Wetenschap­pelijk onderzoek Klinische implementatie van de BOtSterkte-score

Achtergrond

Patiënten met kanker en botmetastasen in het femur hebben een verhoogd risico op een pathologische fractuur. Het fractuurrisico bepaalt het behandelplan van de patiënt: patiënten met een laag fractuurrisico worden conservatief behandeld met bijvoorbeeld pijnbestrijdende radiotherapie, terwijl patiënten met een hoog fractuurrisico in aanmerking kunnen komen voor een preventieve stabiliserende operatie opdat een fractuur wordt voorkomen.

Huidige klinische methoden om het fractuurrisico in te schatten zijn gebaseerd op het oordeel van de medisch specialist (bijvoorbeeld radioloog, radiotherapeutisch oncoloog of orthopedisch chirurg) die het risico op een fractuur schat op basis van de röntgenfoto’s of CT-scans. Het blijkt echter dat de methode die in de huidige richtlijnen wordt beschreven resulteert in over- en onderbehandelde patiënten.  

Om het fractuurrisico beter te kunnen voorspellen, is de BOtSterkte-score, afgekort BOS-score, ontwikkeld. De BOS-score is een objectieve methode, gebaseerd op patiëntspecifieke eindige-elementen  computermodellen. Input voor de BOS-score is een CT -scan waaruit de patiëntspecifieke geometrie en de botdichtheden worden gehaald waarmee vervolgens de botsterkte wordt berekend. Uit onderzoek (Eggermont et al., Bone Joint Res, 2018, Eggermont et al., Bone, 2020) blijkt dat de BOS-score beter het fractuurrisico kan schatten dan ervaren medisch specialisten die werken volgens de huidige richtlijnen.

Daarom kunnen medisch specialisten nu een BOS-score aanvragen bij het Orthopaedic Research Lab van het Radboudumc waarmee het fractuurrisico van een patiënt met femorale botmetastasen kan worden ondersteund. De medisch specialist en patiënt kunnen de BOS-score gebruiken bij het afstemmen van de beste behandeling. De BOS-score doet enkel uitspraken over de botsterkte van het femur, en daarmee een voorspelling van fractuurrisico, maar genereert niet zelf een uitkomst over het wel of niet te kiezen voor preventieve chirurgie of een andere vorm van behandeling. Dit omdat deze beslissing afhangt van zaken die niet worden meegenomen in de BOS-score, zoals klinische conditie van de patiënt, levensverwachting en wensen van de patiënt. Met behulp van de BOS-score kan het aantal onder- en overbehandelde patiënten gereduceerd worden, en daarmee een verbetering van de kwaliteit van leven bewerkstelligen bij deze patiënten in de laatste fase van hun leven. Tijdens dit project wordt de klinische implementatie van de BOS-score gerealiseerd bij verschillende radiotherapieafdelingen in Nederland.