EN
DE
Afdelingen
Maag-, Darm- en Leverziekten
Diëtetiek
Voedings- en dieetadviezen
Voedingsadviezen bij een MCT-verrijkt dieet
Vetten in de voeding
Vet uit voeding levert calorieën. Vet is dus een belangrijke bron van energie voor ons lichaam. Vetten zijn opgebouwd uit vetzuurketens die lang, kort of middellang kunnen zijn. lees meerVetten in de voeding
Vet uit voeding levert calorieën. Vet is dus een belangrijke bron van energie voor ons lichaam. Vetten zijn opgebouwd uit vetzuurketens die lang, kort of middellang kunnen zijn. De lange vetzuurketens (LCT = Long Chain Triglycerides) komen het meeste voor in de voeding. Middellange vetzuurketens worden aangeduid als MCT (Medium Chain Triglycerides). Deze ketens gedragen zich in het lichaam anders dan de LCT. Is de vertering, de opname of het transport van gewoon vet (LCT) verstoord? Dan is MCT een goede, alternatieve bron van energie in de voeding. MCT-vetten zijn onder andere verkrijgbaar als olie en margarine.Voor wie is het MCT-dieet?
Dit dieetadvies kan alleen gebruikt worden op medisch advies. Uw arts of diëtist adviseert u hierbij. Hij of zij schrijft het dieet voor bij een ernstige verstoring in de vertering, opname of transport van vet. lees meerVoor wie is het MCT-dieet?
Dit dieetadvies kan alleen gebruikt worden op medisch advies. Uw arts of diëtist adviseert u hierbij. Hij of zij schrijft het dieet voor bij een ernstige verstoring in de vertering, opname of transport van vet. Of als de verbranding van vetzuren (oxidatie) in de energiefabriekjes van de cellen (mitochondrien) niet goed verloopt. Dit kan onder andere het geval zijn bij:- chyluslekkage (lymfelekkage) als gevolg van ziekte of operatie
- onvoldoende functionerend darmoppervlak (Crohn / short-bowel)
- een lange keten vetzuuroxidatiestoornis (LCHADD, VLCAD, MTP, CPT1 of CPT2 deficiëntie)
- LPL deficiëntie of chylomicron retention disorder
Bij een lange keten vetzuuroxidatiestoornis gelden aanvullende dieetadviezen. Soms is meer MCT-vet nodig. Ook moet vasten voorkomen worden. Volg hiervoor het advies van uw diëtist.
MCT-producten
MCT-olie en MCT-margarine zijn niet te koop in de supermarkt. Er zijn een aantal gespecialiseerde bedrijven die MCT-producten leveren, zoals Sorgente en Mediq Tefa. lees meerMCT-producten
MCT-olie en MCT-margarine zijn niet te koop in de supermarkt. Er zijn een aantal gespecialiseerde bedrijven die MCT-producten leveren, zoals Sorgente en Mediq Tefa. Als uw arts of diëtist dit aanvraagt, wordt het in de meeste gevallen vergoed door de zorgverzekeraar. Dit is helaas niet het geval bij de MCT-margarine. Onkosten die u maakt voor uw dieet kunt u wel als dieetkosten aftrekken bij uw belastingaangifte. Bekijk de actuele informatie hierover op de site van de belastingdienst. Uw behandelend diëtist kan u meer informatie verstrekken over verkooppunten en gebruiksadvies. Uw diëtist kan u ook een kookboekje verstrekken met recepten die passen binnen dit dieet.Op gewicht blijven
Met het MCT-dieet is het lastig om voldoende energie (calorieën) binnen te krijgen, omdat u alleen gebruik mag maken van magere producten. MCT-vetten vormen een belangrijke aanvullende energiebron. lees meerOp gewicht blijven
