Wetenschap­pelijk onderzoek AGORA

Wat is AGORA?

De meeste kinderen worden gezond geboren, maar 2-3% van de kinderen heeft een aangeboren aandoening. Ook krijgen sommige kinderen op jonge leeftijd kanker. Over de oorzaken van de meeste aandoeningen bij kinderen is nog weinig bekend. Bij sommige kinderen speelt erfelijke aanleg een belangrijke rol. Bij andere kinderen hebben omstandigheden tijdens de zwangerschap invloed, zoals gezondheidsproblemen bij de moeder, voeding, medicijngebruik en het beroep van de ouders.

Ontstaan

De klinische afdelingen van het Radboudumc Amalia Kinderziekenhuis hebben samen met de afdelingen IQ Health en Genetica in 2004 de AGORA data- en biobank opgezet. Dit staat voor Aetiologisch onderzoek naar Genetische en Omgevings Risicofactoren voor Aandoeningen bij kinderen. Met gegevens uit deze data- en biobank wordt gezocht naar oorzaken van verschillende aangeboren aandoeningen bij kinderen, zoals afwijkingen aan de nieren, urinewegen, darmen en anus, lip en gehemelte en het hart, maar ook van kindertumoren.

Doel

Het ultieme doel van AGORA is om te onderzoeken of we in de toekomst bepaalde aandoeningen bij kinderen kunnen voorkómen. Bovendien willen we kunnen voorspellen hoe de toekomst van de kinderen zal zijn, zodat zowel ouders als kinderen weten waar ze aan toe zijn.

Meedoen

U kunt deelnemen aan de AGORA data- en biobank via verschillende afdelingen van het Radboudumc: Kinderurologie, Kinderchirurgie, Kindernefrologie, Neonatologie, Klinische Genetica, Plastische Chirurgie en bij het Schisisteam. Vraag de behandelend arts van uw kind of één van de AGORA coördinatoren om meer informatie en voor aanmelding voor de databank.

Deelname aan AGORA houdt 3 dingen in:

1. Het afnemen van een buisje bloed bij het kind. In principe proberen we dit tijdens een operatie te doen, via een infuus of tijdens een routine bloedafname. Als het niet lukt bloed af te nemen, wordt speeksel verzameld.
2. Het afnemen van een buisje bloed bij de ouders. Dit doet een verpleegkundige tijdens de opnameperiode of bij een vervolgafspraak van het kind.
3. Het invullen van een online vragenlijst, liefst door de moeder en aan moeders van gezonde kinderen uit de omgeving vragen hetzelfde te doen. De vragenlijst gaat over de periode vlak vóór en tijdens de zwangerschap. Ook vragen we of aandoeningen voorkomen bij de naaste familie.  Om goed onderzoek te kunnen doen, hebben wij ook informatie nodig over kinderen zonder aangeboren aandoening (gezonde controles). Daarom zou het fijn zijn als u een of meer moeders van kinderen zonder aangeboren aandoening, die ongeveer even oud zijn als uw kind, kunt vragen ook de online vragenlijst in te vullen.

In de AGORA data- en biobank zijn gegevens opgeslagen van meer dan 7.500 patiënten met een aangeboren aandoening en meer dan 4.000 controles. De deelnemers van AGORA zijn onder andere patiënten van het Radboudumc, UMC Utrecht, Amsterdam UMC, LUMC (Leiden), Erasmus MC (Rotterdam) en UZ Leuven. 

Uw privacy

Met de verzamelde gegevens wordt vertrouwelijk omgegaan. De vragenlijsten en het bloed krijgen een unieke code. Deze kan alleen door de onderzoekers worden gekoppeld aan de naam van ouders en kind. Die code en de verzamelde gegevens worden minstens 25 jaar bewaard, zodat we ook kunnen kijken naar het verloop van bepaalde aandoeningen. Daarnaast zullen er de komende jaren meer mogelijkheden komen voor het onderzoeken van erfelijk materiaal. Dus kunnen we misschien over 10-15 jaar dingen op het spoor komen, die we nu nog niet kunnen vinden.

Voor bepaalde aandoeningen werken we samen met andere binnen- en buitenlandse instituten die hetzelfde soort onderzoek doen. Soms zullen we een klein gedeelte van het lichaamsmateriaal, informatie uit de vragenlijsten en/of medische gegevens opsturen naar deze instituten. Dit gebeurt altijd gecodeerd, dus zonder naam- en adresgegevens van de deelnemers. Als de regels van de EU ter bescherming van uw persoonsgegevens niet van toepassing zijn, wordt een schriftelijk overeenkomst opgesteld om uw rechten te waarborgen. Het Radboudumc beschikt over een Functionaris Gegevensbescherming die benaderd kan worden voor vragen (gegevensbescherming@radboudumc.nl of Radboudumc, huispostnummer 624, postbus 9101, 6500 HB Nijmegen). In geval van klachten kunt u zich wenden tot de landelijke Autoriteit Persoonsgegevens.

Wanneer we van voldoende kinderen met een bepaalde aandoening en hun ouders bloed hebben verzameld, gaan we op zoek naar variaties in het erfelijk materiaal. Deze variaties hebben meestal geen effect, maar soms kunnen ze de kans op een aandoening verhogen. In zeldzame gevallen kan het voorkomen dat wij iets in het bloed vinden, dat belangrijk is voor de gezondheid van ouders of kind. We informeren dan de behandelend arts. Als mensen dit niet willen, kunnen ze dat ons laten weten. We zullen dan geen bloed- of speekselonderzoek doen waarmee we dit soort resultaten kunnen vinden. Met de antwoorden uit de vragenlijsten kunnen we naar de rol van leefgewoonten en naar andere mogelijke oorzaken kijken.

De resultaten van het onderzoek zullen voorlopig vooral wetenschappelijke waarde hebben en worden anoniem gepubliceerd in vakliteratuur. Voor het onderzoek is toestemming verkregen van de Commissie Mensgebonden Onderzoek (CMO) Regio Arnhem-Nijmegen.