Passende zorg op de Intensive Care

Vanuit het Integraal Zorgakkoord is ‘passende zorg’ een opdracht waar alle gezondheidsprofessionals invulling aan moeten geven. Ook de IC-zorg moet veranderen naar meer passende, persoonsgerichte zorg. U kunt daaraan bijdragen. 'Laten we leren van elkaar en de zorg voor onze gezamenlijke patiënten verbeteren.’

Passende zorg is ook relevant voor de Nederlandse IC-geneeskunde. ‘De intensive care kent daarbij echter een aantal specifieke dilemma’s’, vertelt Bernard Fikkers, intensivist van het Radboudumc. Hij geeft een paar voorbeelden: ‘IC-zorg is duur en arbeidsintensief, met uiteraard ook hier grenzen aan het beschikbare geld en personeel. Technisch is er steeds meer mogelijk, maar een IC-behandeling kan erg belastend zijn voor de patiënt. En regelmatig is onzeker wat de patiënt precies gewild zou hebben, omdat IC-patiënten vaak een groot deel van hun opname niet of verminderd bewust zijn.’ Dat laatste is een aandachtspunt. Bernard: ‘Die wensen lopen uiteen, net als hun oordeel over wat bij overleving een aanvaardbare kwaliteit van leven zou zijn. Hier wordt over gesproken, maar we zien ook een taboe op het praten over sterven. Er wordt soms een grote maakbaarheid van het leven verondersteld en veel beslissingen moeten in het licht van onzekerheid gemaakt worden.’ Tegen deze achtergrond bracht de multidisciplinaire werkgroep Passende Zorg van de Nederlandse Vereniging Intensive Care (NVIC), voorgezeten door Bernard Fikkers, drie adviezen uit voor passende IC-zorg.

De richting van de IC-zorg

De drie adviezen geven richting aan de IC-zorg:

1. De IC-zorg moet aansluiten bij de wensen van de individuele patiënt.
2. Er moet landelijke consensus komen over de ondergrens van proportionele IC-zorg.
3. Er is beter inzicht nodig in hoe het op lange termijn gaat met individuele IC-patiënten. Zo kan effect van behandeling beter voorspeld worden.

‘Het zijn ogenschijnlijk evidente adviezen, maar daar komt echt meer bij kijken’, zegt Bernard. ‘Aansluiten bij de wensen van patiënten klinkt bijvoorbeeld makkelijk, maar dan moet je die wensen wéten. Vaak zijn die bij een huisarts bekend, met name bij de hoogrisico patiënten. Maar hoe krijgen we die informatie naar de ziekenhuizen? En heeft een patiënt wel een goed beeld van wat een IC-behandeling en de periode nadien behelst? Tenslotte de vraag over wat proportionele IC-zorg is, zullen we ook met elkaar moeten bespreken. Kwetsbaarheid en multimorbiditeit moet je altijd bekijken in een context. De patiënt die wij op een IC zien, kent een huisarts misschien met een ander verhaal.’

Denk mee, help mee aan passende zorg

Dit jaar gaat de werkgroep Passende Zorg van de NVIC verder om de adviezen om te zetten naar acties en verbeteringen. De werkgroep betrekt hier relevante disciplines en specialismen bij, dus ook bijvoorbeeld huisartsen, geriaters en specialisten ouderengeneeskunde. Enthousiaste deelnemers worden nog gezocht. ‘Voel je uitgenodigd om met mij contact op te nemen om bij te dragen aan passende, persoonsgerichte zorg op de Intensive Care. Samen weten we wat voor onze gezamenlijke patiënten het beste is. Laten we leren van elkaar en samen bekijken wat in de praktijk werkt.’ Contact met Bernard is mogelijk via e-mail: bernard.fikkers@radboudumc.nl.

Meer informatie

Bekijk het rapport Passende Zorg op de Intensive care op de website van de Nederlandse Vereniging Intensive Care.