Met het MCT-dieet is het lastig om voldoende energie (calorieën) binnen te krijgen, omdat u alleen gebruik mag maken van magere producten. MCT-vetten vormen een belangrijke aanvullende energiebron. Daarnaast is het advies om wat vaker gebruik te maken van tussendoortjes en ruim te kiezen voor koolhydraatrijke producten. Valt u toch af? Overleg met uw diëtist over het gebruik van medische producten zoals drinkvoeding zonder vet of een energierijke dieetvoeding in poedervorm.Aanvullende suplementen
Het MCT-dieet kan kortdurend gebruikt worden zonder suppletieadvies. Gebruikt u het dieet langer dan 6 weken? Dan kunnen er tekorten ontstaan. Dit dieet bevat weinig vetoplosbare vitamines en essentiële vetzuren. Uw diëtist kan u advies geven welke supplementen u nodig heeft.Opbouwen
Uw darmen moeten wennen aan MCT-vet. Bouw de hoeveelheid daarom op. Begin bijvoorbeeld met 25 gram per dag. Breid de hoeveelheid uit tot de gewenste dosering in overleg met uw diëtist.Overzicht voedingsmiddelen
Hieronder staat een overzicht van voedingsmiddelen die wel of niet geschikt zijn binnen een MCT-dieet. lees meerOverzicht voedingsmiddelen
| Productgroep | Geschikt | Ongeschikt |
| Brood en broodvariaties | Alle gewone broodsoorten zonder noten, pitten en zaden, beschuit, knäckebröd, Matze, ontbijtkoek (naturel, volkoren, vruchten, gember), Cracottes, rijstewafels, krenten- en rozijnenbrood zonder spijs, toast, cornflakes, muesli zonder noten, pap van ontbijtgranen, bereid met magere melk en karnemelksepap. | Alle luxe broodsoorten (met noten, pitten, zaden), suikerbrood, knäckebröd met sesam, cream crackers, mini crackers, snack cups, party crackers, croissant, brood met spijs, muesli met noten, cruesli, pap bereid met halfvolle of volle melk, Ontbijtgranen (producten) met chocolade, saucijzenbroodje, kaasbroodje en overige broodjes van bladerdeeg. |
| Boter, margarine, halvarine, olie, bak- en braadvet | MCT-olie, MCT-margarine. | Halvarine, margarine, roomboter, olie, bak- en braadproducten, kokosolie, margarine met kokosvet. |
| Hartig broodbeleg | Alle soorten 20+ kaas en 20+ smeerkaas, Zwitserse strooikaas, magere kwark, cottage cheese of hüttenkäse of magere kruidenkaas. Magere vleeswaren zoals achterham, schouderham, beenham, casselerrib, varkensfricandeau, kalfs- en runderrollade, rookvlees, rosbief, kiprollade, kipfilet, kalkoenfilet, kalkoenham, kalkoenrollade, ongelardeerde lever, rundertong. Rauwkost: tomaat, komkommer, paprika, wortel, sla, tuinkers. Marmite ®. |
Alle soorten (vol)vette kaas en roomkaas met een vetgehalte hoger dan 20+, roomkwark, kant- en klare kruidenkwark, geitenkaas, schapenkaas, vette buitenlandse kaassoorten, Parmezaanse kaas. Vette vleeswaren, zoals bacon, corned beef, gebraden gehakt, salami, leverkaas, luncheon meat, kalfspastei, alle worstsoorten, rauwe ham, paté, filet american, gelardeerde lever, spek, zure zult, hoofdkaas, kant en klare broodsalades (bijvoorbeeld met vlees, vis en ei). Sandwichspread, pindakaas, notenpasta, houmous en tahin (sesampasta). |
| Zoet beleg | Jam, marmelade, vruchtenhagel, honing, schenkstroop, appel- en perenstroop, (basterd)suiker, (gestampte) muisjes, plakjes fruit. | Kokosbrood, chocoladehagelslag, chocoladevlokken, chocoladepasta, hazelnootpasta, chocoladeboter, Speculoos ®. |
