Nieuws Antibioticaresistentie vraagt nog steeds wereldwijde aandacht

22 november 2024

Er is veel te doen over antibioticaresistentie. In Nederland worden we ermee geconfronteerd als we patiënten behandelen met infecties die opgewassen zijn tegen de gangbare antibiotica. Normaliter helpt antibiotica om levens te redden, wat we nu zien is dat door overmatig en onkundig gebruik het juist moeilijker wordt om een infectie effectief te bestrijden.

De meeste winst in de strijd tegen antibioticaresistentie is te behalen uit het informeren en kennisdelen op dit gebied. Vandaar dat collega’s van het Radboudumc zich inzetten om ook over de grens hun kennis op dit gebied te delen. Dat doen we al tientallen jaren.

Masterclass

Afgelopen maand  was intensivist Jeroen Schouten, coördinator van het Drive-AMS-programma, samen met collega’s Alma Tostmann en Edmee Bowles van de Radboud Community for Infectious Diseases (RCI) in Dar es Salaam (Tanzania) om de masterclass Antimicrobial Stewardship and IPC Implementation te geven. Het Muhimbili National Hospital, dat onlangs nog een MoU (memorandum of understanding) afsloot met Radboudumc voor samenwerking op velerlei gebied, had de organisatie van de cursus op zich genomen.

Deze cursus maakt onderdeel uit van het Drive-AMS-programma dat als doel heeft om ziekenhuizen wereldwijd te ondersteunen bij het ontwikkelen en invoeren van duurzaam beleid om antibioticagebruik en infectiepreventie te bevorderen. De 40 deelnemers, bestaande uit arts-microbiologen, infectiologen, medisch specialisten, apothekers, infectiepreventie-experts, kwamen uit 9 ziekenhuizen in Tanzania.

Golden triangle

In de strijd tegen antibioticaresistentie heb je de zogenoemde golden triangle nodig. Deze bestaat uit:

  • antimicrobial stewardship (AMS): juist gebruik van antimicrobiële middelen om de ontwikkeling van nieuwe resistentie te voorkomen;
  • infectiepreventie (infection prevention and control; IPC), zodat bestaande resistente bacteriën niet verder verspreiden naar andere patiënten in het ziekenhuis;
  • klinische microbiologie, zodat resistentie in kaart wordt gebracht, wat weer essentieel is voor kiezen van de juiste antimicrobiële behandeling.

In deze gouden driehoek heeft elk onderdeel een belangrijke taak. Wil je iets veranderen, dan moet je het aan de basis aanpakken. De cursus ging hoofdzakelijk over hoe je de basishandelingen van zorgmedewerkers op het gebied van antibioticagebruik en infectiepreventie kunt veranderen.

De deelnemers van de cursus moesten in teams identificeren wat ze wilden aanpakken, en bepalen welke interventie die aanpak gaat veranderen aan de hand van een gerichte probleemanalyse. Dat werd verder tijdens de driedaagse cursus uitgewerkt tot een concreet projectplan. Na terugkomst in hun eigen ziekenhuis konden de deelnemers er meteen aan de slag.

Verdere verspreiding van de Drive-AMS-cursus

De Drive-AMS-cursus wordt, naast Tanzania, de komende maanden ook nog gegeven in Rwanda en Kenya. Intussen worden in deze drie Oost-Afrikaanse landen trainers opgeleid om in de volgende jaren deze cursus zelf te blijven geven. Deze cursussen worden financieel mogelijk gemaakt door ICARS.

Daarnaast heeft de Drive-AMS-groep van het Radboudumc het handboek Antimicrobial Stewardship. A practical guide to implementation in hospitals uitgegeven, onder redactie van internisten-infectiologen Teske Schoffelen en Jaap ten Oever, Marlies Hulscher, hoogleraar Implementatie voor infectieziekten, en Jeroen Schouten. Hierin wordt de methodologie van succesvolle implementatie van antimicrobial stewardship-programma’s in ziekenhuizen met praktische tools en voorbeelden toegelicht.

Wereldwijd deze week aandacht voor antibioticaresistentie

Van 18 tot en met 24 november is de Worldwide Antimicrobial Awareness Week. Tijdens deze week wordt er wereldwijd extra aandacht besteed aan antibioticaresistentie. Zie ook:

Meer nieuws


Schimmels worden gevaarlijker Gezondheidsraad: ernstige bedreiging gezondheidszorg door toename resistente schimmels

2 juli 2024

Steeds meer schimmelinfecties zijn niet meer met medicijnen te behandelen. Deze toenemende resistentie wordt een steeds groter probleem voor patiënten en artsen stelt de Gezondheidsraad in een advies.

lees meer

Wereldwijde focus op antibioticaresistentie

24 mei 2024

Een serie artikelen in The Lancet, met onder meer Heiman Wertheim, roept op tot een daadkrachtige aanpak van antibioticaresistentie. Een voorschot voor de bijeenkomst van de VN, later dit jaar.

lees meer
  • Medewerkers
  • Intranet