Nieuws Onderzoek zet standaard voor de nierfunctie van pasgeboren baby’s 

28 april 2022

Het is onderzoekers van het Radboudumc gelukt standaardwaarden vast te stellen voor het functioneren van de nieren van pasgeboren baby’s. Hiermee is het mogelijk eventuele nierschade sneller op te sporen en de dosering van medicijnen beter af te stemmen. Tot op heden was er geen duidelijkheid over de nierfunctie in de eerste levensmaand en konden zorgverleners hiervan moeilijk een inschatting maken. Dit kan nu op een betere manier. 

Onze nieren zorgen ervoor dat we genoeg zout en vocht hebben en filteren het bloed zodat afvalstoffen via de urine ons lichaam verlaten. Hoe goed de nieren werken, meten we aan de hand van de hoeveel voorurine die de nieren per seconde filteren. Dit noemen we de glomerulaire filtratiesnelheid (GFR) en wordt bepaald aan de hand van de afvalstof creatinine. Hoe minder hiervan in het lichaam, hoe beter de nierfunctie. 

Voor volwassenen en kinderen vanaf één maand was de standaardwaarde van gezonde nieren al lange tijd bekend, maar voor pasgeboren baby’s eigenlijk niet. Dat de nieren de eerste maand na de geboorte steeds beter gaan werken, was duidelijk. Maar hoe precies, daar bestond nog veel onduidelijkheid over. 

Het maken van een nauwkeurige schatting kan nu een stuk beter, met dank aan onderzoek van onder andere arts-onderzoeker Nori Smeets. Zij haalde de nierfunctie van bijna duizend gezonde baby’s uit vijftig internationale studies en combineerde al deze gegevens. Ze kwam hierbij tot opvallende conclusies, namelijk een grote verandering in deze standaardwaarde in de eerste weken. Ze legt uit: ‘We zagen dat de nierfunctie van pasgeboren baby’s in de eerste vijf dagen na de geboorte verdubbelt. Daarna blijft de nierfunctie geleidelijk stijgen, tot het kind de leeftijd van twee jaar bereikt. Dan werken de nieren net zo goed als die van een volwassene, aangepast naar lichaamsgrootte.’ 

Getoetst in de praktijk

Om de nierfunctie van baby’s goed te kunnen schatten tijdens opname in het ziekenhuis, stelden de onderzoekers een nieuwe berekening voor. De berekening, op basis van creatinine, is getoetst in een groep van bijna vijftig baby’s die opgenomen lagen in het Radboudumc Amalia kinderziekenhuis, dat voorop loopt in de zorg voor en onderzoek naar zeldzame en ernstige nierziekten bij kinderen. Hiermee bewezen de onderzoekers dat de voorgestelde berekening heel goed werkt. Smeets: ‘Ik ben blij dat we hebben kunnen aantonen dat onze berekening klopt. Wat ons betreft leggen we hiermee de basis voor het inschatten van de nierfunctie van pasgeborenen.’

Beter doseren van medicatie

En dat is belangrijk, want we snappen nu veel beter hoe de nierfunctie van kinderen zicht ontwikkelt. De nieren spelen een belangrijke rol in het uitscheiden en daarmee de werking van medicatie. Smeets: ‘Nu we weten hoeveel en hoe snel de nieren filteren, kunnen artsen veel gerichtere doseringen voorschrijven. Dit verschilt in die eerste maand van dag tot dag, blijkt uit ons onderzoek’.

Daarnaast is het mogelijk nierfalen nu beter op te sporen, legt Nori Smeets uit. ‘In het Radboudumc gaan we zorgen dat de nierfunctie automatisch in het patiëntdossier wordt weergegeven. Zo kunnen we zien of een kindje dat bij ons ligt opgenomen, mogelijk nierproblemen heeft. Als we zien dat de nierfunctie achterblijft, kunnen we de dosering van medicijnen aanpassen en zorgen dat deze kinderen op iets latere leeftijd nog op controle voor hun nieren komen. Zo houden we goed zicht op hen.’ 

Doel van Smeets en collega’s van onder meer de afdelingen Farmacologie en Toxicologie én Kindernefrologie is om deze methode verder te verspreiden. Smeets: ‘Voor het eerst bestaat er nu een standaard voor het bepalen van de nierfunctie van pasgeboren baby’s. Hoe meer deze standaard gebruikt wordt, hoe beter we baby’s kunnen behandelen én eventueel blijven volgen als dit nodig is.’ 

Over de publicatie

Dit artikel is gepubliceerd in Journal of the American Society of Nephrology: Maturation of glomerular filtration rate in term-born neonates: an individual participant data meta-analysis – Nori J.L. Smeets, Joanna IntHout, Maurice J.P. van der Burgh, George J. Schwartz, Michiel F. Schreuder, Saskia N. de Wildt. DOI: 10.1681/ASN.2021101326

 

Dit bericht delen op sociale media? Klik op de deelknop rechts boven in de blauwe balk en kies uit Facebook, Twitter of Linkedin.

Meer informatie


Pauline Dekhuijzen

wetenschaps- en persvoorlichter

neem contact op

Meer nieuws

  • Medewerkers
  • Intranet