Wetenschap­pelijk onderzoek Sporten Versterkt

Achtergrond

Kan sporttherapie de reguliere depressie-behandeling versterken?

Met het onderzoek Sporten Versterkt willen we het effect van uw depressie-behandeling vergroten. Uit eerder onderzoek weten we dat driemaal per week aerobisch (ofwel: cardio) sporten op gemiddelde intensiteit depressieve symptomen laat dalen. Sporten blijkt hiermee een effectieve behandeling voor depressie. Daarnaast is er wetenschappelijk bewijs uit het buitenland dat sporten in combinatie met een andere behandeling (zoals psychotherapie of medicatie) het effect van deze behandeling kan vergroten.

Echter, in Nederland wordt sporten nog weinig gericht gebruikt in de behandeling van depressie. In het Sporten Versterkt onderzoek, willen wij binnen de Nederlandse behandelsetting meten of sporten naast de standaardbehandeling inderdaad beter werkt dan alleen de standaardbehandeling. Het uiteindelijk doel is mensen met een depressie een betere behandeling te geven.

Het is niet zo dat we in Nederland sporten nog geheel niet inzetten bij de behandelingen tegen depressive klachten. We zien echter dat sport op heel verschillende manieren wordt aangeboden: soms is het running therapy, soms wandelen of yoga, op sommige behandellocaties is er geen enkele sportbehandeling en op andere locaties sporten mensen drie maal per week. Er is dus geen eenduidig aanbod in sportbehandeling en men sport vaak niet op de meest effectieve manier.

Omdat vanuit onderzoek bekend is hoe mensen met een depressie moeten sporten om depressieve symptomen te laten dalen, willen we dit ook in de Nederlandse behandeling van depressie inzetten en onderzoeken zodat meer mensen een betere behandeling krijgen. In het Sporten Versterkt onderzoek gaan we deze op onderzoek-gebaseerde manier van sporten naast de standaardbehandeling aanbieden en dit vergelijken met de standaardbehandeling.

Loting onderzoeksgroep

Nadat u zich definitief heeft aangemeld voor het onderzoek vindt er een loting plaats om te bepalen in welke onderzoeksgroep u wordt opgenomen. U heeft gelijke kans in één van de twee groepen ingedeeld te worden:

1. De groep die de standaard behandeling krijgt
   Als u in deze groep wordt geloot bespreekt de behandelaar het standaard behandelaanbod met u. Hier heeft het onderzoek geen invloed op. Vanuit het onderzoek wordt u gevraagd om deel te nemen aan de meetmomenten die hieronder verder worden toegelicht.
2. De groep die de standaard behandeling en de sportbehandeling krijgt
   In de sportbehandeling zult u eenmaal per week onder begeleiding van een psychomotorisch therapeut voor 45 minuten aerobisch sporten. De intensiteit van het sporten is gemiddeld: u merkt dat u beweegt, maar het is niet het doel om uitgeput te raken. De therapeut stelt de juist intensiteit met u vast op basis van uw conditie. Voor het meten van uw activiteit wordt een FitBit horloge gebruikt. U wordt dus niet gedwongen zeer intensief te sporten; we zoeken naar een niveau van sporten dat goed voor u te doen is en effectief is. Tevens wordt u begeleid in hoe u ook thuis kunt sporten. Het doel is tweemaal per week thuis te sporten. De therapeut bespreekt met u welke sporten voor u mogelijk en gewenst zijn en hoe u deze sportmomenten kunt inplannen. Ook bij het thuis sporten kunt u de FitBit gebruiken om op een effectief niveau te sporten.

Meetmomenten

Tijdens het onderzoek wordt u gevraagd om digitale vragenlijsten in te vullen die u per e-mail ontvangt. Met deze methode brengen we in kaart hoe het met u gaat en hoe u met diverse aspecten omgaat, zoals negatieve gedachten. Een van de vragenlijsten gaat in op de gemiddelde hoeveelheid beweging. Naast de vragenlijsten zult u  een korte computertaak uitvoeren die u thuis kunt doen. 

Er zijn negen meetmomenten in het onderzoek; zowel voorafgaand aan de start tot één jaar na de behandeling:

• Deze eerste meting, bestaande uit een vragenlijst en computertaak, duurt ongeveer 1,5 uur en vindt plaats voor de start van de behandeling;
• De tweede, derde en vierde metingen zijn korter. Het zijn vragenlijsten en het duurt ongeveer 30 minuten om deze in te vullen. Deze vinden plaats na de 3e, 6e en 9e sport sessie of op een vergelijkbaar moment als u in de groep zit die de standaardbehandeling krijgt;
• De vijfde meting is een vragenlijst en duurt ongeveer 1,5 uur. Deze meting vindt plaats na de 12e sport sessie of op een vergelijkbaar moment als u de standaardbehandeling krijgt;
• De zesde tot en met negende meting duren telkens ongeveer een uur en vinden plaats op 3, 6, 9 en 12 maanden na de behandeling. U wordt hiervoor opgebeld en we stellen u vragen over hoe het op dat moment met u gaat. We vragen u tevens enkele digitale vragenlijsten in te vullen via de computer.

Een aantal deelnemers wordt daarnaast gevraagd om ook een fitnes test te doen. Indien u hiervoor ingedeeld bent wordt u hierover geïnformeerd. Deze test nemen we voor en na de behandeling af en duurt ongeveer één uur per keer.