Vijf vragen over antibioticaresistentie aan Heiman Wertheim en Jeroen Schouten Wertheim op 26 juli te gast bij Nieuwsuur

Wereldwijd is antibioticaresistentie een bedreiging voor de volksgezondheid. Bij steeds meer mensen werken antibiotica niet meer. Het gevolg is dat patiënten onbehandelbare infecties kunnen oplopen, bij wondinfecties kan dat bijvoorbeeld amputatie tot gevolg hebben of erger; of opgenomen moeten worden in het ziekenhuis om medicatie te krijgen via een infuus, omdat pillen geen optie meer zijn. En wat te denken van patiënten die geïsoleerd moeten worden bij ziekenhuisopname om te voorkomen dat ze de bacteriën overdragen aan andere (kwetsbare) patiënten. Hoogtijd dus dat arts-microbioloog Heiman Wertheim en intensivist Jeroen Schouten vijf vragen hierover beantwoorden.

1. Waarvoor gebruik je antibiotica?

Antibiotica zijn medicijnen die we gebruiken om infecties die worden veroorzaakt door bacteriën te behandelen. Infecties kunnen worden veroorzaakt door allerlei soorten micro-organismen. In dit geval door bacteriën.

2. Wat is antibioticaresistentie?

Antibioticaresistentie betekent dat infecties, veroorzaakt door bacteriën, niet meer kunnen worden behandeld met een specifiek antibioticum waar ze voorheen wel mee konden worden behandeld. Bacteriën kunnen zich namelijk aanpassen waardoor de antibiotica hun werking niet meer kunnen doen. Antibioticaresistentie ontstaat door (vaak) te veel onnodig antibioticum gebruik. 

3. Hoe weet je wanneer je een antibioticum moet gebruiken?

Antibiotica kunnen alleen worden voorgeschreven door een arts. In Nederland hebben we goede standaarden wanneer een arts wel of geen antibioticum moet gebruiken. Dus als u ziek bent, neem dan niet zelfstandig een antibioticum in, maar doe dat alleen op advies van uw arts. In Nederland is het voorschrijven van antibiotica over het algemeen goed geregeld en hebben we daardoor heel weinig onnodig gebruik van antibiotica. Maar in veel landen, ook binnen Europa, is de drempel om antibiotica voor te schrijven én in te nemen veel lager. Daardoor zien we in die landen ook veel antibioticaresistentie.

4. Hebben antibiotica bijwerkingen?

Ja, antibiotica hebben ook bijwerkingen. Zo is allergie tegen een antibioticum een beruchte, vaak in de volksmond penicilline allergie genoemd. Er zijn ook andere bijwerkingen, maar die zijn zeer afhankelijk van het type antibioticum. Voor meer informatie hierover kun je bijvoorbeeld terecht bij Apotheek.nl 

5. Worden antibiotica ook gebruikt tegen virussen, parasieten en schimmels?

Er zijn ook medicijnen die we gebruiken om virussen te behandelen (antivirale middelen zoals voor het HIV-virus), of parasieten (antiparasitaire middelen zoals voor malaria), of schimmels (antimycotica, zoals voor een schimmelteen). Al deze medicijnen bij elkaar die worden gebruikt om infecties te behandelen noemen wij antimicrobiële middelen.

Alle antimicrobiële middelen kunnen hun werking verliezen; dan heb je het over antimicrobiële resistentie. Dit betekent resistentie voor alle medicijnen die kunnen worden ingezet om zowel parasitaire-, virale- en schimmelinfecties te behandelen. 

Lage antibioticaresistentie cijfers

In Nederland hebben we de laagste antibioticaresistentie cijfers in de wereld, en daar zijn we trots op. Dit willen we graag zo houden. Neem antibiotica alleen in op voorschrift van uw arts, niet op eigen initiatief. Naast goed antibioticum gebruik is ook goede hygiëne van belang om antibioticaresistentie laag te houden. Heeft u vragen hierover neem contact op met uw (huis)arts.

Kijk hier voor meer informatie over antibioticaresistentie en antimicrobiële resistentie.
 

Het Radboudumc heeft meegewerkt aan een driedelige reportage van Nieuwsuur over antibioticaresistentie. Op vrijdag 26 juli was Heiman Wertheim te gast bij Nieuwsuur (vanaf 11.29 min) om antibioticaresistentie nader toe te lichten.

Jeroen Schouten spreekt deze dagen in India op het AMS Symposium over antibioticaresistentie; een groot probleem in India.

• Meer weten over deze onderwerpen? Klik dan via onderstaande buttons door naar meer nieuws.

  Nieuws homepage Patientenzorg en Nieuws en verhalenAntibiotica resistentie