| Dranken | Thee en koffie (zwart of met magere melk(poeder)), magere melk, magere chocolademelk, karnemelk, magere yoghurt, magere drinkyoghurt, mineraalwater, tomatensap, groentesap, vruchtensap, limonade, frisdrank. | Halfvolle en volle melk, halfvolle en volle chocolademelk, halfvolle en volle yoghurt en drinkyoghurt, amandeldrink, sojadrink, rijstdrink, koffieroom en halfvolle en volle koffiemelk (poeder). |
| Soep | Ontvette bouillon van mager vlees, vis, kip, bouillontabletten, bouillonkorrels, bouillon van groente, heldere soep uit pakjes. | Niet ontvette bouillon van vlees, vis, kip, soep uit glas / blik of diepvries, gebonden soep uit pakjes, zelfbereide soep met “ongeschikte” ingrediënten. |
| Vlees en gevogelte | Mager kalfs-, rund-, paarden- of varkensvlees, bijvoorbeeld bieflap, biefstuk, ossenhaas, rosbief, tartaar, magere runder- of kalfslappen, runderrollade, runderlever, sukadelappen, haaskarbonade, fricandeau, varkenshaas, hamlappen, magere varkenslappen, varkensoester, varkensfilet, varkenslever, tong, nier, zwezerik, hersenen. Vlees van ree, paard, geit, konijn, haas, struisvogel. Gevogelte zonder vel, zoals: kipfilet, kiprollade, kalkoenfilet, kalkoenrollade. |
Alle soorten vet kalfs-, rund-, varkens-, schapen- en lamsvlees, worstsoorten, alle soorten gehakt, spek, merg, kroketten, frikadellen, kipcorn, kipnuggets, loempia en dergelijke. Gevogelte met vel, zoals; kippenpoot, fazant, eend. |
| Vis, schaal- en schelpdieren | Magere vissoorten bijvoorbeeld bot, schelvis, kabeljauw, wijting, rode poon, koolvis, schar, tong, schol, tarbot, rog, zeelt, zeewolf, forel, baars, krab, kreeft, inktvis, mosselen, oesters, garnalen, tonijn op water. | Vette vissoorten, bijvoorbeeld zoute en zure haring, bokking, zalm, makreel, heilbot, kaviaar, schelvislever, hom, kuit, paling, kant-en-klare vissalade, sprot, ansjovis, sardines, visconserven, vissticks, lekkerbek, gebakken en gefrituurde vis. |
| Ei- en eiergerechten en vegetarische vleesvervangers |
Wit van ei. Vetarme vleesvervangers met minder dan 10 gram vet/ 100 gram (inclusief tahoe, tempeh). |
(Producten met) eidooier, eiersalade, omelet. Vettere vleesvervangers zoals: vegetarische burgers en kaasburger. |
| Jus, sauzen en dressings |
Juspoeder bereid met water, jus en saus bereid met MCT-olie, saus op tomatenbasis zoals tomatenketchup, curryketchup, barbecue-, pasta-, sjaslieksaus, mosterd, piccalilly, mango chutney, vruchtendessertsaus, kant-en-klare dressings zonder olie. |
Jus en saus bereid met boter, margarine of olie, mayonaise, fritessaus, slasaus, cocktailsaus, kerriesaus, halvanaise, sauzen en dressings op oliebasis, satésaus, zure room (ook light), crème fraîche, jus op basis van een zakje met > 3% vet, chocolade dessertsaus, pesto. |
| Groente, peulvruchten en fruit | Ale soorten groenten, fruit rauwkost en peulvruchten, behalve avocado. | Diepvriesgroenten à la crème, avocado, kant-en-klare salades, olijven, kokosnoot. |
