Vijf jaar na corona - Terugblik op de zorg in het Radboudumc

Nieuws Vijf jaar na corona

7 maart 2025

We gaan even terug in de tijd; naar maart 2020, toen werd – in de eerste week van maart - in het Radboudumc de eerste patiënt met corona opgenomen. Ondertussen werd achter de schermen al hard gewerkt aan protocollen en richtlijnen tegen verspreiding van het virus in ons umc; voor patiënten, bezoekers, collega's en studenten. Dit is bedoeld als een korte terugblik op een periode die we niet snel zullen vergeten.

Maatregelen

We moesten afstand houden, mondneusmaskers dragen, afdelingen sluiten, planbare en niet-acute zorg opschorten, een covid-afdeling inrichten, IC-capaciteit opschalen, medewerkers op een andere afdeling inzetten. Zo werden anesthesie-verpleegkundigen versneld opgeleid om op de IC mee te kunnen draaien. Ondertussen ging de acute zorg gewoon door en moesten we ook roosters voor artsen en verpleegkundigen passend maken. Collega’s van andere niet-zorg afdelingen en studenten werden opgeroepen om te helpen daar waar nodig in de ondersteuning om de druk de cruciale afdelingen te verlagen.

Een verpleegafdeling werd ingericht met veertien eenpersoonskamers voor patiënten met klachten die wachtten op de uitslag van hun coronatest. En er werd een speciale vleugel ingericht met 34 eenpersoonskamers voor patiënten bij wie corona was vastgesteld.

Afstand houden, triage bij ingang umc en drukte op de IC

Onze infectiepreventie-collega’s hadden de handen vol om gedurende de gehele coronaperiode protocollen aan te passen aan de nieuwe richtlijnen. Waarbij gezegd moet worden dat de richtlijnen binnen het Radboudumc vaak langer gehandhaafd bleven dan in de rest van de maatschappij om onze zeer kwetsbare patiënten zo goed mogelijk te kunnen beschermen.

Op 6 januari 2021 ontvingen we de eerste vaccinaties, die konden worden gegeven aan zorgmedewerkers in de acute zorg en op de IC. Vanuit het Radboudumc werden de vaccins verspreid naar ziekenhuizen in de regio.

Het eerste vaccin arriveert in het Radboudumc en wordt aan een collega gegeven.

Extra ondersteuning

Het werk op de covid-afdeling en de IC was zwaar door het onbekende en ernstige ziektebeeld van de patiënten. En door de beschermende kleding die voor extra uitputting zorgde, doordat de lichaamstemperatuur sterk opliep tijdens diensten. Maar ook de schoonmaak werd extra belast, omdat er extra schoon gemaakt moest worden om besmetting zoveel mogelijk tegen te gaan.

Het was zwaar, fysiek en mentaal. Onze medewerkers kregen daarom ook extra ondersteuning aangeboden door onder andere de geestelijke verzorgers en HR in Support Teams. Met name voor de covid-afdeling en de IC was structureel opvang en mogelijkheid tot gesprek geregeld na elke dienst. Daar werd dankbaar gebruik van gemaakt.

De bedden werden elke dag geteld om te kunnen beslissen of en waar we nog patiënten op konden nemen.

Het begrip ‘bed’ moest ook door ons vaak geduid worden. ‘Een bed is pas een bed als er voldoende handen zijn om de patiënt in dat bed te verzorgen.’

IC kamer

Poli’s en afspraken

Onze patiënten konden naar hun afspraken komen op de poli, maar onder strikte voorwaarden. Er was een zogenoemde triage bij binnenkomst van ons umc waar onder andere studenten meedraaiden. Hier moesten vragenlijsten worden ingevuld en afhankelijk van de antwoorden kon je naar binnen of kreeg je een extra controle. Daar waar mogelijk werden controle-afspraken via beeldbellen gedaan. Het bleek een goede oplossing voor sommige patiënten. Wilde je toch naar het umc komen, dan kon dat ook nog gewoon, maar de meeste patiënten gaven aan deze alternatieve mogelijkheid prettig te vinden. Dit gebeurt nu nog steeds waar mogelijk, naar volle tevredenheid van patiënten en artsen. Bezoektijden voor patiënten werden gelimiteerd en alleen bij hoge uitzondering kon je een dierbare bezoeken op de IC, waar collega’s onherkenbaar waren; later zouden ze hun portretfoto op de borst plakken voor een klein beetje herkenning en menselijkheid.

Helikopter voor patiëntenvervoer van en naar andere ziekenhuizen.

Saamhorigheid binnen en buiten het Radboudumc

Het was een roerige tijd voor iedereen binnen en buiten ons umc. Maar samen hebben we het voor elkaar gekregen en hebben wij, als zorgverleners én andere collega’s, een grote mate van saamhorigheid gevoeld en flexibiliteit laten zien. En uiteraard hebben de vele steunbetuigingen die we ontvingen vanuit de maatschappij ons hierbij ook geholpen.

Steunbetuigingen aan onze collega's.

In de media

Onder andere collega's Chantal Rovers, hoogleraar Uitbraken van Infectieziekten en internist-infectioloog, en Alma Tostmann, epidemioloog, waren vaak te zien en te horen in de landelijke en regionale media om uitleg te geven over de stand van zaken in de patiëntenzorg en het verloop van de besmettingen in ons huis.

Hoofd IC Hans van der Hoeven (inmiddels emeritus) was ook veelvuldig in de media, o.a. bij het NOS Journaal.

Volgende keer

beantwoorden Hoogleraar Eerstelijnsgeneeskunde Aura Timen en Chantal Rovers, Hoogleraar Uitbraken van infectieziekten, vijf vragen over hoe we ervoor staan mocht er een nieuwe pandemie uitbreken;
blikken we terug op Onderwijs tijdens de coronaperiode.