Nieuwe verstandelijke beperking gevonden, inclusief de genetische oorzaak

Internationaal onderzoek met het Radboudumc heeft een verborgen oorzaak blootgelegd van een zeldzame verstandelijke beperking die gepaard gaat met ernstige taalachterstand, epileptische aanvallen, motorische stoornissen en hersenafwijkingen. Het onderzoek, waarbij ook de University of the Sunshine Coast, Neuroscience Research Australia en de Universiteit van Zürich zijn betrokken, is gepubliceerd in Genetics in Medicine.

De onderzoekers beschrijven een nieuwe vorm van genetische verstandelijke beperking bij kinderen door recessieve varianten in het gen GTF3C3. Volgens Robert Harvey, hoogleraar pathofysiologie aan de UniSC, kunnen de bevindingen leiden tot een snellere diagnose en ondersteuning voor kinderen met neurologische ontwikkelingsstoornissen en hun families: “Het is belangrijk voor families om de genetische basis van deze stoornissen te begrijpen, vanwege de frequentie en het risico op herhaling van autosomaal recessieve vormen van verstandelijke beperking. Het is belangrijk dat we hierbij een verborgen mechanisme van de ziekte hebben onthuld, omdat dit implicaties kan hebben voor andere neurologische ontwikkelingsstoornissen, zoals autismespectrumstoornis, hersenverlamming, dyslexie, toevallen en aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit.”

Mutaties verstoren functie van eiwit

Het team onderzocht gegevens van twaalf mensen uit zeven families met zeldzame GTF3C3-varianten, die waren doorverwezen door instellingen in Australië, Egypte, Duitsland, Saoedi-Arabië, Zwitserland, Nederland, het Verenigd Koninkrijk en de VS. Hoewel het GTF3C3-gen eerder betrokken was bij geïsoleerde gevallen van neurologische ontwikkelingsstoornissen, werd in het onderzoek met zekerheid vastgesteld dat de meeste GTF3C3-mutaties tot functieverlies leiden.

Diermodellen van de nieuwe aandoening

Het onderzoeksteam van het Radboudumc heeft ook een diermodel, de fruitvlieg Drosophila, genetisch aangepast om functieverlies van GTF3C3 op te wekken. “Fruitvliegen met verminderde GTF3C3-niveaus vertonen meer gedrag dat op een epileptische aanval lijkt, motorische stoornissen en leerstoornissen, wat verschillende klinische kenmerken van de aandoening nabootst”, zegt Annette Schenck, hoogleraar Translational Genomics of Neurodevelopmental disorders aan het Radboudumc. “Dit leverde onafhankelijke ondersteuning dat mutaties in GTF3C3 de oorzaak zijn van de stoornis. Terwijl veel andere onderzoeksgroepen dergelijke analyses uitvoeren in muismodellen, is onderzoek bij vliegen veel tijd- en kostenefficiënter en geven ze geen aanleiding tot ethische bezwaren. Hierdoor kunnen patiënten eerder profiteren van de bevindingen van het hele projectteam.”

­­­­­

Publicatie in Genetics in Medicine: Biallelic variants in GTF3C3 result in an autosomal recessive disorder with intellectual disability – Lachlan De Hayr, Laura E.R. Blok, Kerith-Rae Dias, Jingyi Long, Anaïs Begemann, Robyn D. Moir, Ian M. Willis, Martina Mocera, Gabriele Siegel, Katharina Steindl, Carey-Anne Evans, Ying Zhu, Futao Zhang, Michael Field, Alan Ma, Lesley Adès, Sarah Josephi-Taylor, Rolph Pfundt, Maha S. Zaki, Hoda Tomoum, Anne Gregor, Julia Laube, André Reis, Sateesh Maddirevula, Mais O. Hashem, Markus Zweier, Fowzan S. Alkuraya, Reza Maroofian, Michael F. Buckley, Joseph G. Gleeson, Christiane Zweier, Mireia Coll-Tané, David A. Koolen, Anita Rauch, Tony Roscioli, Annette Schenck, Robert J. Harvey

• Meer weten over deze onderwerpen? Klik dan via onderstaande buttons door naar meer nieuws.

  Nieuws homepage Patientenzorg en Nieuws en verhalen