| Aardappelen, rijst en deegwaren | Gekookte aardappelen, aardappelpuree gemaakt met magere melk en MCT-margarine, in MCT-olie gebakken aardappelen, rijst, macaroni, spaghetti, vermicelli, mie, mihoen, couscous- zonder vet bereid. | Aardappelpuree bereid met halfvolle of volle melk, in boter, margarine of olie gebakken aardappelen, aardappelkroketten, -soesjes, rösti, patat frites, bami en nasi goreng bereid met boter, margarine of olie. Patat (ook ovenfrites en voorgebakken frites), kant-en-klare maaltijden zoals stamppot, lasagne, pizza, en huzarensalade. |
| Nagerechten | Fruit , blikfruit, vruchtenmoes, alle soorten pap, vla of pudding bereid van magere melk of karnemelk, hangop, magere kwark en magere yoghurt (met vruchten), waterijs, sorbetijs, mager yoghurtijs. | Nagerechten bereid met volle of halfvolle melk, eidooier, boter of margarine, slagroom, zure room, caloriearme toppings, roomijs, volle yoghurtijs, halfvolle en volle yoghurt en vla (met vruchten). |
| Bindmiddelen | Tarwevlokken, gerstvlokken, gierstvlokken, havervlokken, tarwekiemen, zemelen, gepofte rijst, bloem, maïzena, aardappelmeel, gelatine, agar-agar. | Kant-en-klare deegmengsels met boter of margarine, ei, chocolade, cakemix, korstmix, bladerdeeg en filodeeg, paneermeel. |
| Kruiden, specerijen en smaakstoffen | Alle verse en geconserveerde kruiden en specerijen, kruidenmengsels, zout, citroensap, azijn, gistextract, kappertjes, sambal, ketjap, soeparoma, strooiaroma, gember, krenten, rozijnen, mixed pickles, gedroogde bami- en nasikruiden, Marmite ®. | Sauzen op oliebasis, kant-en-klare sauzen met uitzondering van de hiernaast genoemde, bouillonblokje/ -poeder. |
| Versnaperingen | Zuurtje, drop, pepermunt, waterborstplaat, vruchtenkoekje, kauwgom, schuimpje, ontbijtkoek (naturel, volkoren, vruchten, gember), kaneelbiscuit, lange vinger, taai taai, eierkoek, vruchtenvlaai gemaakt van gistdeeg, koekjes en gebak bereid met MCT-olie / MCT-margarine. Soepstengels, rijstwafel, matig gebruik van zoutjes als pepsels, Japanse rijst zoutjes zonder pinda’s, blokjes 20+ kaas, popcorn. Rauwe groente, augurk, (zilver)ui. |
Engelse drop, marsepein, roomboterborstplaat, chocolade, bonbon, koekjes en gebak bereid met boter of margarine, eieren, amandelspijs, crème au beurre of kokos zoals speculaas, sprits, gevulde koek, kano, kruidkoek, cake. Oliebol, appelbeignet, flensje, pannenkoek. Noten, pinda’s, zaden en pitten (zoals zonnebloempitten, sesamzaad), studentenhaver, olijven, chips en andere aardappelzoutjes (ook light), zoute koekjes, kaasstengels, snacks zoals bitterballen, kroketten, loempia’s, slaatjes. |
| Alcoholische dranken | Bier, wijn, likeur zonder ei of room. | Advocaat en roomlikeur. |
| Medische voedingen | Koolhydraatmodules zoals Fantomalt en Nutricial (Nutricia). Eiwitmodules zoals Protifar (Nutricia), Prosource (GLNP BV) of Whey Protein Powder. MCT-vetten
|
Energierijke combinatiemodules met koolhydraten en vet, zoals Basecal (Vitaflo), DuoCal en Energivit (Nutricia). Energie en eiwitrijk poeder zoals Nutridrink Powder. Een vetemulsie op LCT basis, zoals Calogen (Nutricia), Carbzero (Vitaflo), Fresubin 5 kcal shot. Kant en klare energie- en eiwitrijke drinkvoeding en pudding (op melk- en yoghurtbasis). Kant-en-klare energie- en eiwitrijke sondevoeding (op melk en sojabasis). |
Met dank aan de afdeling Diëtetiek van het AmsterdamUMC.
Vragen
Bij vragen over dit dieetadvies kunt u contact opnemen met uw diëtist.
