Vrouwen met ‘rustige’ vulvaire LS voor controles terug naar de huisarts

Bij een vermoeden op vulvaire lichen sclerosus (LS) kan een huisarts vrouwen verwijzen naar de Vulvapoli van het Radboudumc. Vrouwen die de diagnose vulvaire LS kregen, bleven tot voor kort onder behandeling van de Vulvapoli van het Radboudumc. Dat is veranderd: vrouwen met een stabiel en rustig huidbeeld worden vanuit de Vulvapoli terugverwezen naar de huisarts voor verdere controles. De geadviseerde frequentie hiervan is levenslang 1x per jaar.

Vulvaire LS is een chronische inflammatoire huidaandoening in het vulvair en perianaal gebied. Het wordt gezien als een auto-immuun gerelateerde huidaandoening. Kenmerkende symptomen zijn:

• anatomische veranderingen (bijvoorbeeld resorptie labia minora, vergroeiing preputium)
• witverkleuring van de huid (soms in figure of eight; vulvair en perianaal)
• jeukklachten (waarbij een mycose is uitgesloten)
• strak aanvoelende huid met verlies van elasticiteit
• hyperkeratose en/of recidiverende wondjes
• oppervlakkig pijn bij het vrijen

Het hebben van vulvaire LS heeft impact op alledaagse dingen. Het kan bijvoorbeeld invloed hebben op sport, seksualiteit en het aangaan van relaties. Aandacht voor deze aspecten is erg belangrijk.

Vulvaire LS kan in principe op iedere leeftijd ontstaan. Echter, de huidaandoening komt vaker voor bij postmenopauzale vrouwen. Geregeld duurt het enige tijd voor een vrouw zich meldt met klachten in de vulvaire regio. Praten over deze klachten voelt soms ongemakkelijk. Hierdoor kan er sprake zijn van delay in diagnose en het starten van behandeling. Vrouwen met vulvaire LS hebben een kleine kans (circa 4%) om ooit in hun leven vulvakanker te ontwikkelen (plaveiselcelcarcinoom). Daarom is 1x per jaar een controle gewenst, zo nodig vaker. Wij adviseren vrouwen om een extra afspraak te maken bij toename van klachten en bij wondjes of verhardingen ter plaatse van de vulva. We stimuleren vrouwen dan ook tot zelfinspectie met een spiegel, circa 1x per maand.

Terugverwijzing naar de huisarts

Sinds kort verwijzen wij vrouwen vaker terug naar de huisarts voor verdere controles. Voorwaarde is uiteraard dat er sprake is van een rustig huidbeeld. Daarnaast dienen de klachten onder controle te zijn met behulp van lokale zalf en zijn eventuele opvlammingen kortdurend. Bij terugverwijzing gaat het dus om vrouwen zonder verdenking op vulvakanker of een voorstadium hiervan. Belangrijkste reden voor deze terugverwijzing is dat deze vrouwen voor nu geen academische zorg nodig hebben en het meest gebaat zijn bij laagdrempelige, goede zorg bij hun in de buurt.

Wat betekent dat voor u?

Indien de Vulvapoli van het Radboudumc een patiënte terugverwijst naar u als huisarts, wordt u per brief geïnformeerd. In deze brief vindt u een beschrijving van het laatste lichamelijk onderzoek, beleid, behandeladvies en de geadviseerde eerstvolgende controle bij u als huisarts. Wij vertellen de patiënte dat zij zelf verantwoordelijk is voor het maken van deze afspraak.

Als huisarts zult u door deze wijziging meer vrouwen met vulvaire LS zien. Als na terugverwijzing wondjes of verhardingen ontstaan of blijven na 2-4 weken behandeling, adviseren wij patiënte terug te verwijzen naar onze Vulvapoli. Persisterende wondjes of verhardingen kunnen namelijk wijzen op een (pre)maligniteit. Uiteraard kunt u altijd met de Vulvapoli bellen voor overleg over behandeling of begeleiding.

Over de Vulvapoli Radboudumc

Bij de Vulvapoli van het Radboudumc werken gynaecologen, dermatologen en een verpleegkundig specialist samen voor patiënten met zichtbare huidziekten van de vulva (schaamlipregio). Patiënten kunnen hier terecht voor onderzoek, behandeling en begeleiding. Zo nodig werken we samen met een uroloog, chirurg, bekkenfysiotherapeut, seksuoloog of medisch psycholoog. Als academisch ziekenhuis doen wij ook wetenschappelijk onderzoek. Lees meer over de Vulvapoli op onze website.