunnen we verstoringen hierin verhelpen? Die verstoringen kunnen een genetische oorzaak hebben, maar dit komt niet vaak voor. Vanuit de genetica kunnen we heel goed zien waar de foutjes zitten en zo leer je meer over de oorzaak. De oorzaak kan ook liggen in bepaald medicijngebruik, of ziektebeelden als alcoholisme of hartfalen. We bekijken ook hoe de waterhuishouding bij dieren is geregeld en of we dat kunnen omzetten naar het menselijk lichaam.'

2. Hoe gaat u dat de komende jaren aanpakken?

'Binnen het Radboudumc is de connectie tussen onderzoek en patiëntenzorg goed geregeld. We werken veel samen met verschillende experts; onderzoekers en specialisten. Die samenwerking gaat verder dan ons  ziekenbuis. Ook andere universitaire ziekenhuizen zijn betrokken bij het project en in het buitenland vind ik eveneens veel informatie. De Nierstichting, Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) en de Europese Unie financieren onder andere onze onderzoeken. Ik zet me actief in om via deze en andere wegen financiering voor het onderzoek te regelen.'

3. Wat heeft de patiënt aan uw onderzoek?

4. Wat is uw persoonlijke motivatie voor dit onderzoek?

'Ik vind het heel interessant om te zien hoe iets werkt, wat ik ermee kan en hoe de patiënt hier voordeel van kan hebben. Het krijgen van een idee en het zien dat iets daadwerkelijk werkt, daar krijg ik een kick van. Daarnaast is het zeer leuk en nuttig om dit onderwerp uit te dragen op congressen en aan studenten. En om erover te overleggen met clinici en wetenschappers. Zeker ook van andere disciplines.'

ga naar hoofdinhoud
Patiëntenzorg Aandoeningen Diabetes insipidus

Wat is diabetes insipidus?

Als u diabetes insipidus heeft, houden uw nieren vocht niet goed vast. Dat komt door een stoornis van het antiduretisch hormoon (ADH). lees meer

Wat is diabetes insipidus?

Als u diabetes insipidus heeft, houden uw nieren vocht niet goed vast. Dat komt door een stoornis van het antiduretisch hormoon (ADH). ADH zorgt ervoor dat uw lichaam voldoende water vasthoudt. Als u een ADH-tekost heeft (hypofyseziekte) of ongevoelig bent voor ADH (nierziekte), geeft uw lichaam te veel water af via de urine: diabetes insipidus. Als u diabetes insipidus heeft, moet u heel veel plassen. Daardoor heeft u veel dorst.

Hypofyseziekte

De hypofyse is een klier in de hersenen, achter de neusrug. Het maakt onder andere het antidiuretisch horoom (ADH) aan. Soms ontstaat er een ziekte in de hypofyse, waardoor deze te weinig ADH aanmaakt. Dit komt bijvoorbeeld door:
  • hersenvliesontsteking
  • hersenbloeding
  • sarcoïdose (ziekte van Besnier-Boeck)
  • hypofyse-operatie

Nierziekte

Soms zorgt een nierziekte ervoor dat een nier ongevoelig voor ADH. Ook daardoor kan diabetes insipidus (nefrogene diabetes insipidus) ontstaan. Nefrogene diabetes insipidus kan aangeboren en erfelijk zijn. Meestal zijn echter medicijnen de oorzaak van deze ziekte, bijvoorbeeld lithium. Ook nierfalen of hoge calciumgehaltes in uw bloed kunnen leiden tot ongevoeligheid voor ADH.

Onderzoek

Om diabetes insipidus vast te stellen doen we een dorstproef. De werking van uw hypofyse kunnen we meten met bloedonderzoek. Met een MRI-scan kunnen we beelden maken van uw hypofyse.

  • De werking van uw hypofyse kunnen we meten met bloedonderzoek.

    lees meer

Behandeling Wat kunnen we doen?

Heeft u diabetes insipidus door een hypofyseziekte? Dan kunnen we dat behandelen met het medicijn desmopressine. lees meer

Behandeling Wat kunnen we doen?

Heeft u diabetes insipidus door een hypofyseziekte? Dan kunnen we dat behandelen met het medicijn desmopressine. U krijgt dit in tabletvorm, neusspray of injectie. Het is belangrijk dat u dagelijks ongeveer evenveel drinkt. Als u ineens veel meer drinkt in combinatie met desmopressine, kan dat snel schadelijke gevolgen hebben, zoals sufheid en duizeligheid. Ook als u ziek bent (bijvoorbeeld buikgriep) loopt u extra risico. Neemt u in dat geval contact op met uw behandelend endocrinoloog.

Wetenschap­pelijk onderzoek

Prof.dr. Peter Deen onderzoekt patiënten met een verstoorde waterbalans. lees meer

Contact

Afdeling Interne Geneeskunde

(024) 361 65 04

Afdeling Interne Geneeskunde

Binnen Interne Geneeskunde onderzoeken en behandelen we patiënten met aandoeningen op het hele terrein van de interne geneeskunde. Denkt u daarbij aan suikerziekte, hoge bloeddruk, maagklachten, vermoeidheid, buikklachten, benauwdheid, afvallen, infectieziekten en nog vele andere klachten.

lees meer
  • Medewerkers
  • Intranet