Ruimte voor risicovolle research in Nijmegen

Zes Nijmeegse onderzoeksprojecten krijgen een subsidie binnen de NWO Open Competitie ENW-XS. Deze ENW (Exacte en Natuurwetenschappen) subsidies zijn bedoeld om veelbelovende ideeën en vernieuwende en risicovolle initiatieven mogelijk te maken. Het onderzoek is grensverleggend en op voorhand staat niet vast of de beoogde doelstelling gehaald wordt. Wat telt is dat elk resultaat, zowel positief als negatief, de wetenschap vooruit helpt. Het gaat uitdrukkelijk om nieuwsgierig, avontuurlijk onderzoek en het snel kunnen exploreren van een veelbelovend idee.

De gehonoreerde projecten:

Sweet science: how sugar shapes protein function in cancer
Dr. L.A.M. (Lenneke) Cornelissen (Radboudumc)
Glycosylering, de hechting van suikers aan eiwitten, is een veelvoorkomende aanpassing van eiwitten die over het algemeen vereist is voor het goed functioneren van het eiwit. Suikerproductie en glucosemetabolisme zijn nauw met elkaar verbonden omdat ze beide glucosemoleculen nodig hebben. Of fysiologisch lage glucosewaarden, zoals in een tumor omgeving, het suikerprofiel van eiwitten kunnen veranderen en daarmee eitwit functie, is niet onderzocht. Hier zullen we de invloed van glucosemoleculen op de suikerprofielen van (tumor) eiwitten onderzoeken en daarmee de functionaliteit van het eiwit. Het onderzoek zal bijdragen aan onze kennis hoe eiwitfuncties worden gereguleerd door hun suiker laag.

Nanowelding meets biology: cell-compatible 3D metal welding by light
Dr. M. (Mani) Diba (Radboudumc)
Metalen zijn essentieel in ons leven, van het bouwen van gebouwen tot het mogelijk maken van elektrische geleiding in apparaten. Naast de soorten metalen die we gebruiken, zijn de technieken die we toepassen om ze te verbinden cruciaal voor hun effectieve gebruik. Aangezien veel cellen in ons lichaam elektrisch actief zijn, wordt de integratie van elektrogeleidende metalen structuren met cellen steeds belangrijker voor biogeneeskunde. Traditionele metaalverbindingsmethoden zijn echter destructief voor cellen. Dit project zal deze uitdaging overwinnen door het potentieel van lichtgestuurde nanolassen te benutten om nieuwe grenzen te openen voor de integratie van metalen structuren met biologische systemen.

Prostate cancer’s SECRETome: decoding molecular whispering
Dr. M.V. (Victoria) Luna Velez (Radboudumc)
Therapieresistente prostaatkanker is een dodelijke ziekte met een levensverwachting van 2 tot 3 jaar. Intracellulaire communicatie tussen tumorcellen en tussen tumorcellen en hun omgeving vormen een bron van potentiële biomarkers en therapeutische doelen. Het is onmogelijk om deze signalen in vivo te bestuderen. In dit project stellen we daarom voor om een op klikchemie gebaseerde methode toe te passen op van patiënten afkomstige 3D in vitro weefselculturen (tumoroïden en explantaten) om voor het eerst het intercellulaire communicatieverkeer bij therapieresistente prostaatkanker volledig in kaart te brengen. Deze aanpak biedt talloze onderzoeksmogelijkheden met biologische en klinische relevantie.

Does cellular stress promote Parkinson’s disease? Studying aggregation of α-synuclein in stress granules with genetically encoded minimal labels PES-A
Dr. W.P. (Wojciech) Lipinski (Radboud Universiteit / Radboudumc)
De ziekte van Parkinson is een van de meest voorkomende neurodegeneratieve ziektes die wordt veroorzaakt door de aggregatie van het eiwit α-synucleïne. Er zijn aanwijzingen dat vloeibare druppels die van nature of tijdens stress in de cel voorkomen eiwitaggregatie versnellen. Maar er is nog geen methode om dit proces in kaart te brengen en potentiële nieuwe therapieën gericht op de druppels te testen. Wij ontwikkelen een nieuwe methode om de onontdekte eiwitaggregatiemechanismen in de cel live en op een niet-invasieve manier te bestuderen. We onderzoeken specifiek of langdurige of herhaaldelijke stress de kans op Parkinson zou kunnen vergroten.

Decelerating Antibiotic Resistance
Dr. W.A. (Willem) Velema (Radboud Universiteit Nijmegen)
Antibioticaresistentie wordt steeds meer een bedreiging voor de menselijke gezondheid. Traditionele pogingen om resistentie te stoppen zijn gericht op het uitbreiden van ons arsenaal aan effectieve antibiotica, met beperkt succes. Hier stellen we voor om een onconventionele benadering te onderzoeken om resistentie tegen te gaan door te voorkomen dat bacteriën überhaupt resistentie ontwikkelen. We zullen de hoofdregulator die verantwoordelijk is voor het verwerven van resistentie in bacteriën, aanpakken met zogenaamde antisense-middelen. Uiteindelijk hopen we dat deze aanpak kan worden toegepast om antibioticaresistentie te vertragen en de resistentiecrisis aan te pakken.

Photoelectron Vortex Dichroism: studying chiral molecules, with a twist!
Dr. C. (Christopher) Sparling (Radboud Universiteit Nijmegen)
Chirale moleculen (moleculen die niet met hun spiegelbeeld overlappen) zijn van groot belang in de biologische/medicinale chemie. Het ontwikkelen van analyse-methoden met een optimale chirale gevoeligheid is daarom cruciaal voor een betere karakterisering van nieuwe geneesmiddelen. Momenteel worden dergelijke analyses uitgevoerd met behulp van spectroscopische technieken gebaseerd op de inherent zwakke interactie tussen circulair gepolariseerd licht en het chirale monster. Het benutten van sterkere fysieke interacties zou de chirale gevoeligheid dus aanzienlijk kunnen verbeteren. Dit voorstel zal voor het eerst het gebruikmaken van gedraaid licht en optische wervelingen onderzoeken als een vernieuwende, sterkere methode voor het detecteren van moleculaire chiraliteit.

• Meer weten over deze onderwerpen? Klik dan via onderstaande buttons door naar meer nieuws.

  Nieuws homepage Patientenzorg en Nieuws en verhalen