Onderzoek naar behandeling voor therapieresistente dwangstoornis

Het Radboudumc doet mee aan een onderzoek, geleid door Amsterdam UMC, naar een nieuwe, veelbelovende behandeling van therapieresistente dwangstoornissen. Er is een bedrag beschikbaar gesteld van 2,8 miljoen euro, waarbij ook verschillende andere ziekenhuizen en GGZ-instellingen deelnemen.

Een dwangstoornis kan iemands leven en dat van zijn naasten, behoorlijk beperken. In Nederland lijden minstens 100.000 mensen aan een obsessieve-compulsieve stoornis (OCD). Die kenmerkt zich door verstorende dwanggedachten en tijdrovende dwanghandelingen die dusdanig ontregelend kunnen zijn dat iemand een hoge lijdensdruk ervaart, vaak niet kan werken of studeren en sociaal geïsoleerd raakt. Ruwweg de helft van alle mensen met een dwangstoornis is met de bestaande zorg (cognitieve gedragstherapie en/of medicatie) niet of niet langdurig te genezen. Voor hen is er eigenlijk geen goed alternatief. De meest vergaande behandeling - hersenchirurgie of diepe hersenstimulatie – is alleen voor de meest extreme gevallen een optie.

Onderzoeksgroep bestaat uit 250 patiënten

De komende jaren doen 250 patiënten mee aan het gesubsidieerde onderzoek naar een nieuwe, veelbelovende behandeling voor OCD. De veelbelovende behandeling waar het om draait heet repetitieve transcraniële magnetische stimulatie, ofwel rTMS. “We denken de groep die onvoldoende baat heeft bij cognitieve gedragstherapie beter te kunnen helpen”, zegt onderzoeksleider en hoogleraar neurpsychiatrie Odile van den Heuvel (Amsterdam UMC) en Indira Tendolkar, hoogleraar Psychiatrie van het Radboudumc. “Met behulp van een magnetisch veld wekken we een elektrische stroom op in de hersenen. Daarmee kunnen we het hersenencircuit stimuleren dat verantwoordelijk is voor controle op emoties en gedrag. We gaan als het ware de hersenen in optimale toestand brengen om de effecten van cognitieve gedragstherapie te vergroten.” Patiënten zullen de rTMS-behandeling minimaal 5 weken en maximaal 7 weken vier keer per week ondergaan. Op elke sessie volgt cognitieve gedragstherapie. 

Langdurige samenwerking

Zonder de subsidieverlening zou deze studie niet van de grond zijn gekomen, denkt Van den Heuvel. Wanneer uit de studieresultaten blijkt dat rTMS effectief is voor de groep patiënten voor wie nu niets anders helpt, komt de behandeling in de basisverzekering terecht. “De subsidieverlening stelt ons als OCD-klinieken bovendien ook in staat écht tot een landelijke samenwerking te komen. Dit zie ik als een enorme katalysator, niet alleen voor dit onderzoek maar ook voor een langdurige samenwerking waar nog veel uit kan voortkomen.”