Koninklijke onderscheiding voor prof. dr. Frans Russel Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw

Op vrijdag 14 juni ontving prof. dr. Frans Russel, divisiehoofd Farmacologie en Toxicologie van het Radboudumc, een koninklijke onderscheiding uit handen van de burgemeester van Nijmegen, Hubert Bruls. Frans Russel kreeg deze onderscheiding na afloop van zijn afscheidssymposium en afscheidsrede ‘Het venijn uit het medicijn’ ter gelegenheid van zijn pensionering. Hij is benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw.

Biomedische Wetenschappen

Prof. dr. Frans Russel promoveerde in de Farmacologie aan de Radboud Universiteit in 1988. Sinds 2000 is hij hoogleraar en sinds 2012 hoofd van de divisie Farmacologie en Toxicologie (onderdeel van de afdeling Apotheek) van het Radboudumc en de faculteit Bètawetenschappen. Hij heeft in zijn 40-jarige carrière bij het Radboudumc zowel in onderzoek als onderwijs een onderscheidende rol gespeeld, met grote betekenis voor de zorg voor patiënten. Frans Russel stond aan de basis van de opleiding Biomedische Wetenschappen en is sinds 2001 directeur van de bachelor- en internationale masteropleidingen. Sinds de oprichting is hij steeds herbenoemd als directeur, vanwege zijn visie en leiderschap, die steeds meegroeiden met de ontwikkeling in onderwijs en maatschappij. Hij ontving de Prof. Lammersprijs en Radboud Universiteit Internationaliseringsprijs voor zijn uitstekende verdiensten in het onderwijs. De impact van het door hem geleide onderwijsprogramma blijkt uit de meer dan 3000 afgestudeerden sinds de start van de opleiding in 1984, die allemaal goed hun weg gevonden hebben in de wetenschap, gezondheidszorg en maatschappij.

Geneesmiddelentransporters

Frans Russel is internationaal bekend om zijn onderzoek naar geneesmiddelentransporters. Dit onderzoek heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan het begrijpen van de werkzaamheid en veiligheid van geneesmiddelen. Transporters in de celmembranen transporteren zowel lichaamseigen stoffen als geneesmiddelen in en uit de cellen. Zijn onderzoek heeft naast de meer dan 300 wetenschappelijke publicaties en 45 proefschriften, ook geleid tot toepassingen in de ontwikkeling van geneesmiddelen en het begrijpen van bijwerkingen.

De groep van Frans Russel is erin geslaagd om een niercel na te bootsen, waarin een transporter kon worden ingebouwd, zodat heel gericht uitgezocht kan worden of een geneesmiddel via die transporter gaat. Daarna is het zelfs gelukt om een soort nierbuisje te maken met deze cellen, waarmee je de nier nog beter kunt nabootsen. Hiervoor is een patent verkregen. Dit is de basis van het farmaceutische bedrijf Cell4Pharma.

Al vroeg in zijn carrière heeft professor Russel een methode opgezet om in het laboratorium te onderzoeken hoeveel van een geneesmiddel over de placenta gaat en dus bij de baby terecht kan komen. Door dit te combineren met een 'virtuele zwangere' (computermodel), die de zwangere vrouw en foetus 'beschrijft', kun je uitrekenen hoeveel geneesmiddel je moet geven om toch werkzaam te zijn voor de moeder, zonder dat de foetus gevaar loopt.

Een andere belangrijke ontdekking is het ophelderen van het mechanisme achter de door cholesterolremmers (statines) veroorzaakte spierklachten, waarbij nu samen met chemici wordt gewerkt aan nieuwe geneesmiddelen die deze spierklachten kunnen voorkomen.

Nevenactiviteiten

Frans Russel is als bestuurslid en adviseur betrokken bij diverse vooraanstaande organisaties in Nederland. Sinds 2013 is hij lid van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG). Dit college beoordeelt de kwaliteit, werkzaamheid en veiligheid van medicijnen en stimuleert goed gebruik van geneesmiddelen. Binnen dit College brengt professor Russel zijn kennis op het gebied van moleculaire farmacologie en toxicologie, en adviseert hij over beleidsmatige en strategische zaken die impact hebben op de samenleving in Nederland
Sinds 1997 is Russel betrokken bij de Gezondheidsraad; hij begon als adviseur, werd lid en later voorzitter van de vaste Commissie Gezondheid en is sinds 2012 lid van de Gezondheidsraad.Zijn onvermoeibare inzet heeft in belangrijke mate bijgedragen aan de gezondheidsbescherming van werknemers in Nederland die met gevaarlijke stoffen in aanraking komen.

Tevens is hij lid van de Commissie van Toezicht van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. Deze commissie houdt toezicht op de wetenschappelijke kwaliteit en onafhankelijkheid van dit voor de volksgezondheid belangrijke instituut. Binnen de commissie is zijn portefeuille het kennisdomein Milieu en Veiligheid. Dit domein raakt de gezondheid van de hele Nederlandse bevolking. waar hij bijdraagt aan de wetenschappelijke kwaliteit en onafhankelijkheid van het instituut.

Tenslotte is Frans Russel voorzitter van de Raad van Advies van Leiden Academic Centre for Drug Research. 

In al deze rollen heeft professor Russel een belangrijke bijdrage geleverd aan de volksgezondheid, zowel binnen als buiten het Radboudumc. Hij is bescheiden, ziet anderen graag excelleren en ondersteunt hen hierbij. Frans Russel is een aimabel mens en wie hem kent draagt hem een warm hart toe.

Wij feliciteren professor Frans Russel met zijn benoeming tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw.

• Meer weten over deze onderwerpen? Klik dan via onderstaande buttons door naar meer nieuws.

  Nieuws homepage Patientenzorg en Nieuws en verhalen